Kraków. Ceny w sklepach skrajne różne: od 324 do prawie 460 złotych za koszyk 50 podstawowych produktów. Gdzie najtaniej? Jest nowy lider

Zacznijmy od tego, kto nie powinien mieć powodów do narzekań. W tym gronie znajdą się na pewno miłośnicy herbaty oraz herbaty i kawy. Ceny tych produktów od dłuższego czasu w zasadzie stoją w miejscu, a jeśli nawet rosną, to w promocjach można nabyć każdy z tych towarów nawet taniej niż rok czy dwa lata temu. Przejściowy problem mogli mieć jedynie miłośnicy herbaty i kawy słodzonej cukrem - jeśli nie zachowali zimnej krwi, to porobili sobie zapasy na wiele miesięcy (lat) po 10 i więcej złotych za kilogram. W koszyku DlaHandlu.pl cena jest już wyraźnie niższa – w najtańszym ze sklepów na liście wynosi 4,25 zł, a w najdroższym… 3,99 zł (w tym wypadku o ostatniej pozycji w zestawieniu zdecydowały ceny innych towarów).

Totalnie rozjechały się ceny pieczywa: w najtańszym sklepie za kilo chleba i kajzerkę zapłacimy 4,10 zł, a w najdroższym prawie 10 zł. Ale – wiadomo - pieczywo pieczywu nierówne… Podobnie jak mąka pszenna – tę możemy nabyć za niecałe 2,5 zł i za prawie dwa razy więcej. Największy wpływ na finalną cenę w koszyku miały jednak tłuszcze: na olej kujawski (1 litr) trzeba wydać w większości placówek ok. 13 złotych, czyli ponad dwa razy więcej niż w promocjach przed rokiem. Półkilowa Rama Classic kosztuje od 8,32 do ponad 11 złotych. Kostka masła (200 g) trzyma cenę na poziomie ok. 7 złotych.

Mocno podrożało mleko (ceny w skupach były w ostatnim sezonie o 40-60 procent wyższe niż rok temu) – powoli przyzwyczajamy się do 4 złotych za litr. W konsekwencji droższe są także sery – żółty gouda sprzedawany jest najczęściej po 24 zł za kg (choć zdarzają się okazje poniżej 20 zł), za małą śmietanę 18 proc. trzeba dać ponad 2 złote, podobne są ceny serka wiejskiego Piątnica. Powoli idą w górę ceny jogurtów, ale tu jeszcze nie jest najgorzej, bo najwięksi producenci ostro walczą na promocje.

Najszybciej musieliśmy zapomnieć o tanim mięsie i wędlinach. Kurczak w cenie poniżej 10 zł za kilo – owszem, jeszcze się zdarza, ale w większości sklepów cena jest już wyższa. W przypadku schabu bez kości rozrzut cen jest ogromny - od 14 do prawie 30 złotych; właśnie tej pozycji (13,99 zł za kilo) najtańsza sieć w zestawieniu zawdzięcza swe zwycięstwo, u wicelidera schab kosztował w dniu badania 28,99 zł, czyli ponad dwa razy więcej! Nieco mniejsze są różnice cen kiełbasy podwawelskiej: od 19,15 do blisko 30 zł za kilo. Trzyma się za to cena paczkowanej (450 g) szynki wiejskiej – można ją nabyć za ok. 13,50 zł.

Mocno podrożały owoce: wprawdzie polskie jabłka chodzą po ok. 3 zł za kilo, czyli tyle, ile przed rokiem, ale pomarańcze i banany po 6 zł. Więcej trzeba wydać także na podstawowe warzywa. Z kolei w podkoszyku „chemia domowa i kosmetyki” najsilniej odczuwalny okazał się wzrost cen wyrobów papierowych (papier toaletowy, ręczniki). Tu na zakupy trzeba wydać nawet dwa razy więcej niż przed rokiem – i jest to zjawisko globalne. Jeśli chcesz sprawdzić, w których sklepach w Krakowie można było w sierpniu 2022 r. zrobić najtańsze zakupy, a gdzie było słono, kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE.

Z cyklicznego badania UCE RESEARCH i Grupy BLIX „Bieżące nastroje konsumenckie. Na czym Polacy oszczędzają?”, wynika, że już 60 procent rodaków obniża wydatki na codzienne zakupy. Ten odsetek jest o połowę większy niż przed rokiem i obejmuje głównie ludzi w wieku 36-55 lat, zarabiających między 1000 a 3 tys. zł netto miesięcznie, mieszkających w miastach od 50 tys. do 99 tys. ludności. Ankietowani szukają oszczędności przede wszystkim ze względu na wciąż rosnące ceny, zaś obniżenie miesięcznych wydatków wynosi 10-15 proc. Ludzie najbardziej oszczędzają na odzieży, słodyczach i przekąskach oraz napojach alkoholowych.

– Galopująca inflacja i wzrosty stóp procentowych sprawiły, że osoby, które były spokojne o swoje domowe finanse, zaczęły odczuwać niepokój. Wzrosty rat kredytów, niekiedy przekraczające dwukrotność dotychczasowych spłat, zmuszają nawet Polaków dobrze zarabiających do ograniczania wydatków. To może budzić obawy dotyczące najbliższej przyszłości. Dużo zależeć będzie od cen energii i produktów spożywczych na światowych rynkach. Jednak możemy być pewni, że czeka nas dłuższy okres zaciskania pasa i ograniczania bieżących wydatków

– komentuje dr Krzysztof Łuczak, główny ekonomista Grupy BLIX.

Sebastian Sajnóg, analityk zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego, zwraca uwagę, że większość Polaków odczuwa skutki wojny w Ukrainie. Wyniki badań koniunktury są obecnie zbliżone do tych z początku pandemii. W efekcie konsumenci są zmuszeni redukować wydatki. Zamożniejsze gospodarstwa zapobiegawczo zwiększają oszczędności.

– Prognozy Santander Bank Polska przewidują, że w II połowie 2022 polska gospodarka będzie w fazie dekoniunktury i może nawet wpaść w recesję, definiowaną jako dwa kwartały ujemnego wzrostu PKB z rzędu. O ile jeszcze kilka miesięcy temu płace rosły szybciej od cen, to teraz już wzrost inflacji jest wyższy. Do tego wyraźnie wzrosły stopy procentowe. To ogranicza siłę nabywczą kredytobiorców, utrudnia branie nowych kredytów i zachęca do oszczędzania. Wyrazem tych zjawisk są wyższe deklaracje dot. ograniczania wydatków

– tłumaczy Marcin Luziński, ekonomista Santander Bank Polska.

– Szybki wzrost cen dobija budżety rodzinne. I inaczej nie będzie, dopóki inflacja nie spadnie, a na to prędko raczej się nie zapowiada. To kumulacja skutków braku wystarczającej ilości pieniędzy – inflacja jest niestety szybsza – stwierdza dr Andrzej Maria Faliński, wiceprezes Stowarzyszenia Forum Dialogu Gospodarczego, były wieloletni dyrektor generalny Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji, zrzeszającej największe sieci handlowe (w tym te reprezentowane w Koszyku Cenowym DlaHandlu.pl).

– Pogorszenie sytuacji wydaje się oczywiste w świetle informacji o gospodarce, zaopatrzeniu rynku, cenach itd. To musi być obecne w myśleniu o przyszłości. Oszczędności są wykorzystywane, więc jest ich coraz mniej, a wzrost kosztów życia nie wskazuje na możliwość odbudowania tego zasobu. Z kolei sytuacja rynku pracy jest dobra. Firmy poszukują ludzi, bo jest to tańsze niż inwestowanie w biznes. W związku z tym zagrożenie utratą pracy jest mniej odczuwane. Utrzymuje się też, chyba irracjonalne, przekonanie, że swoje w czasie pandemii odchorowaliśmy, więc może już tego nie będzie

– komentuje dr Faliński.

Najnowsze dane BIK o sprzedaży kredytów w Polsce wskazują, że zdecydowanie rzadziej pożyczamy pieniądze w bankach i firmach pożyczkowych na większe zakupy, zwłaszcza mieszkań. Sprzedaż kredytów hipotecznych spadła w rok o dwie trzecie. W ujęciu liczbowym banki i SKOK-i udzieliły za to więcej kredytów ratalnych – wzrost rok do roku przekroczył tu 27 procent. Część ludzi próbuje w ten sposób zrealizować planowane zakupy – mimo malejących własnych zasobów finansowych.

Generalnie i tutaj widać dużą wstrzemięźliwość Polaków w wydawaniu pieniędzy iż zaciąganiu nowych zobowiązań. O kursie na cięcie wydatków i oszczędzanie świadczy fakt, że w ujęciu wartościowym banki i SKOK-i przyznały niższą wartość we wszystkich produktach kredytowych. Najbardziej spadła wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych (-62,5 proc.) oraz przyznanych limitów na kartach kredytowych (-15,3 proc.). Na niższą wartość udzielono także kredytów gotówkowych (-9,9 proc.) i ratalnych (-1,6 proc.). Jeśli chcesz sprawdzić, w których sklepach w Krakowie można było w sierpniu 2022 r. zrobić najtańsze zakupy, a gdzie było słono, kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE.

Koszyk DlaHandlu.pl obejmuje: chleb, bułki, herbatę Lipton, piwo Żywiec, kawę Tchibo, czekoladę Wedel, płatki Nestle, dżem Herbapol, olej Kujawski, masło Extra, margarynę Rama, serek i śmietanę Piątnica, 10 jajek, kilo sera gouda, litr mleka Łowickiego, jogurt Zott Jogobella, keczup Pudliszki, musztardę Kamis, litr soku pomarańczowego Tymbark, wodę niegazowaną Żywiec (1,5 l), napój Tymbark (1 l), kilo mąki poznańskiej, kilo cukru, kilo soli, dwie paczki makaronu Primo Gusto (w tym spaghetti), parówki Berlinki, 450 g krojonej polędwicy, 450 g szynki wiejskiej w plastrach, kilo kurczaka (w całości), kilo schabu bez kości, matjasy śledziowe Lisner, kilo kiełbasy podwawelskiej, kilo bananów, kilo cytryn, kilo jabłek, kilo pomarańczy, kilo ziemniaków, kilo pomidorów, kilo papryki, kilo pieczarek, 8 rolek papieru toaletowego, litrowy płyn do naczyń Ludwik, pastę Colgate Herbal 125 ml, mydło Dove, płyn Domestos, szampon Timotei, proszek do prania Vizir 400 g, ręczniki papierowe najtańsze 2 rolki.