17 z 20
Łukasz Górnicki (1527 – 1603), , jeden z wybitnych...
fot. Zbiory Pawła Warchoła

Łukasz Górnicki (1527 – 1603), , jeden z wybitnych przedstawicieli renesansu, pisarz, tłumacz, sekretarz i bibliotekarz króla Zygmunta Augusta[/b]

Najsłynniejszy obywatel ziemi oświęcimskiej w dobie renesansu. Urodził się w Oświęcimiu z ojca mieszczanina Marcina Góry i matki Anny Gąsiorkówny. Poważną rolę w życiu młodego Łukasza odegrał jego wuj Stanisław Gąsiorek, znany bliżej jako Stanisław Kleryka (kleryk kaplicy królewskiej na Wawelu), autor polskich wierszy patriotycznych, poeta, kompozytor i dyrygent kapeli Zygmunta Starego. Zajął się on siostrzeńcem, sprowadził go do Krakowa w r. 1538 i opiekował się jego studiami, a potem jego dworską karierą.
Łukasz Górnicki jest m.in. autorem „Dworzanina Polskiego”, pierwszego w Polsce podręcznika savoir vivre’u dla sfer wyższych. Sam pełnił rolę dworzanina, sekretarza i bibliotekarza króla Zygmunta Augusta.

18 z 20
Marcin Wadowita (1567 - 1641), wybitny teolog Akademii...
fot. Archiwum GK

Marcin Wadowita (1567 - 1641), wybitny teolog Akademii Krakowskiej

Urodził się w Wadowicach w rodzinie mieszczańskiej noszącej nazwisko Kempka lub Kępka. Współczesnym znany był jako Martius Campius Vadowius a także jako Marcin Wadowita. Podania na jego temat głoszą, że w młodym wieku opuścił rodzinne strony i udał się do Krakowa, gdzie został przygarnięty przez księży. Przyczyną wyjazdu z domu miał być podobno strach przed karą jaka go czekała za zgubienie jednej ze świń, które mu powierzono. Mówi się, że sam Wadowita często podkreślał, że gdyby nie świnie nie zostałby uczonym. Naukę w Akademii Krakowskiej (uniwersytet) rozpoczął w 1583 r. i równocześnie przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1605 - 1606 studiował na Uniwersytecie w Padwie gdzie uzyskał tytuł doktora teologii. Po powrocie do Krakowa spędził na Akademii około 50 lat i pełnił na niej funkcje profesora, dziekana i wicekanclerza. Jako długoletni profesor uzyskał nobilitację i został włączony do stanu szlacheckiego. W swojej długoletniej karierze napisał około 10 traktatów naukowych. Odznaczał się postawą tolerancyjną wobec innowierców. Dla Wadowic - rodzinnego miasta ufundował szpital dla ubogich obojga płci, łożył na utrzymanie szkoły parafialnej oraz na stypendia dla ubogich studentów. Na cześć wybitnego rodaka jego imię nadano Gimnazjum, a obecnie Liceum Ogólnokształcącemu oraz ulicy i osiedlu w Wadowicach.

19 z 20
Andrzej Patrycy Nidecki (1522-1587), wybitny filolog doby...
fot. Archiwum GK

Andrzej Patrycy Nidecki (1522-1587), wybitny filolog doby renesansu, sekretarz króla Zygmunta Augusta

Pochodził z Oświęcimia. Po studiach prawa i filologicznych w Padwie, uwieńczonych doktoratem, został sekretarzem Zygmunta Augusta, a pod koniec życia – biskupem w Wenden (Inflanty). Od czasów padewskich był dozgonnym przyjacielem Jana Kochanowskiego. Nidecki był najznakomitszym filologiem polskim doby renesansu. Jego główne dzieło “Fragmenty Cycerońskie” (1561-1565 w Wenecji) po 400 latach zachowały swą wartość w nauce.

Przewijaj aby przejść do kolejnej strony galerii.

Zobacz również

Tłumy na finałowym wiecu wyborczym Sławomira Mentzena w Krakowie

Tłumy na finałowym wiecu wyborczym Sławomira Mentzena w Krakowie

„Przerwane zostały wały Wisły!”. Tak 15 lat temu Kraków walczył z wielką wodą

„Przerwane zostały wały Wisły!”. Tak 15 lat temu Kraków walczył z wielką wodą

Polecamy

Rektorka Uniwersytetu Ekonomicznego: "Współpraca z biznesem jest kluczowa dla nauki"

Rektorka Uniwersytetu Ekonomicznego: "Współpraca z biznesem jest kluczowa dla nauki"

Technik programista, technik gospodarki odpadami. Nowe klasy w technikach w Krakowie

Technik programista, technik gospodarki odpadami. Nowe klasy w technikach w Krakowie

AI nie jest zarezerwowane tylko dla wielkich korporacji. Każdy może z niej korzystać

AI nie jest zarezerwowane tylko dla wielkich korporacji. Każdy może z niej korzystać