Wszędzie żółte pola, to kwitnie rzepak! Pszczoły już zbierają z niego nektar na miód. Olej rzepakowy przyda się nie tylko do smażenia

Żółte rośliny pełne małych kwiatów – to rzepak. Choć wiemy, jak wygląda, często nie zdajemy sobie sprawy, jak istotny jest dla przemysłu spożywczego. Należy do rodziny kapustowatych, a znane są formy jare i ozime. Ponad 90 proc. upraw oleistych w Polsce stanowi właśnie rzepak. Znaczna część przeznaczona jest na olej jadalny lub biopaliwa. W okresie kwitnienia pszczoły pozyskują słodki nektar, z niego powstanie miód rzepakowy.

- Pszczoły, które ze względu na pełnioną funkcje w rodzinie pszczelej – zbieraczki - wylatują z ula, lecą na kwiaty rzepaku, które w celu zapylenia wabią owady słodkim nektarem, pobierają tyle, ile są w stanie przetransportować do swojego ula, wracają i przekazują innym pszczołom, które odpowiadają za ułożenie i magazynowanie miodu w miodni – mówi nam Piotr Gaś z Pasieki „Tosia”.

Aktualnie możemy mówić o szczycie kwitnienia rzepaku, pod koniec miesiąca rozpoczną się miodobrania. W przypadku miodu rzepakowego warto kupować go od lokalnych pszczelarzy. Konsumenci, którzy preferują miód o lejącej konsystencji, powinni nabyć go od razu po zebraniu, szybko się bowiem krystalizuje.

Olej rzepakowy używa większość gospodyń w kraju. Nasyconych kwasów tłuszczowych ma niewiele, a do smażenia czy pieczenia nadaje się idealnie. Z niego też produkuje się margaryny, majonezy i wiele innych produktów spożywczych.

Roślina pełni istotną rolę w produkcji biopaliw, czyli tych, które zastąpią tradycyjne paliwo – ropę – w autach i maszynach. W kontekście maszyn olej rzepakowy stosuje się też do smarowania.

– Rewolucja, którą zapoczątkowali rolnicy i producenci rzepaku, przyczyni się do zwiększenia udziału polskich producentów rzepaku przede wszystkim w produkcji biodiesela. Wpłynie również na zwiększenie liczby biogazowni i spółdzielni energetycznych w Polsce – podkreślił kilka dni temu sekretarz stanu Janusz Kowalski.

O roli rośliny mówiono także na Międzynarodowym Dniu Rzepaku (18 maja - przyp. red.). Uczestnicy debat zwrócili uwagę, że rzepak ozimy jest bardzo ważną rośliną w płodozmianie, zapewniającą bioróżnorodność wpisującą się w założenia europejskiej Strategii Od pola do stołu.

Z przerobu nasion rzepaku powstaje śruta rzepakowa. Resort rolnictwa podkreśla, że stanowi ona niezbędny krajowy komponent białkowy dla realizacji plonu białkowego, zakładającego zmniejszenie uzależnienia Europy od importu śruty sojowej.

Kwitnienie rzepaku to istotny moment całej uprawy, w tym czasie jest on jednak szczególnie narażony na choroby:

• zgnilizna twardzikowa,
• czerń krzyżowych,
• szara pleśń.

Jak czytamy na stronie Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, „ochrona łanu rzepaku w okresie kwitnienia jest działaniem obligatoryjnym. Zastosowanie skutecznego preparatu zwalczającego pełne spektrum chorób nie tylko pozytywnie wpłynie na wysokość plonu, ale także poprawi jego jakość”. Rolnicy muszą jednak pamiętać, aby tak przeprowadzać zabiegi, by nie otruć pszczół, które w tym czasie korzystają z dobrodziejstwa miododajnego rośliny.

Zobacz, jak prezentują się polskie pola pełne kwitnącego rzepaku:

Źródła: MRiRW, OODR