Bezpłatna komunikacja jest wprowadzana na jedną dobę, z uwagi na przekroczenie określonych poziomów szkodliwych substancji w powietrzu, przede wszystkim stężenia pyłu zawieszonego PM10. Projekt ten wprowadzono w Krakowie w 2015 roku – przez pierwszy okres tylko dla pasażerów, którzy posiadali dowód rejestracyjny pojazdu, a od 2017 roku już dla wszystkich.
Projekt uchwały w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących bezpłatnej komunikacji w dni z najgorszą jakością powietrza przygotowali radni z Klubu Platforma - Koalicja Obywatelska, z inicjatywy radnego Łukasza Sęka.
- Na szczęście takich dni z roku na rok jest coraz mniej (z przekroczeniem norm jakości powietrza). Jednak rośnie także wysokość potencjalnych utraconych przychodów ze sprzedaży biletów w takim dniu. Urząd Miasta Krakowa szacuje, że jest to ok. 600 tys. zł. Jednocześnie UMK nie posiada żadnych danych potwierdzających, że w taki dzień liczba pasażerów komunikacji miejskiej jest większa. Ciężko także potwierdzić w jakikolwiek sposób tezę, że mniej jest wtedy samochodów na drogach. W tej sytuacji wydaje się, że obecnie to rozwiązanie ma przede wszystkim walor edukacyjny, przypominający z jednej strony, że problem smogu nadal istnieje i jeszcze nie pokonaliśmy go do końca, z drugiej informujący żeby w konkretnym dniu np. ograniczyć sport na zewnątrz. W roku 2024 roku były już dwa takie dni z bezpłatną komunikacją, co oznacza szacunkowo ok. 1,2 mln zł utraconych przychodów. To duża kwota, która mogłaby być wydana np. na termomodernizację czy wsparcie dla OZE. W tej sytuacji zasadne jest podjęcie rozmów z mieszkańcami, ekspertami i organizacjami pozarządowymi o tym, czy takie rozwiązanie powinno dalej w Krakowie obowiązywać – argumentują autorzy pomysłu.
Projekt został pozytywnie zaopiniowany przez prezydenta Krakowa. Uchwała w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących bezpłatnej komunikacji w dni z najgorszą jakością powietrza ma być głosowany na jednej z najbliższych sesji RMK.
Koszty bezpłatnej komunikacji z powodu smogu w okresie realizowania projektu
- 2024 rok – 2 dni/koszt jednego dnia to ok. 600 tys. zł
- 2023 – brak
- 2022 - brak
- 2021 rok - 3 dni/koszt jednego dnia to ok. 360 tys. zł
- 2020 rok - 1 dzień/koszt jednego dnia to ok. 230 tys. zł
- 2019 rok - 2 dni/koszt jednego dnia to ok. 370 tys. zł
- 2018 rok - 4 dni według nowych zasad i 3 dni według starych zasad/koszt jednego dnia to ok. 350 tys. zł (w odniesieniu do 4 dni, tj. od czasu obowiązywania nowych regulacji)
- 2017 rok - 18 dni/darmowe przejazdy komunikacją miejską przysługiwały tylko pasażerom, którzy posiadali dowód rejestracyjny pojazdu - nie da się określić dokładnej kwoty utraconych środków.
- 2016 rok - 2 dni/darmowe przejazdy komunikacją miejską przysługiwały tylko pasażerom, którzy posiadali dowód rejestracyjny pojazdu - nie da się określić dokładnej kwoty utraconych środków.
- 2015 rok - brak
