To ma być wsparcie dla właścicieli małych gospodarstw. - Na pewno wielu rolników zechce skorzystać z pomocy na „Restrukturyzację małych gospodarstw” - mówi Mateusz Kołodziej z Mysłowic na Śląsku, który z bratem prowadzi niewielkie, 5- hektarowe gospodarstwo. - Przecież nie każdego gospodarza stać, żeby kupować na przykład maszyny tylko za pieniądze z własnej kieszeni.
Potrzebne zmiany w gospodarstwie
- Pomoc w ramach omawianego instrumentu przyznaje się na operację obejmującą restrukturyzację gospodarstwa w zakresie produkcji żywnościowych lub nieżywnościowych produktów rolnych albo przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie - wyjaśnia Ryszard Zarudzki, podsekretarz stanu w ministerstwie rolnictwa. - Przez restrukturyzację gospodarstwa należy rozumieć zasadnicze zmiany w gospodarstwie, które mają na celu poprawę jego konkurencyjności i zwiększenie rentowności poprzez wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa, w szczególności w wyniku zmiany profilu prowadzonej produkcji rolnej. We wspieranym gospodarstwie, w wyniku realizacji biznesplanu, powinien nastąpić wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa do poziomu co najmniej 10 tys. euro, przy czym wzrost ten musi wynieść co najmniej 20 procent wartości wyjściowej.
- Jeśli dzięki takiej pomocy właściciele małych gospodarstw będą produkować np. więcej żywności i ją sprzedawać, to będzie to bardzo korzystne zjawisko - uważa Mateusz Kołodziej. - Moim zdaniem w takich właśnie gospodarstwach powstaje żywność lepszej jakości niż w tych dużych, gdzie produkuje się już na skalę niemal przemysłową.
Zdaniem wiceministra wnioskodawca będzie mógł m. in. uzyskać punkty w ramach kryteriów wyboru operacji za wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa: - Wynika to z założenia, że restrukturyzacja gospodarstwa będzie skuteczna, jeżeli wnioskodawca ma pomysł na wzrost konkurencyjności i rentowności gospodarstwa, co wiąże się z realizacją zmian w gospodarstwie, których przeprowadzenie powinno mieć wymierny efekt w postaci wzrostu wielkości ekonomicznej wspieranego gospodarstwa.
Wiceminister Zarudzki zwraca uwagę, że preferowane będą pożądane kierunki produkcji, tj. produkcja roślin wysokobiałkowych, jak również uczestnictwo w unijnym lub krajowym systemie jakości produkcji.
Wiek gospodarza też może mieć znaczenie
- Dodatkowe punkty będzie można również uzyskać z tytułu spełnienia kryterium dotyczącego kwalifikacji zawodowych uwzględniających odpowiedni poziom wykształcenia oraz staż pracy, a także w związku z przygotowaniem kompleksowego biznesplanu lub zaplanowaniem inwestycji wpływającej na realizację celów przekrojowych - dodaje wiceminister Ryszard Zarudzki. - Kryteria wyboru operacji uwzględniają również preferencję dla wnioskodawców, którzy w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy mają nie więcej niż 40 lat.
Gospodarze z różnych części kraju już od minionego roku pytają o termin rozpoczęcia naboru wniosków. Kiedy to może nastąpić?
Ryszard Zarudzki odpowiada: - Zgodnie z harmonogramem PROW 2014-2020 nabór wniosków został zaplanowany na I kwartał 2017 roku. Zwracam uwagę, że taki instrument wsparcia jest jednym z kilku instrumentów, które do tej pory nie były wdrażane w ramach wsparcia rozwoju obszarów wiejskich i w związku z tym konieczne jest przeprowadzenie akredytacji agencji płatniczej. Dlatego też termin uruchomienia naboru wniosków uzależniony jest od przebiegu i zakończenia procesu akredytacji agencji płatniczej, którą jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Projekt rozporządzenia trafił do konsultacji
Wiceminister wyjaśnia, że trwa proces zmiany rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 23 października 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw”. Projekt tego rozporządzenia w wersji, jaką przekazano do konsultacji publicznych, jest dostępny w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny. Uwagi do projektu (do 9 czerwca) wniosła Krajowa Rada Izb Rolniczych.
Pomoc zależy od liczby małych gospodarstw w województwach
Czy pieniądze na tę pomoc będą dzielone w ramach tak zwanej koperty krajowej, czy kopert wojewódzkich? - Środki finansowe w ramach „Restrukturyzacji małych gospodarstw” PROW 2014-2020 będą alokowane na poszczególne województwa w oparciu o wskaźnik dotyczący liczby gospodarstw rolnych powyżej 1 ha o standardowej produkcji poniżej 10 tysięcy euro - wyjaśnia wiceminister Ryszard Zarudzki.
Pomoc (60 tys. zł) wypłacana ma być w dwóch ratach: pierwsza - w wysokości 80 proc. kwoty wsparcia, druga - 20 proc.
Nie przyznaje się jej:- na inwestycje dotyczące plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne oraz niektórych działów specjalnych produkcji rolnej, w szczególności: hodowli zwierząt laboratoryjnych, hodowli ryb akwariowych, hodowli psów rasowych, hodowli kotów rasowych;
- osobie, która jest beneficjentem jednego z poniższych instrumentów wsparcia:
- „Ułatwianie startu młodym rolnikom”, „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” objętych PROW 2007-2013,
- „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Premie dla młodych rolników”, „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” objętych PROW 2014-2020.
Polscy rolnicy nie boją się już Biznesplanów
W założeniach pomocy na restrukturyzację zapisano, że beneficjent zobowiązuje się do realizacji biznesplanu. - Kiedy wchodził pierwszy PROW, to wielu polskich rolników bało się nawet tego określenia - wspomina rolnik z Lubelszczyzny. - Niektórzy mówili, że nie są biznesmenami, że to jakaś głupota! A potem, często z pomocą doradców rolnych, przygotowywali biznesplany jak się patrzy!
Biznesplan powinien przedstawiać koncepcję restrukturyzacji gospodarstwa, w wyniku której nastąpi odpowiedni wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa.
Jednak w przypadku pomocy na restrukturyzację niektórzy właściciele mniejszych gospodarstw przestraszyli się zapisu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (na lata 2014-2020), który mówi o tym, że beneficjent zobowiązuje się do rozpoczęcia prowadzenia uproszczonej rachunkowości w gospodarstwie najpóźniej w dniu rozpoczęcia realizacji biznesplanu i prowadzenia jej co najmniej do dnia upływu okresu związania celem.
- Prowadzenie uproszczonej rachunkowości nie powinno być dla rolników problemem - twierdzi Mateusz Kołodziej, współwłaściciel niewielkiego gospodarstwa na Śląsku. - Przecież można skorzystać na początku z pomocy np. doradców rolnych.
_______________________________________________________
Uwagi zgłoszone w ramach konsultacji publicznych
Stanowisko w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020) zgłosiła Krajowa Rada Izb Rolniczych.
Zdaniem przedstawicieli rolniczego samorządu należy rozważyć, czy osoby, które korzystały z działania „Wspieranie gospodarstw niskotowarowych” w programie PROW 2004 - 2006 i zobowiązały się osiągnąć współczynnik ESU na poziomie 10, a tego wskaźnika nie osiągnęły, powinny mieć możliwość skorzystania ponownie z podobnego programu, jakim jest „Restrukturyzacja małych gospodarstw”.
KRIR zwraca uwagę m.in. na zapis mówiący o podleganiu przez beneficjenta ubezpieczeniu społecznemu „z mocy ustawy i w pełnym zakresie”, a niektórzy rolnicy z terenów, gdzie występują niskiej jakości gleby, nie dysponują nawet jednym hektarem przeliczeniowym.
