– Małopolska niezwykle dynamicznie się rozwija – i widać to na każdym kroku. Świadczą o tym nie tylko dane gospodarcze, ale także prestiżowe wyróżnienia, wysokie pozycje w niezależnych rankingach i konkretne statystyki pokazujące atrakcyjność inwestycyjną naszego regionu. Ogromną rolę w rozwoju gospodarczym odgrywa sprawny transport. Dlatego w Małopolsce stawiamy tak duży nacisk na rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej – mówi Marszałek Województwa Małopolskiego Łukasz Smółka.
Za Panem pierwsze półrocze kadencji. Gdyby miał Pan wskazać najważniejsze dla małopolskiej gospodarki przedsięwzięcia z tego okresu, co by to było?
To były bardzo pracowite miesiące. Za nami wiele pracy, udanych projektów i rozpoczętych nowych przedsięwzięć, także w obszarze gospodarczym. Dla mnie rozwój gospodarczy musi opierać się o dobrze funkcjonujący transport, bo gospodarka to system naczyń połączonych, a ich punktem wspólnym jest właśnie transport. Przecież Małopolanie codziennie dojeżdżają do pracy, szkoły, realizują swoje obowiązki. Do tego potrzebują szybkiej kolei, bezpiecznych dróg, możliwości komfortowego podróżowania i przemieszczania się po regionie. Dlatego jako najważniejsze inwestycje dla gospodarki wskazałbym na pewno zakup pociągów dla Kolei Małopolskich, uruchomienie dodatkowych kursów Małopolskich Linii Dowozowych i inwestycje drogowe, jak modernizacja odcinków dróg wojewódzkich – tu przykładem może być nowa obwodnica Wolbromia.
Kiedy Małopolanie będą mogli z tego wszystkiego skorzystać?
Rozpoczęcie odbioru pociągów planowane jest na 2027 rok, czyli jeszcze w tej kadencji samorządu. Umowę obejmującą zakup 25 szt. elektrycznych zespołów trakcyjnych podpisaliśmy we wrześniu. Całkowita wartość tej umowy wynosi ponad 1,3 mld zł. Dzięki niej po Małopolsce będą jeździły nowoczesne pociągi, dostosowane do potrzeb mieszkańców. Obiecywałem to Małopolanom jeszcze przed rozpoczęciem kadencji i było dla mnie bardzo ważne, by tego słowa dotrzymać. Pasażerowie chcą podróżować komfortowo i bezpiecznie, a naszym celem jest wychodzić naprzeciw tym oczekiwaniom. Chciałbym tu podkreślić, że ogromnym wsparciem dla tej inwestycji były środki unijne – projekt finansowany jest z programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027.
Wspomniał pan również o Małopolskich Liniach Dowozowych realizowanych przez spółkę Koleje Małopolskie.
Oprócz połączeń kolejowych spółka z powodzeniem realizuje także połączenia autobusowe. Obecnie pasażerowie mogą korzystać z prawie 50 linii, których łączna długość przekroczyła 1500 km. Każdego dnia wszystkie trasy obsługuje ponad 85 autobusów. MLD przewiozły do tej pory 5 milionów pasażerów, a tylko w tym roku już ponad 3 mln. Natomiast w ciągu wspomnianych pierwszych 100 dni pracy nowego Zarządu Województwa Małopolskiego uruchomione zostały dodatkowe kursy, obejmujące najbardziej wyłączone komunikacyjnie obszary Małopolski.
Wrócę jeszcze do inwestycji drogowych, bo one podobnie jak w przypadku połączeń autobusowych są ściśle związane z rozwojem gospodarczym. W północno-zachodniej części Małopolski powstanie kolejny zmodernizowany odcinek ważnej drogi wojewódzkiej. Dzięki podpisanej umowie Wolbrom zyska kompletną obwodnicę miasta. Wartość szacunkowa zadania wynosi 1,5 mln zł i zostanie sfinansowana po połowie ze środków budżetu Województwa Małopolskiego oraz Miasta i Gminy Wolbrom.
Dynamiczny rozwój Małopolski w ostatnich latach widać także po szybkim wzroście liczby pasażerów korzystających z portu lotniczego w Balicach.
Krakowskie lotnisko, jako największy port regionalny w Polsce, obsłużyło w tym roku już ponad 10 milionów pasażerów. To świetny wynik i jednocześnie nowy rekord dla lotniska. Potwierdza on ogromne zainteresowanie podróżnych Krakowem i Małopolską, pokazuje też, że rozwijanie siatki połączeń przynosi szybko wymierne rezultaty. Ten wynik to również ważny sygnał dla małopolskiej gospodarki, bo każdy kolejny milion pasażerów obsłużonych przez lotnisko w Balicach przekłada się na nowe miejsca pracy w różnych sektorach. Nowy rekord czyni jednocześnie Kraków Airport pierwszym portem regionalnym w Polsce obsługującym taką liczbę pasażerów.
Mówiąc o transporcie zbiorowym i komunikacji w Małopolsce, musimy wspomnieć o tym, co jest istotne dla coraz większej liczby Małopolan i turystów – wpływie na środowisko naturalne. Przykładowo, wszyscy wiemy, że wybierając podróż pociągiem, pomagamy ograniczyć negatywne oddziaływanie transportu na nasze otoczenie. Rosnącą popularnością cieszą się także rozwiązania z obszaru elektromobilności.
Dlatego dla mnie i dla Zarządu Województwa Małopolskiego temat szeroko rozumianej elektromobilności ma szczególne znaczenie. Pamiętajmy, że elektromobilność to nie tylko samochody, rowery i hulajnogi elektryczne, ale także właśnie transport zbiorowy. Nasze codzienne wybory – a więc na przykład wybór kolei jako środka transportu – przekładają się na realną zmianę dla środowiska naturalnego. Im większa świadomość tego wśród mieszkańców, tym mniej negatywnych skutków dla przyrody, która nas otacza. Warto podkreślić, że jako Małopolska jesteśmy bardzo zaangażowani w działania realizowane z myślą o stanie środowiska. Stawiamy m.in. na konsekwentny rozwój zintegrowanej sieci tras rowerowych VeloMałopolska – jest to dla nas operacja o znaczeniu strategicznym. Prowadzimy także działania edukacyjne podnoszące świadomość ekologiczną mieszkańców, promujemy wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, doceniamy i wyróżniamy inicjatywy, przedsiębiorców oraz samorządy, które pomagają chronić środowisko i jego zasoby.
Czyli sprawny, odpowiadający na potrzeby mieszkańców i przyjazny środowisku transport jako fundament rozwoju dla różnych obszarów gospodarki w regionie. A które z tych obszarów będą dla Małopolski priorytetowe?
Rozkwit branż takich, jak IT, turystyczna czy motoryzacyjna, powoduje, że jesteśmy utożsamiani z rozwojem. To dla nas bardzo istotne. Widać to było między innymi w tym, jak chętnie przedsiębiorcy przenosili się do Małopolski jako regionu bezpiecznego w Europie po agresji Rosji na Ukrainę. Wszystkie obszary, które wcześniej wymieniłem – IT, turystyka, branża motoryzacyjna – są dla nas istotne, ale chcemy, aby Małopolska rozwijała się w sposób dynamiczny, a jednocześnie równomierny – bo każdy powiat ma swoje wartości, swoje perełki, które przyciągają zarówno turystów, jak i aktywności gospodarcze. Małopolanie są bardzo przedsiębiorczy, widać to chociażby po tym, jak chętnie i skutecznie korzystają ze środków europejskich. Nasze ośrodki akademickie stawiają na inwestycje i innowacje w różnych dziedzinach: startupy młodych naukowców, oprogramowanie czy aplikacje ułatwiające życie nam wszystkim. Nasi przedsiębiorcy absolutnie nie mają się czego wstydzić na arenie europejskiej, jeżeli chodzi o branżę IT, medyczną, ale też budowę dróg czy rozwój infrastruktury kolejowej. Pokazujemy, że potrafimy realizować odważne projekty i dzięki wspólnej pracy odnosić sukcesy.

W temacie sukcesów muszę zapytać o – kolejne już w ostatnim czasie – ważne wyróżnienie dla regionu. Małopolska została uznana przez Komisję Europejską za jedną z Regionalnych Dolin Innowacji! Celowo używam tu słowa „kolejne”, bo przecież wcześniej Małopolskę doceniło też jury unijnego konkursu Europejski Region Przedsiębiorczości, które przyznało regionowi jedyne w historii wyróżnienie specjalne. Proszę powiedzieć, za co Małopolska została doceniona tym razem?
Regionalne Doliny Innowacji to inicjatywa, która ma na celu stworzenie sprzyjających warunków dla rozwoju przełomowych technologii i wspieranie współpracy międzyregionalnej w całej Europie. Małopolska jest jednym z 11 regionów w Polsce i 151 w Unii Europejskiej, które otrzymały ten tytuł. To wyróżnienie zostało przyznane przez Komisję Europejską na podstawie zaangażowania naszego regionu w rozwijanie i wspieranie innowacyjności. Nadanie tego prestiżowego statusu jest potwierdzeniem, że jako region konsekwentnie realizujemy założenia Regionalnej Strategii Innowacji 2030 oraz jesteśmy gotowi do dalszego wzmacniania polityki innowacyjnej i inwestycji w nowoczesne technologie – zwłaszcza w kontekście Nowego Europejskiego Planu na Rzecz Innowacji.
A co ten tytuł oznacza dla Małopolski i jej mieszkańców, dla lokalnych przedsiębiorców i biznesu?
Uzyskanie statusu Regionalnej Doliny Innowacji niesie za sobą korzyści dla nich wszystkich. Przede wszystkim umożliwia i ułatwia dostęp do dodatkowych funduszy europejskich, które można przeznaczyć na realizację projektów skupiających się na rozwijaniu innowacji technologicznych i społecznych. Takie inwestycje przełożą się na podniesienie jakości życia mieszkańców regionu, poprzez wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań nie tylko w dziedzinie zdrowia, ale także odnawialnych źródeł energii, w tym wodoru, gospodarki o obiegu zamkniętym czy zielonej transformacji. Wzrost gospodarczy, generowany przez rozwój technologiczny, stworzy nowe miejsca pracy i poprawi warunki życia w regionie. Skorzystają także przedsiębiorcy, którzy dzięki statusowi Małopolski zyskają dostęp do najnowszych technologii oraz możliwość uczestniczenia w międzynarodowych projektach badawczo-rozwojowych. Dzięki temu łatwiej im będzie wprowadzać innowacyjne produkty i usługi, co zwiększy ich konkurencyjność na rynku europejskim i światowym.
Na zakończenie – jak wyobraża Pan sobie przyszłość Małopolski w perspektywie pięciu lat, czyli tej kadencji?
Chciałbym, aby nasz region był innowacyjny i nowoczesny, zachowując przy tym siłę swojej tradycji. Małopolska niezwykle dynamicznie się rozwija – i widać to na każdym kroku. Świadczą o tym nie tylko dane gospodarcze, ale także prestiżowe wyróżnienia, wysokie pozycje w niezależnych rankingach i konkretne statystyki pokazujące atrakcyjność inwestycyjną naszego regionu. Ogromną rolę w rozwoju gospodarczym odgrywa sprawny transport. Dlatego w Małopolsce stawiamy tak duży nacisk na rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej. Naszym celem jest Małopolska bezpieczna, dobrze skomunikowana, przedsiębiorcza, otwarta na inwestycje – taka, która służy mieszkańcom, tworzy warunki do realizacji planów i daje szansę osiągnąć sukces na każdym polu. Małopolanie to ludzie pracowici, kreatywni i ambitni, otwarci na współpracę, na rozwój. Chcemy, by to Małopolska była dla nich najlepszym miejscem do życia.