Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Pierwszy dzień wiosny 2024. Kiedy zaczyna się wiosna kalendarzowa, a kiedy astronomiczna? Gdzie wyjechać wiosną?

Patrycja Seklecka
Patrycja Seklecka
Wideo
od 7 lat
Dziś pierwszy dzień kalendarzowej wiosny! To niezwykła pora roku, w której rośliny rozkwitają, zwierzęta budzą się z zimowego snu, a ludzie spędzają więcej czasu na świeżym powietrzu, witając pierwsze promienie słońca. Kiedy rozpoczyna się wiosna kalendarzowa? Jak obchodzi się pierwszy dzień wiosny? Gdzie warto wybrać się na wycieczkę pierwszego dnia wiosny i nie tylko? Wszystkie najważniejsze informacje zebraliśmy w poniższym artykule.

Spis treści

Kiedy rozpoczyna się wiosna? Wiosna astronomiczna a kalendarzowa

Kalendarzowa wiosna w 2024 roku rozpoczęła się – tak jak zwykle – 21 marca. Pierwszy dzień kalendarzowej wiosny wypada tym razem w czwartek. Potrwa do 20 czerwca, który również jest w czwartek, by ustąpić miejsca najcieplejszej porze roku.

Drzewo w parku
Drzewa w Parku Szczytnickim we Wrocławiu. Fot. Tomasz Hołod / Polska Press / Zdjęcie archiwalne

Amatorzy ciepłych pór roku mogą ucieszyć się na wieść, że w tym roku początek astronomicznej wiosny przypadł dzień wcześniej. Już 20 marca, czyli w środę, rozpoczęła się astronomiczna wiosna 2024. Dlaczego? Wszystko zależy od równonocy wiosennej, która przypada zazwyczaj właśnie na 20 lub 21 marca. Słońce przez pół roku będzie oświetlać mocniej półkulę północną, a w dzień równonocy długość dnia i nocy będą prawie równe.

Prognoza pogody na pierwszy dzień wiosny 2024

Pogoda pierwszego dnia wiosny 2024 nas nie rozpieszcza – temperatura osiągnie do ok. 9°C w dzień i 4°C w nocy w centralnej Polsce. W woj. małopolskim termometry wskażą, według prognoz, temperaturę ok. 12°C w dzień. W innych częściach kraju temperatury będą wahać się od ok. 6°C do ok. 14°C, jednak w większości miejsc chmury zakryją promienie słoneczne.

Tradycje związane z pierwszym dniem wiosny

Dzień Wagarowicza
Ta nieformalna tradycja (do której obchodów nie zachęcamy) jest prawdopodobnie znana wszystkim uczniom w Polsce. Polega na uchyleniu się od obowiązku nauki przez młodzież właśnie pierwszego dnia wiosny kalendarzowej. Przyczyną chęci ucieczki z lekcji jest zazwyczaj wiosenna, ciepła pogoda. Jeśli warunki atmosferyczne są sprzyjające, uczniowie zamiast pójść do szkoły, wolą spędzić czas na świeżym powietrzu i łapać promienie wiosennego słońca. By zapobiec obchodom tego „święta”, wiele szkół decyduje się na poluźnienie 21 marca planów lekcji i organizację imprez lub wyjść poza mury placówki.

Topienie Marzanny
Marzanna to w tradycji słowiańskiej bogini zimy i śmierci, ale także odrodzenia. Zgodnie ze staropolskim zwyczajem (kultywowanym w niektórych regionach Polski do dziś), stworzoną na podobieństwo bogini kukłę, zazwyczaj wypełnioną słomą, palono lub topiono właśnie pierwszego dnia wiosny. Pozbycie się kukły miało zapewnić obfite plony w nadchodzącym roku. Marzannę, zwaną także Mareną, Moraną, Morą, Śmiercichą czy Śmiercią, owijano białym płótnem, przyozdabiano biżuterią i wstążkami. W „ostatnim spacerze” kukle towarzyszył cały orszak, a ją samą maczano w każdej napotkanej kałuży czy mijanym zbiorniku wodnym. Wieczorem młodzież wyprowadzała Marzannę ze wsi, podpalała i wrzucała do wody.

Co ciekawe, wspomniany obrzęd praktykowano w pierwszy dzień wiosny (tj. 21 marca) dopiero od XX wieku. Wcześniej dzień topienia Marzanny wypadał w czwartą niedzielę Wielkiego Postu.

Gaik
Obrzęd chodzenia z gaikiem często (choć nie zawsze!) obchodzono razem z topieniem Marzanny. To słowiańska tradycja, podczas której pukano z roślinnym stroikiem (najczęściej sosnowym) lub całą choinką, od domu do domu i witano wiosnę. Drzewko lub jego część przystrajano skorupkami jaj, kwiatami, własnoręcznie wykonanymi ozdobami i wstążkami. Tradycję tę kultywowały najczęściej dziewczęta, które w odwiedzanych domostwach składały życzenia, śpiewały i tańczyły.

Gaik i topienie Marzanny współcześnie
Współcześnie do obu tych obrzędów podchodzi się raczej jak do zabawy, a wielu ekspertów zwraca uwagę na zatracenie ich sakralnego charakteru. Najczęściej zwyczaje te obchodzi się razem, właśnie pierwszego dnia kalendarzowej wiosny, czyli 21 marca. W obchodach często bierze udział młodzież szkolna (wcześniej dzieci z pomocą wychowawców przygotowują własną kukłę). Po utopieniu Marzanny na pierwszy plan wysuwają się gaiki, przystrojone wstążkami i skorupkami jajek.

Gdzie pojechać w pierwszy dzień wiosny?

Pierwszy dzień wiosny to wspaniała okazja do spędzenia czasu na łonie natury. Jeśli chcemy podziwiać piękno powracającej do życia przyrody, najlepiej udać się w miejsce, w którym rośnie dużo drzew lub kwiatów. Ciekawym pomysłem jest też odliczanie dni do kalendarzowej lub astronomicznej wiosny za pomocą codziennych spacerów na pobliską łąkę. W ten sposób będziecie mogli obserwować etapy wiosennego przebudzenia roślin, a sam spacer pozytywnie wpłynie na samopoczucie.

Jeżeli żadna z powyższych opcji nie jest możliwa do zrealizowania, dobrym pomysłem będzie też wybranie się pierwszego dnia wiosny do parku, lasu lub ogrodu. Naszym zdaniem na szczególną uwagę zasługują miejsca wymienione poniżej.

Zobacz: 23 najpiękniejsze parki i ogrody w Polsce. To oazy zieleni i kwiatów w centrach miast. Parki w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i nie tylko

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego
W 1818 roku z inicjatywy profesora botaniki Michała Szuberta powstał Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego. Chociaż miejsce to już od momentu powstania prężnie się rozwijało, podczas powstania warszawskiego teren ogrodu został doszczętnie zniszczony. Dopiero od 1987 rozpoczęto przywracanie mu dawnej świetności. Dziś Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego podzielony jest na 10 części, m.in. Różankę (poświęconą uprawie róż), Dział flory niżowej Polski, Rośliny użytkowe i lecznicze, Szklarnię Ogrodu czy Rośliny różnych środowisk. Wspaniałości tego miejsca nie da opisać się w kilku zdaniach – po prostu trzeba je zobaczyć. Świetną okazją do podziwiania wspaniałości tego ogrodu jest właśnie pierwszy dzień wiosny.

Park Szczytnicki we Wrocławiu
Jeden z największych parków Wrocławia (ma powierzchnię ok. 100 hektarów) to wspaniałe miejsce do wiosennej obserwacji flory. Na jego terenie znajduje się ok. 400 gatunków drzew i krzewów oraz drewniany kościół z przełomu XVI i XVII wieku. Park Szczytnicki to także miejsce, w którym w 1833 roku odbyły się pierwsze sportowe wyścigi konne we Wrocławiu. Ten ogromny obszar urozmaicono również o Ogród Japoński, którego powstanie datuje się na lata 1909-1912. Obecnie, dzięki współpracy ambasady japońskiej i ogrodników z Nagoi, to jeden z niewielu żywych fragmentów kultury japońskiej w Europie.

Lasy Mazurskie
Położony w woj. warmińsko-mazurskim kompleks leśny to idealne miejsce na wycieczkę pierwszego dnia wiosny. Podziwianie natury jest tam naprawdę proste – z każdego zakątka wyłania się coraz to nowa roślinność. Na terenie Lasów Mazurskich znajdziecie rzadko występujące rośliny, najczęściej objęte ochroną lub wpisane do Polskiej czerwonej księgi roślin. Lasy stanowią także schronienie dla wielu gatunków zwierząt, m.in. lisów, jenotów, norek amerykańskich czy orłów bielików. Jeżeli chcecie poczuć początek wiosny na własnej skórze – nie ma lepszego miejsca na wiosenny spacer.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Pierwszy dzień wiosny 2024. Kiedy zaczyna się wiosna kalendarzowa, a kiedy astronomiczna? Gdzie wyjechać wiosną? - Strona Podróży

Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska