– Od 30 kwietnia 2016 roku, po zmianie przepisów Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, Agencji Nieruchomości Rolnych (ANR) przysługuje prawo pierwokupu nieruchomości rolnych przekraczających powierzchnię 0,3 ha, o ile z takiego prawa nie skorzysta dzierżawca lub gdy nie ma dzierżawcy uprawnionego do pierwokupu. Wcześniej, prawo to przysługiwało ANR tylko w stosunku do nieruchomości o powierzchni nie mniejszej niż 5 ha - tłumaczy Alicja Surel, radca prawny.
Konieczne jest zatem zawarcie dwóch umów:
- warunkowej – tj. zawartej pomiędzy właścicielem i nabywcą, z zastrzeżeniem warunku, że ANR nie skorzysta z prawa pierwokupu,
- definitywnej – przenoszącej własność nieruchomości.
O zawarciu umowy warunkowej należy zawiadomić ANR. Po otrzymaniu zawiadomienia, ANR ma miesiąc na złożenie oświadczenia o wykonaniu prawa pierwokupu.
Jeśli ANR nie skorzysta z prawa pierwokupu (zawiadomi o niekorzystaniu z tego prawa lub gdy upłynie termin na wykonanie prawa pierwokupu), możliwe będzie zawarcie umowy definitywnej.
Ustawa przewiduje szereg wyjątków. Prawo pierwokupu ANR nie przysługuje, gdy:
- nabywcą nieruchomości rolnej jest jednostka samorządu terytorialnego lub skarb państwa,
- nabywcą nieruchomości rolnej jest osoba bliska zbywcy, przy czym, za osobę bliską w rozumieniu przepisów Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego uważa się: zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione;
- nabycie nieruchomości rolnej następuje za zgodą wyrażoną w drodze decyzji wydanej w trybie przepisów ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa,
- sprzedaż następuje między osobami prawnymi tego samego kościoła lub związku wyznaniowego,
- jeżeli w wyniku nabycia nieruchomości rolnej następuje powiększenie gospodarstwa rodzinnego, jednak do powierzchni nie większej niż 300 ha, a nabywana nieruchomość rolna jest położona w gminie, w której ma miejsce zamieszkania nabywca lub w gminie graniczącej z tą gminą.
- (d)
