Najwięksi w Unii Europejskiej

- Pracujemy na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego Polski - mówi JERZY RADOŃ, dyrektor Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Krakowie.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest ukierunkowana na pomoc dla polskiego rolnika. Nasi producenci rolni szybko nauczyli się korzystać z tego wsparcia. Mamy pomoc dla producentów zbóż, dopłaty do paliwa, do nawozów i wiele innych. Które programy cieszą się obecnie największą popularnością?

Wspomniane programy są, w znaczącej większości, finansowane z budżetu państwa. Są reakcją na sytuację, która ma miejsce za naszą wschodnią granicą, czyli wojnę w Ukrainie. Podwyżki cen energii i środków do produkcji, zderzyły się ze spadkiem cen zbóż. Program dopłat do nawozów mineralnych jest realizowany po raz drugi (poprzedni - w zeszłym roku). Reagujemy na wahania cen nawozów, ponieważ jest to ważny środek do produkcji rolnej. Jeśli chodzi o Małopolskę, złożono ponad 15 tys. wniosków. Stawka pomocy to 500 zł do hektara upraw rolnych i 250 zł do hektara łąk i pastwisk. Pomoc dla producentów zbóż obejmuje przede wszystkim pszenicę, gdzie wahania na rynkach są największe, ale mówimy tu także o pozostałych zbożach. Dopłata do pszenicy – jeśli chodzi o Małopolskę – waha się od 1265 zł aż do 3 025 zł, w zależności od tego, kiedy nastąpiła sprzedaż. W naborze, który zakończył się w czerwcu br., a dotyczył pszenicy, kukurydzy i gryki, mieliśmy złożonych ponad 3 tys. wniosków, a już wypłaciliśmy prawie 24 mln zł (tyle wynosi samo wsparcie dla Małopolski), natomiast w skali kraju mówimy o prawie 65 tys. wniosków i dopłat zbliżonych w sumie do 700 mln złotych. Każdy z wymienionych programów – dotyczących czy to innych zbóż, czy to roślin oleistych - cieszy się dużym zainteresowaniem, bo programy te wprost wspierają rolników, a co za tym idzie, działają na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Bezpieczeństwo żywnościowe Polski jest nie do przecenienia!

Jakie działania są priorytetowe dla ARiMR w 2023 roku?

Wsparcie dla rolników, które jest realizowane w związku z sytuacją za naszą wschodnią granicą, jest działaniem priorytetowym. Na pomoc dla polskich rolników w postaci płatności do zbóż, zakupu nawozów, paliwa, dopłat do kredytów przeznaczono ponad 15 mld złotych! Agencja jest przygotowana również na inne działania, chociażby pomaga rolnikom w magazynowaniu zboża, poprzez uruchomienie programu dopłat do silosów (nabór trwał od 5 czerwca do 5 lipca 2023). Tylko w Małopolsce takich wniosków złożyło 635 rolników. Wsparcie jest spore, a suma dopłat to prawie 160 mln złotych! Także wzrost cen na rynku paliw nie przeszedł bez echa. Do litra paliwa, wykorzystywanego na cele rolnicze, dofinansowanie wynosi obecnie 2 zł (wcześniej 1 zł). Do 31 sierpnia 2023 rolnicy mogą składać w gminach stosowne wnioski i faktury, obejmujące zakup paliwa od 1 lutego do 31 lipca br.

Co najmniej od kilku lat Agencja zmierza do tego, aby wspomagać producentów rolnych w jak najlepszy sposób i w czasie najlepszym dla rolników. Wcześniej wypłata na poczet płatności obszarowych następowała dopiero pod koniec I półrocza następnego roku po naborze wniosków. Warto podkreślić, że teraz płacimy w pierwszym możliwym dopuszczonym przez Unię Europejską terminie, czyli od połowy października, w najwyższej dopuszczalnej wysokości zaliczki! Od 1 grudnia płacimy płatności końcowe. Tak więc, rolnicy, wychodząc na wiosnę w pole, mają już wypłacone pieniądze na środki produkcji, nasiona, nawozy.

Działacie w wielu obszarach...

Na terenie Małopolski mamy 19 biur powiatowych, oddział regionalny i 670 kompetentnych pracowników, którzy dwoją się i troją, aby wszystko było w terminie. Same wnioski z kampanii obszarowej to średnio 110 tysięcy co roku, a jest przecież jeszcze wiele innych programów do obsługi. Działamy na wielu płaszczyznach; wspomagamy rybołówstwo, przetwórstwo, pszczelarzy. Tylko od pszczelarzy mamy w tym roku, jak na razie, ok. 10 tys. wniosków. Wspieramy także wnioski inwestycyjne: na zakup maszyn czy urządzeń.

Nie każdemu znany jest fakt, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest największą agencją płatniczą w Unii Europejskiej! Zatrudniamy prawie 11,5 tys pracowników, mamy 16 oddziałów regionalnych i 314 biur powiatowych, a środki, które wypłacamy, to miliardy złotych. Agencja jest największa w UE. Z czego to wynika? Otóż w Polsce, w odróżnieniu od krajów tzw. starej Unii, w rolnictwie pracuje kilkadziesiąt procent ludności, a więc i nasze działania muszą być bardziej intensywne.

Czy transfery, które trafiają do rolników mogą wpłynąć na wysokość cen produktów na rynku?

Wybuch konfliktu za naszą wschodnią granicą zdestabilizował rynek zbóż, ponieważ Ukraina jest bardzo ważnym producentem tak zbóż, kukurydzy, słonecznika, jak i nawozów. W górę poszybowały także ceny energii. To, co robimy, ma na celu stabilizowanie sytuacji na rynku. Gdybyśmy nie realizowali wspomnianych programów, rolnicy albo likwidowaliby uprawy jako nieopłacalne, albo ceny żywności byłyby niewyobrażalnie wysokie. Musimy bazować na własnym rolnictwie. Nasze wsparcie jest czynnikiem stabilizującym sytuację na rynku.

Czy ten rok jest dobry dla rolnictwa w Małopolsce, jeśli chodzi o plony?

Bardzo dobry. Małopolska ma to szczęście, że jesteśmy już w części po zbiorach. Warunki pogodowe sprzyjały i plony są znakomite. Natomiast, gdy w zeszłym roku był problem ze sprzedażą u sadowników, wspomagaliśmy ich dopłatami do jabłek; Agencja dopłacała 30 groszy do każdego kilograma. Jak na razie, 2023 rok wygląda bardzo dobrze pod względem plonowania.