Oto małopolscy liderzy w wymianie trujących „kopciuchów”. Wśród nich gmina Nowy Targ

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego podsumował działania gmin w zakresie wdrażania Programu Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego w pierwszym półroczu 2021 roku. W tym okresie walkę ze smogiem podjęło w naszym regionie 150 samorządów. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze starych kotłów i pieców wpłynęło na poprawę jakości życia mieszkańców.

W pierwszym półroczu br. w Małopolsce wymieniono w sumie 3 493 nieefektywne źródła ciepła na paliwa stałe. Najwięcej kopciuchów zlikwidowano w gminach Liszki – 187 budynków, Wieliczka – 132 oraz Nowy Targ – 116. Na kolejnych miejscach są: Skawina – 111, Libiąż – 100, Radziemice – 99 i Wadowice – 80.

Jeśli natomiast chodzi o Podhale, to różnica między liderującym w wymianie „kopciuchów” Nowym Targiem a pozostałymi gminami jest spora. Oto kilka przykładów: Bukowina Tatrzańska – 68 budynków, Rabka Zdrój – 39, Zakopane – 35, Biały Dunajec – 16, Raba Wyżna – 11, Kościelisko – 6, Poronin – 1, Czarny Dunajec – 0, Łapsze Niżne – 0, Szaflary – 0.

A jakie nowe źródła ogrzewania najchętniej wybierali mieszkańcy, którzy zdecydowali się zlikwidować swoje stare „kopciuchy” węglowe? Najczęściej, bo aż 2 120 razy decydowali się na ogrzewanie gazowe, co stanowi 61 proc. wszystkich wymian pieców zrealizowanych w pierwszej połowie roku. 17 proc. to natomiast wymiany na kotły na biomasę spełniające wymagania unijnego ekoprojektu (588 urządzeń).

Jak podaje Urząd Marszałkowski, mieszkańcy naszego regionu złożyli w pierwszym półroczu 2021 r. 8 691 wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”. Najwięcej, bo aż 245 wniosków, złożono w gminie Wieliczka. Na drugim miejscu ex aequo z liczbą 221 wniosków uplasowały się gminy Krzeszowice i Myślenice. Trzecie miejsce pod względem liczby złożonych wniosków zajęła gmina Skawina (205).

Na Podhalu najwięcej wniosków o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” złożyli mieszkańcy gmin: Nowy Targ (miasto) – 74, Jabłonka – 73, Nowy Targ – 70 i Raba Wyżna – 63. W innych podhalańskich gminach wniosków było już mniej, np.: Czarny Dunajec – 53, Rabka Zdrój – 47, Szaflary – 40, Poronin – 24, Biały Dunajec – 22, Bukowina Tatrzańska – 20, Zakopane – 20, Łapsze Niżne – 17, Kościelisko – 16.

Wymiana starych kotłów węglowych na bardziej ekologiczne źródła ogrzewania ma oczywiście na celu poprawę jakości powietrza, a tym samym i komfortu życia mieszkańców. Trzeba jednak pamiętać, że konieczność likwidacji „kopciuchów” wynika również z przepisów – i unijnych, i krajowych, i lokalnych. Wymienić tu należy przede wszystkim uchwałę antysmogową dla Małopolski przyjętą w styczniu 2017 r. Wprowadza ona m.in. ograniczenia w stosowaniu przestarzałych pieców i urządzeń grzewczych.

Przypomnijmy, zgodnie z tą uchwałą nie wolno już eksploatować nowych kotłów na węgiel lub drewno bądź kominków, które nie spełniają unijnych norm tzw. ekoprojektu. Krótko mówiąc – budując nowy dom, prowadząc remont z wymianą kotła lub kominka bądź wymieniając tenże kocioł czy kominek na nowy, trzeba instalować już nowoczesne urządzenia spełniające wymogi.

Kto więc musi zmienić ogrzewanie? Ci mieszkańcy naszego województwa, który obecnie używają kotłów pozaklasowych bądź kotłów klasy 3 lub 4. Uchwała przewiduje tu jednak okresy przejściowe. Najszybciej, bo do końca 2022 roku, trzeba wymienić kotły na węgiel lub drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych, a do końca 2026 r. trzeba wymienić kotły klasy 3 lub 4.

Nowe przepisy dotyczą też kominków. Wszystkie takie nowo instalowane urządzenia (również tzw. ogrzewacze pomieszczeń, piece kaflowe czy popularne „kozy”) muszą spełniać wymagania ekoprojektu – także w przypadku, gdy kominek instalujemy w istniejącym budynku, np. w ramach wymiany na nowy. Od 2023 r. dopuszczone będzie używanie tylko kominków spełniających wymogi lub takich, których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80 proc. Kominki, które nie odpowiadają tym wymogom, trzeba więc będzie wymienić lub doposażyć w specjalne urządzenia – tzw. elektrofiltry.

Urządzenia grzewcze to nie wszystko. Istotne jest również, jakie paliwo do nich trafia. W całej Małopolsce obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów węglowych. Przy tej okazji warto wspomnieć, że są one właściwie odpadami węglowymi. To drobny pył o ziarnach do 3 mm, który zawiera duże ilości wilgoci, popiołu i innych zanieczyszczeń. Łatwo sobie wyobrazić, jak takie muły i floty zanieczyszczają powietrze, gdy są spalane. Ponadto nie wolno również palić węglem oznaczonym jako miał, gdyż zawartość frakcji poniżej 3 mm przekracza tu 15 procent.

Antysmogowe przepisy wprowadziły także zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20 procent. Oznacza to, że drewno przed spaleniem powinno być sezonowane – jego suszenie ma trwać co najmniej dwa sezony. Suche drewno charakteryzuje się znacznie wyższą kalorycznością i niższą emisją zanieczyszczeń. Do sprawdzenia wilgotności drewna można stosować urządzenia elektroniczne – tzw. wilgotnościomierze do drewna.

Pamiętajmy, że uchwała antysmogowa jest aktem prawa miejscowego i obowiązuje wszystkich. Dotyczy zarówno budynków prywatnych, budynków gospodarczych, szklarni i tuneli foliowych, jak i lokali usługowych oraz zakładów przemysłowych. Antysmogowe przepisy dotyczą więc nie tylko kotłów, pieców i kominków, ale również procesów produkcyjnych, wędzarni, suszarni, gastronomii, itp.

Więcej informacji:

.