Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Eksperci ostrzegają. Trudna sytuacja finansowa Polaków może zwiększyć tolerancję na nieuczciwe zachowania w obszarze finansów

OPRAC.:
Maciej Badowski
Maciej Badowski
Jak się okazuje, pożyczenie pieniędzy nie zawsze przez Polaków kojarzone jest z koniecznością ich zwrotu, wynika z raportu ZPF.
Jak się okazuje, pożyczenie pieniędzy nie zawsze przez Polaków kojarzone jest z koniecznością ich zwrotu, wynika z raportu ZPF. Jaroslaw Jakubczak/ Polska Press
Pojawiają się niepokojące dane. Jak wynika z najnowszych badań Związku Przedsiębiorstw Finansowych 6 na 10 ankietowanych Polaków wskazało, że jest w stanie usprawiedliwić sytuację, w której ktoś pracuje na czarno, by uniknąć ściągania długów z pensji. Z kolei na płacenia gotówką bez rachunku, by ominąć płatność VAT przyzwolenie daje ponad połowa badanych. – Takie nieuczciwe zachowania powinny być piętnowane i eliminowane. Po drugiej stronie znajduje się poszkodowany – podkreśla ekspert.

Spis treści

Jak wynika z badań Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZPF) w Polsce, 36,2 proc. respondentów dopuszcza ewentualność, w której nie zwróciłoby uwagi kasjerowi, który się pomylił na korzyść kupującego. – Ponad 60 proc. osób z tej grupy uważa, że sprzedawcy nie zawsze są uczciwi, dla ponad 26 proc. osób może to być opłacalna sytuacja, a 12,5 proc. respondentów twierdzi, że jego środowisko akceptuje takie zachowania – wskazano.

Pożyczamy ale nie zawsze oddajemy

Jak się okazuje, pożyczenie pieniędzy nie zawsze przez Polaków kojarzone jest z koniecznością ich zwrotu, takie wnioski płyną z raportu „Moralność finansowa Polaków 2022” przygotowanego przez ZPF. 91 proc. uważa, że rzeczywiście obowiązkiem moralnym jest zwrócenie pożyczonej gotówki, ale 3 proc. badanych już jest odmiennego zdania. Reszta stwierdziła, że "trudno powiedzieć".

Na przestrzeni ostatnich lat ta kwestia ulega pewnej ewolucji. W 2016 r. oddawanie długów było obowiązkiem moralnym dla 97 proc., w kolejnych latach stosunek Polaków do zwrotu pożyczonych pieniędzy nieco zelżał. Rekordowo niski wynik badania pojawił się w 2020 r., kiedy to jedynie 90 proc. respondentów uważało, że oddawanie pożyczek jest obowiązkiem moralnym. Dziś wynik ten jedynie nieznacznie wzrósł, ale plasuje się na wyjątkowo niskim poziomie 91 proc. – wskazują autorzy raportu.

Choć wiedza na temat finansów w społeczeństwie stopniowo się zwiększa, to wciąż dla wielu jest to drażliwa kwestia. Podejście do pieniędzy uwarunkowane jest wieloma czynnikami – w tym m.in. środowiskiem, w którym przebywamy. Jak pokazują badania, pojawiają się odmienne od wiodących perspektywy dotyczące zwrotu pożyczanych pieniędzy, co pewnie dla większości z nas może być dużym zaskoczeniem – zauważa Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.

Ekspert przyznaje, że "nie zawsze osoba, której udzielamy pożyczki wyznaje podobne zasady, ma poczucie obowiązku zwrotu wierzytelności, co warto próbować weryfikować przed dokonaniem ewentualnych transakcji".

Co to jest uczciwość finansowa?

61 proc., respondentów uważa, że można usprawiedliwić sytuację, w której ktoś pracuje na czarno, by uniknąć ściągania długów z pensji. Na płacenie gotówką bez rachunku, by ominąć płatność VAT godzi się 56 proc. badanych. Z kolei na przepisanie majątku na rodzinę, by uniknąć ściągnięcia należności, częsta zmiana rachunków bankowych, by uciec przed komornikiem, zatajenie informacji, które uniemożliwiłyby wzięcie kredytu jest w stanie usprawiedliwić niemal co drugi z nas.

Jednocześnie eksperci podkreślają, że choć wyniki te nie oznaczają, że takie nieuczciwe zachowania mają miejsce wśród respondentów, to niepokojący jest fakt, że takie postępowania mogą znaleźć usprawiedliwienia na tak szeroką skalę. Nierzetelni płatnicy, osoby zadłużone, nieuczciwi konsumenci w pewnej mierze poszukują kreatywnych rozwiązań, by uciec przed uregulowaniem wierzytelności, postępowaniem windykacyjnym lub egzekucją komorniczą. Jak pokazuje raport ZPF, Polacy w ponad połowie empatyzują z takimi osobami i poszukują usprawiedliwień dla takich zachowań.

– Takie podejście wynikać może z niedoskonałości regulacji prawnych, niewiedzy, strachu przed nieznanym czy też z coraz trudniejszej sytuacji finansowej Polaków. Nie zmienia to jednak faktu, że takie nieuczciwe zachowania powinny być piętnowane i eliminowane – zaznacza ekspert i dodaje, że po drugiej stronie znajduje się poszkodowany – wierzyciel, który chce odzyskać należne mu środki.

Do nieuczciwego postępowania popycha też złudne poczucie beznadziejności sytuacji, w której znalazła się dana osoba, co wynika z zaburzonej perspektywy. Często „od środka” sytuacja wydaje się być znacznie gorsza, niż jest w rzeczywistości – dodaje.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Eksperci ostrzegają. Trudna sytuacja finansowa Polaków może zwiększyć tolerancję na nieuczciwe zachowania w obszarze finansów - Strefa Biznesu

Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska