W „Głosie Nauczycielskim” - tygodniku wydawanym przez Związek Nauczycielstwa Polskiego - pojawił się artykuł „Patriotyczna rewia mody w szkole. Jak reagować na to zjawisko?”. Gazeta zauważa, że coraz więcej młodych ludzi ubiera się w tzw. patriotyczną odzież, która zawiera motywy historyczne, często pomieszane z kibicowskimi. Nawiązują głównie do walki Polaków o niepodległość i oporu antykomunistycznego.
- Niestety, ale pojawiają się tam hasła nacjonalistyczne, ksenofobiczne i nawołujące do przemocy - mówi nto Krzysztof Baszczyński, wiceprezes zarządu głównego ZNP. - Młodzież często nie potrafi odróżnić ziarna od plew, Fascynuje się historią, ale jej nie rozumie. Nawołuje tym samym do agresji. Nauczyciele powinni zacząć o tym rozmawiać z uczniami.
Faktem jest, że moda na odzież patriotyczną rośnie. Pani Monika, mama 17-letniego Jakuba z Kędzierzyna-Koźla przyznaje, że jej syn ma bardzo pokaźną kolekcję koszulek z wizerunkami Żołnierzy Wyklętych. - Nie mam nic przeciwko wizerunkowi rotmistrza Witolda Pileckiego, ale kolega mojego syna przyszedł raz w koszulce z trupią czaszką gestapo i też mówił, że to koszulka patriotyczna - opowiada pani Monika. W interpretacji motywów nowej odzieży często dochodzi do pomyłek. Symbol, który widziała pani Monika prawdopodobnie był znakiem Huzarów Śmierci, elitarnego pododdziału polskiej kawalerii, który walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Motyw Huzarów często wykorzystywany jest na odzieży, a dla nieznających historii na pierwszy rzut oka faktycznie może się kojarzyć z nazistowskim znakiem, chociaż nie ma z nim nic wspólnego. - W praktyce nie zauważyliśmy, by uczniowie przychodzili do szkoły w bluzach czy koszulkach, które nawoływałoby do agresji. Jeśli coś takiego się zdarza, jest to absolutny margines - mówi Elżbieta Woźniak, wicedyrektor Zespołu Szkół w Niemodlinie. Chodzi o napisy napisy w rodzaju : „A na drzewach zamiast liści będą wisieć komuniści”.
- Takich koszulek nie chcielibyśmy oczywiście widzieć w szkole, ale nie słyszałam, aby nauczyciele zwracali uwagę, że ktoś manifestuje tego typu kontrowersyjne treści - mówi Beata Peczeniuk z Zespołu Szkół Elektrycznych w Opolu.
Lepiej jest wiedzieć co się na sobie nosi
Hasła o „wieszaniu komunistów” w szkołach to margines. Ale o historii i modzie na patriotyzm warto z uczniami rozmawiać.
- Jeśli spotkaliśmy się z niestosownym motywem na koszulce czy bluzie jakiegoś ucznia to dotyczyło to propagowania marihuany, a nie nawoływania do agresji w formule źle rozumianego patriotyzmu - tłumaczy Beata Peczeniuk, wicedyrektor Zespołu Szkół Elektrycznych w Opolu. Podobnie wyrażają się nauczyciele z innych szkół: - Są uczniowie, którzy uważają, że tzw. miękkie narkotyki powinna być zalegalizowane i noszą takie treści na koszulkach. W statucie mamy jednak zapis, że ubiór ma być stosowny i młodzi ludzie stosują się do tego - podkreśla Monika Jurek z Zespołu Szkół Budowlanych w Brzegu.
Popularność patriotycznej odzieży wynika głównie z faktu, że u młodych ludzi od kilku lat dominują poglądy prawicowe, a poprzez ubiór manifestują oni przynależność do grup związanych m.in. ze środowiskami kibicowskimi.
- Kiedy spotykam młodego człowieka z napisem na koszulce „1944-pamiętamy” to mam ochotę zapytać go, co on dokładnie pamięta - mówi dr Tomasz Grzyb, psycholog społeczny. - Czy tragiczną śmierć 200 tysięcy ludzi czy dzieje batalionu Zośka? Najgorzej jest, gdy on nic na ten temat nie wie. Dobrze byłoby gdyby ta moda skłoniła młodych ludzi do faktycznego zainteresowania się historią, szczegółowego jej poznania.
Zdaniem dr Grzyba rosnąca popularność ubrań z motywami historycznymi jest dobrą okazją do rozmów nauczycieli z uczniami czym są prawdziwe postawy patriotyczne.
- Widziałem już bowiem młodych ludzi w bluzach ze znakiem „Polski walczącej” wykonujących gest, który pewien sędzia ze Strzelec Opolskich nazwał rzymskim salutem. To nie ma nic wspólnego z patriotyzmem. A ci, którzy walczyli o Polskę z tym znakiem przewracają się w takich sytuacjach w grobie.
