Matura j. polski CKE poziom rozszerzony. Mamy arkusze egzaminacyjne! [ODPOWIEDZI, ARKUSZ]

Po południu część tegorocznych maturzystów podchodziła do egzaminu z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Julia Łukaszewska, maturzystka z krakowskiego Publicznego Liceum Ogólnokształcącego Jezuitów im. św. Stanisława Kostki, napisała go w godzinę (a są na ten egzamin przewidziane trzy godziny). Wybrała porównanie wierszy.

Akurat trafiły się dwa bardzo proste wiersze Kochanowskiego i Herberta – oba ze snem w tytule. Na początku napisałam o tym, że chociaż autorzy są z dwóch różnych epok, to ich spojrzenie na temat snu jest bardzo podobne. Potem rozwinęłam, co dokładnie mówili o śnie i na koniec doszłam do wniosku, że niezależnie od epoki ludzie patrzą na sen jako na ucieczkę od życia realnego

– relacjonowała nam Julia.

Maturzystka podsumowuje, że gładko jej poszło na tym egzaminie, a najwięcej czasu zajęło bodaj... liczenie słów na koniec pisania, bo jest wymagana ich określona liczba.

Julia planuje studiować architekturę. Maturą dosyć się stresowała, ale pierwszy dzień pokazał, że nie jest tak źle.

Egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie rozszerzonym sprawdza umiejętność dokonywania interpretacji porównawczej utworów literackich lub tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej (np. rozprawki lub szkicu), wymagającej odniesienia się do tekstu historycznoliterackiego, teoretycznoliterackiego albo krytycznoliterackiego. Właśnie tego drugiego zadania podjęła się m.in. krakowska maturzystka Natalia Osolińska z XVIII LO w Krakowie. Tym razem maturzyści mieli się odnieść do tekstu, którego autorka doszła do wniosku, że nie można oskarżyć pisarzy o niezgodność z faktami historycznymi, bo ich utwory nie odnoszą się do realnego świata, tylko wymyślonego, więc nie są sprzeczne z faktami.

Mieliśmy tekst teoretycznoliteracki, który mówił o fikcji literackiej, o tym, w jaki sposób jest ona wykorzystywana przez autorów i jak wpływa na odbiór dzieła. Głównym problemem tego tekstu było - moim zdaniem - to, że nie można fikcji literackiej oceniać zasadami, które panują w naszym, realnym świecie. Że stosunek fikcji literackiej do rzeczywistości zdecydowanie nie jest synonimem kłamstwa ani zmyślonej historii. Fikcja literacka służy też przekazaniu różnych idei

– tłumaczyła nam Natalia Osolińska.

Tekst mówił też o tym, że tworzy się fikcję literacką, aby uwydatnić np. jakieś idee. Jak relacjonowała maturzystka, autorka tekstu teoretycznoliterackiego przytoczonego na egzaminie podała przykład wiersza Słowackiego. - Poeta przedstawia tam ideę bohaterstwa, patriotyzmu, tworząc co prawda fikcję literacką, ale jednocześnie pokazując czytelnikowi prawdę tego romantycznego okresu, kiedy na te wartości był kładziony duży nacisk – mówiła nam Natalia, która chciałaby studiować socjologię na UJ.

Początkowo wszystkie egzaminy maturalne miały odbyć się w maju. Niestety ze względu na epidemię koronawirusa, terminy matur zostały przełożone na czerwiec. Termin matury rozszerzonej z j. polskiego został wyznaczony na najbliższy poniedziałek, 8 czerwca, na godzinę 14:00.

Matura rozszerzona z polskiego jest nieobowiązkowa, co znaczy, że nie wszyscy uczniowie muszą do niej przystąpić. Sprawa wygląda inaczej z maturą z polskiego na poziomie podstawowym - ta jest już obowiązkowa dla wszystkich. Matura podstawowa z polskiego też odbędzie się w poniedziałek, 8 czerwca, ale o godzinie 9:00.

W VI LO w Krakowie pierwszy egzamin tegorocznej matury zaczęło pisać o godz. 9 w poniedziałek 280 tegorocznych absolwentów szkoły. Wcześniej, od godziny 8, wchodzili do budynku dwoma przygotowanymi na czas matur wejściami. - Wszystko przepisowo i bardzo sprawnie poszło, wszyscy weszli o czasie i punktualnie 9 matura ruszyła - mówi dyrektor VI LO Czesław Wróbel.

W dwóch turach - pierwsza o 8.30, druga o 9 - trzema wejściami wchodzili z kolei do szkoły maturzyści z VIII LO w Krakowie. DO matury przystępuje tu ponad 200 młodych ludzi. By cała operacja matury z odpowiednim zabezpieczeniem i środkami ostrożności przeszła bez zarzutu, każdy maturzysta wcześniej dostał na swoją skrzynkę mailową wiadomość z dokładnym opisem całej procedury.

W zeszłym roku na egzaminie maturalnym z polskiego na poziomie rozszerzonym było tylko jedno zadanie i polegało na napisaniu wyczerpującego wypracowania na jeden z dwóch podanych tematów. Do pierwszego z nich podano fragment tekstu Józefa Tischnera – uczniowie na jego podstawie musieli podać problem podjęty przez autora i ustosunkować się do jego stanowiska. Natomiast drugi temat polegał na analizie porównawczej dwóch wierszy: Kazimiery Zawistowskiej „Chciałabym, z tobą poszedłszy…” oraz Bolesława Leśmiana „Dusza w niebiosach”.

Natomiast jeśli chodzi o poziom podstawowy, na zeszłorocznym egzaminie maturzyści, poza zadaniami zamkniętymi i krótkiej odpowiedzi, też mieli do wyboru jeden z dwóch tematów wypracowań. Pierwszy z nich dotyczył „Dziadów” cz. III Adama Mickiewicza i brzmiał „Czym dla człowieka może być wolność?”. Natomiast temat drugi polegał na interpretacji wiersza Anny Świrszczyńskiej pod tytułem „Samotność”. Oba teksty miały składać się z co najmniej 250 słów.

Według zeszłorocznych maturzystów, egzamin podstawowy z języka polskiego nie był łatwy. Około 70% uczniów na pytanie, czy egzamin sprawił im trudność, udzielili odpowiedzi twierdzącej.

• Władysław Stanisław Reymont, "Chłopi" (t. I)
• Stefan Żeromski, "Ludzie bezdomni"
• Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
• Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" – rozdz. II, III, VI, VII, VIII, IX, X, XII, XIV
• Zofia Nałkowska, "Granica"
• Tadeusz Borowski, "Pożegnanie z Marią" ("Pożegnanie z Marią", "U nas, w Auschwitzu ...", "Proszę państwa do gazu", "Bitwa pod Grunwaldem")
• Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat"
• Bolesław Leśmian – wybór wierszy
• Julian Tuwim – wybór wierszy
• Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – wybór wierszy
• Czesław Miłosz – wybór wierszy
• Krzysztof Kamil Baczyński – wybór wierszy
• Tadeusz Różewicz – wybór wierszy
• Zbigniew Herbert – wybór wierszy
• Miron Białoszewski – wybór wierszy
• Wisława Szymborska – wybór wierszy
• Stanisław Barańczak – wybór wierszy
• Jan Twardowski – wybór wierszy
• Sławomir Mrożek, "Tango"
• Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
• Sofokles, "Król Edyp"
• Horacy – wybór pieśni
• William Szekspir, "Makbet"
• Molier, "Świętoszek"
• Johann Wolfgang Goethe, "Cierpienia młodego Wertera"
• Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
• Joseph Conrad, "Jądro ciemności"
• Albert Camus, "Dżuma"

• Jan Kochanowski, "Treny"
• Juliusz Słowacki, "Kordian"
• Witold Gombrowicz, "Trans-Atlantyk"
• Maria Kuncewiczowa, "Cudzoziemka"
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy"
• Dante Boska Komedia – fragmenty "Piekła"
• Jan Wolfgang Goethe, "Faust" – część I: fragmenty sceny w pracowni (rozmyślania Fausta o sobie i swoim życiu, rozmowa z Mefistofelesem)
• Franz Kafka, "Proces"
• Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata"