Irysy mają bardzo dużo gatunków i jeszcze więcej odmian. Mogą kwitnąć od wczesnej wiosny do lata. Zobacz, jakie warto posadzić.

Irysy żyłkowane

Irysy żyłkowane (Iris reticulata) nie są może bardzo okazałe, bo dorastają do 15-20 cm wys., ale same kwiaty mają stosunkowo duże. Ich wielką zaletą jest termin kwitnienia – zakwitają już w marcu, a czasem nawet lutym. Ich kwiaty wyglądają przepięknie – płatki są w różnych odcieniach niebieskiego lub fioletu, a dolne są ozdobione kontrastowym wzorem, najczęściej żółto-białym, z niemal czarnym rysunkiem.

Irysy żyłkowane należą do kosaćców cebulowych. Sadzi się je jesienią (nie trzeba ich wykopywać co roku). Muszą mieć przepuszczalną ziemię, najlepiej próchniczą, która wiosną będzie wilgotna (jeśli wiosna jest sucha warto je podlewać). Natomiast latem ziemia nie może być mokra, bo cebule zgniją. Dobrze rosną i w słońcu, i półcieniu. Można je sadzić pod drzewami i krzewami liściastymi. Kiedy przekwitną, ścinamy kwiat, ale pozwalamy zaschnąć liściom.

Irysy żyłkowane można też uprawiać w doniczkach. Wczesną wiosną bywają sprzedawane już kwitnące.

Irys Danforda

Podobny do irysów żyłkowanych jest irys Danforda (Iris danfordiae). Również jest niewysoki i kwitnie w marcu, ma jednak intensywnie żółte kwiaty, z delikatnym rysunkiem na dolnych płatkach. To również kosaciec cebulowy, a jego wymagani uprawowe są takie, jak irysa żyłkowanego.

licencja CC BY-SA 3.0

Irysy bucharskie

W następnej kolejności możemy się spodziewać kwiatów kosaćców bucharskich (Iris bucharica), które kwitną pod koniec kwietnia i w maju. Mają kwiaty o biało-żółtych płatkach lub tylko żółtych, z ciemniej zaznaczonym unerwieniem. Ich liście są dość szerokie i wyrastają naprzeciwlegle na całej długości łodygi. Dorastają do ok. 40 cm wysokości.


Irysy bucharskie muszą mieć słońce, a także żyzną i koniecznie przepuszczalną ziemię, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie. To irysy cebulowe, które są odporne na mróz, ale bardzo źle znoszą mokrą ziemię latem i zimą. Lubią lekko wilgotne podłoże tylko wiosną. Można je sadzić np. przy samej ścianie domu, pod okapem dachu, chroniącym przed bezpośrednim deszczem (to ważne szczególnie przy cięższej ziemi). Ich cebule sadzi się jesienią, warto je wykopywać i rozsadzać co około trzy lata. Uważajmy przy tym, żeby nie uszkodzić korzeni, które powinny pozostać na cebuli.

licencja CC BY-SA 4.0