Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył ponad 723 miliony złotych kary na właściciela sieci Biedronka. Mamy stanowisko Jeronimo Martins Polska!

• Sieci handlowe uzyskują od swoich dostawców różnego rodzaju rabaty handlowe, tak aby nabyć produkty w jak najkorzystniejszych cenach.
• Dobra praktyka i przepisy prawa wymagają, aby cena zakupu towarów ustalana była w wiążącej strony umowie. Może ona dopuszczać udzielenie upustu w momencie sprzedaży do sieci bądź też po osiągnięciu określonych w kontrakcie warunków (np. obrotu na określonym poziomie).
• Do nieuczciwych rabatów należą jednak takie, których dostawca nie udzielił w umowie ustalającej warunki rozpoczęcia współpracy lub jej kontynuacji, lecz których sieć handlowa żąda już po zapoznaniu się z wynikami sprzedaży z określonego okresu.
• Prowadzą one do nieoczekiwanej dla dostawcy obniżki cen, spadku osiąganych wyników i marż, a także utrudniają jakiekolwiek planowanie działalności gospodarczej.

Tak było w przypadku Jeronimo Martins Polska, spółki będącej właścicielem sieci Biedronka. Jak podaje urząd, spółka w arbitralny sposób narzucała niektóre rabaty, głównie dostawcom owoców i warzyw.

Kontrahenci byli informowani o konieczności udzielenia rabatu dopiero na koniec okresu rozliczeniowego, po zrealizowaniu dostaw. Tym samym zawierając umowę nie wiedzieli, ile zarobią. Dlaczego? Ponieważ w każdej chwili właściciel Biedronki mógł zażądać pomniejszenia wynagrodzenia poprzez przyznanie dodatkowego rabatu w sobie tylko znanej wysokości. Ze względu na siłę rynkową Biedronki dostawcy godzili się na niekorzystne dla nich warunki obawiając się, iż zakończenie współpracy mogłoby oznaczać jeszcze większe straty finansowe.

• Tylko w ciągu trzech lat, badanych przez Urząd: 2018, 2019 i 2020 - spółka Jeronimo Martins Polska w kontaktach z branżą spożywczą zarobiła na tychże praktykach ponad 600 mln zł.
• W okresie objętym postępowaniem niedozwolone działania dotknęły ponad 200 podmiotów, przy czym blisko 80 proc. przypadków dotyczyło dostaw owoców i warzyw.
• W skrajnych przypadkach wysokość nieuczciwego rabatu przekraczała 20 proc. całego obrotu wypracowanego z Biedronką.

Tego typu praktyki niszczą podstawy uczciwej konkurencji i odpowiedzialności za kontrahentów, są przejawem głębokiej nieuczciwości i braku szacunku dla innych przedsiębiorców. Jeronimo Martins Polska, w ciągu trzech zbadanych przez nas lat, pozbawiła w ten sposób kontrahentów – głównie dostawców owoców i warzyw - kilkuset milionów złotych. Za tego typu praktyki, niszczące fundamenty uczciwości i odpowiedzialności w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami, sankcja nie mogła być niska - mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Maksymalna kara za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej w branży rolno-spożywczej może wynieść do 3 proc. rocznego obrotu przedsiębiorcy.

Jak dodaje prezes UOKIK, decyzja, którą podjął, jest ważna również dla dostawców:

Po pierwsze, nakazałem sieci handlowej natychmiastowe zakończenie niedozwolonych praktyk. Po drugie, decyzja stwierdzająca nieuczciwość systemu rabatowego Jeronimo Martins Polska ułatwi dostawcom dotkniętym tymi praktykami uzyskanie odszkodowania w postępowaniach cywilnych, do czego już teraz zachęcam.

To nie pierwszy raz, kiedy spółka wzbudza kontrowersje. W ubiegłym roku portugalskie organy ścigania zatrzymały pracowników spółki Jeronimo Martins. Są podejrzani o pobieranie od kontrahentów niedozwolonych opłat za pierwszeństwo dostaw do sklepów.

Jak czytamy w komunikacie wystosowanym przez Jerónimo Martins Polska, spółka sprzeciwia się decyzji nałożonej przez UOKiK, a tym samym uważa ją za niesprawiedliwą i niezasłużoną, dodając, że jest "stronnicza, pozbawiona podstaw prawnych i faktycznych".

JMP tłumaczy swoje stanowisko, informując, że postępowanie dotyczy głównie dostawców żywności przetworzonej - wbrew temu, co ogłosił UOKIK. Natomiast dostawcy owoców i warzyw, jak wskazane jest w komunikacie, reprezentowani są w tej sprawie w niewielkiej liczbie (mają to być głównie importerzy). JMP komentuje decyzję o karze, jako świadczącą o niezrozumieniu charakteru prowadzenia działalności gospodarczej oraz dynamiki negocjacji przez UOKiK.

Rabaty, o których mówi publicznie Prezes UOKiK, są w rzeczywistości uzgadniane z góry przez obie strony umowy i mają zastosowanie do obrotu osiągniętego w określonym okresie (...) Ubolewamy nad tym, że ta niesprawiedliwa decyzja oraz agresywność formy i treści jej ogłoszenia pojawia się w szczególnie trudnym czasie, kiedy Biedronka znajduje się na pierwszej linii wsparcia klientów we wspólnym wysiłku walki z pandemią, jednocześnie przyczyniając się do wzmocnienia polskiej gospodarki.

"Negocjacje z Biedronką są zawsze transparentne i uczciwe" - czytamy dalej w komunikacie. Spółka tłumaczy również, że jej nadrzędnym celem jest "budowanie długotrwałych relacji, niezbędnych dla zachowania ciągłości łańcucha dostaw sieci". Jerónimo Martins Polska dodaje także, że wszelkie podejmowane przez nich negocjacje, mają na celu przyniesienie korzyści polskim konsumentom.

Spółka poinformowała, że swoich racji będzie dochodzić w sądzie: "Głęboko wierzymy, że polskie sądy zbadają tę sprawę kompleksowo, obiektywnie i bezstronnie oraz, że sprawiedliwości stanie się zadość".