Sekcja „Short Matters! Krótkie filmy roku” towarzyszy festiwalowi od lat. W tegorocznej edycji z pewnością nie zabraknie zaskakujących animacji oraz fabuł – inspirowanych zarówno historią, jak i bieżącą sytuacją społeczno-polityczną. Wszystkie produkcje pokazywane pod jej szyldem to obrazy, które znalazły się na krótkiej liście tytułów ubiegających się o nominację do Europejskiej Nagrody Filmowej – odpowiednika amerykańskiego Oscara.
Animacja
Wśród wybranych filmów znalazła się animacja „Zima” w reżyserii Tomasza Popakula i Kasumi Ozeki, która już podczas 63. edycji Krakowskiego Festiwalu Filmowego zachwyciła Jury, zdobywając w międzynarodowym konkursie krótkometrażowym Złotego Smoka oraz Złotego Lajkonika w konkursie polskim. To przepełniony niepokojem metafizyczny horror ekologiczny, w którym pokryta śniegiem wioska staje się siedliskiem polskich przywar, w którym swoje miejsce próbuje odnaleźć dwoje wrażliwych buntowników.
Młodzieńczym gniewem wybucha także bohaterka animacji „Eksplodująca dziewczyna” w reżyserii Caroline Poggi i Jonathana Vinela. Przez trzy miesiące ciało Candice staje się polem walki z własnymi emocjami, a każda detonacja to bezradny wybuch złości i egzystencjalnego niepokoju. Poprzez tego rodzaju metaforę wórcy opowiadają o wrażliwości i frustracji pokolenia „Z”, które jest wyczerpane wywieraną nań nieustanną presją.
Nad kondycją współczesnego świata zastanawia się również niemiecki reżyser, Ulu Braun, w zmyślnym wideokolażu „Nerw Pacyfiku”. Łącząc medialne obrazy z materiałami dokumentalnymi, twórca zabiera publiczność w podróż po Ameryce, której bohaterem jest Julian Assange – założyciel demaskatorskiego portalu WikiLeaks. Wcielając się w sprzedawcę napojów gazowanych, snuje on refleksje nad cyfrową transformacją naszej rzeczywistości, w której wszyscy podlegają nieprzerwanemu nadzorowi wszechobecnych kamer.
Za okiem kamery i życiem pod nieustanną obserwacją tęsknią z kolei maleńkie ludziki z nominowanej do Oscara animacji poklatkowej „Bez końca” w reżyserii Niny Gantz. Mary, Billybud i Fumbleton to gwiazdy niegdysiejszego programu dla dzieci „Wander to Wonder”. Po nagłej śmierci ukochanego opiekuna i twórcy show zostają oni więzieni w studiu – domu, który staje jednocześnie pułapką i miejscem przeżywania żałoby. Gantz, zręcznie równoważąc humor i czułość, snuje opowieść o stracie, wyparciu i ostatecznym przejściu do nowego rozdziału życia.
Dokument
Eksperymentalny dokument, wykorzystujący fotogrametrię zaprezentuje Alice Brygo w „Płomiennych głosach”. Reżyserce wystarczył tylko tłum wpatrujący się w ogień. Katastrofa pozostaje wprawdzie poza kadrem, ale jej niszczycielska siła odkształca się na twarzach – nieruchomych, oświetlonych blaskiem promieni. Brygo prowadzi nas przez masowe przerażenie, gdzie głosy z tłumu – szepty, krzyki, wyrazy rozpaczy i złości – obnażają lęki oraz fantazje współczesnej Francji.
Problemy społeczne – tym razem przefiltrowane przez wrażliwość siedmioletniej dziewczynki, która poszukuje brata po brutalnej policyjnej obławie i młodego chłopca, który po wyjściu z więzienia próbuje zacząć żyć na nowo – interesują również Basila da Cunha w „2720”. Reżyser – oscylując pomiędzy fikcją a dokumentem – boleśnie splata życiorysy tej dwójki i portretuje nierówność portugalskiej rzeczywistości.
Fabuła
Bieżących tematów i trudnych, wystawianych na próbę relacji nie brakuje też u twórców fabuł. Doskonałym tego przykładem jest Mohammed Almughanni, który w “Pomarańczy z Jaffy” – produkcji uhonorowanej w poprzedniej edycji Festiwalu Nagrodą Specjalną dla najlepszego filmu europejskiego – niespodziewanie splata losy starzejącego się Żyda z młodym Palestyńczykiem. Almughanni tą kameralną historią obnaża nie tylko absurd toczącego się konfliktu, lecz także ukazuje, że czasem najtrudniej przekroczyć te granice, które zostały wybudowane w naszych głowach.
Historia opowiedziana w nagrodzonym Złotą Palmą “Człowieku, który nie potrafił milczeć” (reż. Nebojša Slijepčević) nawiązuje do prawdziwych wydarzeń z 1993 roku, kiedy to na stacji Štrpci doszło do opresyjnej kontroli pociągu. Gdy jeden z pasażerów nie potrafi udowodnić swojej tożsamości, sytuacja staje się dramatyczna. Wśród setek podróżujących jest jednak człowiek, który ma odwagę zabrać głos.
Z moralnymi rozterkami – choć już filmie wymykającym się spod jarzma politycznych konfliktów – będą zmagać się także bohaterowie francuskiej produkcji “Krzyk”. Reżyserka, Salomé Da Souza, przekracza społeczne tabu i w atmosferze pełnej zmysłowego napięcia, portretuje zakazane uczucie pomiędzy kuzynem a kuzynką.
Nieco weselszy klimat pojawi się z kolei w nakręconym w Bejrucie filmie Wissama Charafa – “Jeśli słońce utonie w oceanie chmur”. Jedynym zadaniem głównego bohatera jest po prostu powstrzymywanie przechodniów przed zbliżaniem się do wybrzeża. Z każdym dniem jednak horyzont coraz bardziej znika za rosnącą konstrukcją, a on sam zaczyna doświadczać osobliwych spotkań – czy to tylko senne majaki, czy może odbicie jego niespełnionych pragnień?
65. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach od 25 maja do 1 czerwca 2025 roku oraz online na KFF VOD od 30 maja do 15 czerwca 2025 roku.
