Na mapie wyzwań i ryzyk, przed którymi stoją gospodarka i sektor finansowy, zaszły od minionego roku szokujące zmiany. Globalna architektura polityczna po agresji Rosji na Ukrainę i wyborach w USA chwieje się. Imperialna polityka Rosji oraz rywalizacja USA-Chiny stawiają przed Europą egzystencjalne pytania o zdolności obronne i poziom integracji. Liberalna demokracja drży pod naporem ruchów populistycznych i autorytarnych. To kluczowe zagadnienia, o których będą dyskutować uczestnicy Europejskiego Kongresu Finansowego w dniach 2-4 czerwca w Sopocie.
Europejski Kongres Finansowy, którego organizatorem jest Centrum Myśli Strategicznych, to jedno z najważniejszych spotkań świata finansów w Europie Środkowo-Wschodniej. Co roku zaprasza do nieskrępowanej debaty na temat stabilności europejskiego i polskiego systemu finansowego, a także wypracowania rekomendacji w zakresie rozwiązań systemowych dotyczących bezpiecznego i zrównoważonego rozwoju.
Pokazuje, w jakim zakresie i w jaki sposób sektor finansowy może: wspierać konkurencyjność i rozwój gospodarki UE i Polski; wspierać transformację i bezpieczeństwo, w szczególności: - energetyczne, cyfrowe, cybernetyczne, obronne; wspierać klientów sektora.
Tegoroczny kongres skupi się także na tym, co Polska może wnieść do globalnej dyskusji i międzynarodowych inicjatyw służących wzrostowi konkurencyjności i bezpieczeństwa Polski i UE w warunkach deglobalizacji. W szczególności na: integracji rynku finansowego w UE, wzmocnieniu sektora bankowego w Europie; roli instytucji finansowych w podnoszeniu konkurencyjności gospodarki UE.
EKF to jedno z najważniejszych spotkań świata finansów w Europie Środkowo-Wschodniej. W ciągu trzech dni w Sopocie w nieskrępowanych debatach poruszane będą kluczowe tematy wynikające z sytuacji geopolitycznej i narastającej niepewności co do relacji gospodarczych, handlowych i finansowych na świecie, ale także tematyka stabilności europejskiego i polskiego systemu finansowego. Owocem debat i dyskusji będą rekomendacje dotyczące zmian systemowych w polityce gospodarczej, służące bezpiecznemu i zrównoważonemu rozwojowi.
Kapitał i demokracja
Ubiegłoroczny Kongres postawił jedno z najważniejszych pytań w naszych turbulentnych czasach - czy biznes i demokracja idą ze sobą w parze, czy też zupełnie osobno. Badania EKF Research pokazały, że dla kapitału nie ma decydującego znaczenia czy zasila gospodarki państw demokratycznych, czy wspomaga konkurencyjność autorytarnych reżymów. Według szacunków Komisji Europejskiej z Unii wypływa rocznie nawet kilkaset miliardów euro oszczędności, które mogłyby pracować na Starym Kontynencie.
Kontynuacją projektu Global Investors Summit zapoczątkowanego z udziałem Lecha Wałęsy jest publikacja Profits and Principles: When Global Finance Meets Democratic Values.
Będzie miała swoją premierę 2 czerwca podczas EKF. Zawiera wypowiedzi ekspertów z całego świata - uznanych ekonomistów, specjalistów rynku finansowego i intelektualistów, którzy dzielą się opinią w fundamentalnej kwestii: czy globalne przepływy finansowe powinny aktywnie wspierać rozwój młodych demokracji, a jeśli tak - to w jaki sposób?
- Czy możemy coś z tym zrobić bez naruszania swobody przepływu kapitałów, co jest jedną z zasad - podważanego obecnie - liberalnego porządku świata? - zadają pytanie organizatorzy EKF.
Częścią europejskiej odpowiedzi na to pytanie jest Unia Rynków Kapitałowych nazwana obecnie unią oszczędnościowo-inwestycyjną, której kluczowe znaczenie podkreśla m.in. Europejski Bank Centralny. Z polskiej perspektywy ważne jest, czy trudny proces tworzenia tego segmentu wspólnego rynku, wpłynie na rozwój polskiego rynku kapitałowego i czy może go wzmocnić.
Bezpieczeństwo i obronność
Wspólnota wartości i interesów, sojusz, partnerstwo, głęboka współpraca pomiędzy Europą a Stanami Zjednoczonymi wydawały się przez 80 lat niepodważalnym aksjomatem. To już historia. Uczestnicy Kongresu będą mówić o tym, czy więź transatlantycka może się odrodzić w nowej erze polityki transakcyjnej. Eksperci będą dyskutować, czy transatlantycki sojusz może dostosować się do rzuconych mu wyzwań.
Wątpliwości związane z rozpoczynającą się nowa erą w relacjach transatlantyckich spowodowały, że Unia Europejska postanowiła sama zadbać o swoją obronę.
- Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła niedawno program „ReArm Europe”. Jakie mamy faktycznie możliwości finansowania obronności i czy Unia jest gotowa na takie przedsięwzięcie, tym bardziej że powinno być ono wspólne i dobrze skoordynowane? Jaka jest przyszłość Europejskiego Funduszu Obronnego, rola takich instytucji jak EBC i EBI, czy możliwa jest np. emisja euroobligacji „obronnych”? Czy sektor prywatny może odegrać poważną rolę w finansowaniu zbrojeń? - stawiają pytania organizatorzy EKF.
Według planu „ReArm Europe” państwa Unii mają dostać dyspensę od reguł fiskalnych dla deficytu finansów publicznych, jeśli zwiększą go ponad dopuszczalny poziom wskutek wydatków na zbrojenia. Nie zmienia to faktu, że wyższe deficyty przełożą się na większy dług. Podczas Kongresu zostanie przedstawiony raport „Zagrożenia nadmiernego długu publicznego. Edycja 2025”, który zapewne odniesie się także do czekających Polskę trudnych kompromisów w polityce fiskalnej.
Podniesienie konkurencyjności gospodarki europejskiej to główny temat ogłoszonego w ubiegłym roku raportu byłego prezesa EBC Mario Draghi’ego i wiodąca agenda gospodarcza Komisji Europejskiej. Narzędziem do osiągnięcia konkurencyjności, zwiększenia produktywności są technologie. Ich rozwój i szeroka adopcja wymagają wsparcia sektora finansowego, podobnie jak bezpieczeństwo energetyczne, cyfrowe, cybernetyczne i obronne. Możliwości, szanse i bariery instytucji finansowych w tym zakresie, będą jednym z najważniejszych tematów tegorocznego Kongresu.
Polski sektor bankowy był od początku istnienia EKF w centrum jego uwagi. Perspektywa wzrostu inwestycji w polskiej gospodarce jest dla niego szansą, ale po latach wyjątkowo skromnej akcji kredytowej banki będą musiały podjąć nowe wyzwania związane z ryzykiem. W zupełnie nowych okolicznościach geogospodarczych. Debata prezesów największych banków będzie tradycyjnym zwieńczeniem Kongresu.
