Prof. Wojciech Macyk: Młodzi ludzie dobrze wiedzą, dlaczego chcą studiować chemię

9 kwietnia próbna matura z chemii przygotowana przez naukowców z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego odbędzie się po raz siódmy, w tym po raz trzeci online. Zdalne sprawdzanie wiedzy zdało egzamin?
Tak. Myślę, że jeśli wracalibyśmy do działania stacjonarnego, to raczej w formie hybrydowej. Ci, którzy chcieliby pisać egzamin na sali wykładowej mieliby taką możliwość, a ci, którzy woleliby zmierzyć się z zadaniami online mogliby przystępować do egzaminu zdalnego. Osobom ze Szczecina czy Wrocławia z pewnością łatwiej będzie otworzyć arkusz zadań w domu na komputerze, niż tracić trzy dni na podróż do Krakowa i z powrotem. Trzy edycje matury zdalnej dały nam pewność, że jeśli ktoś chce się przygotować do matury, to nie będzie wykorzystywał domowych warunków do ściągania.

Próbna matura z chemii to oferta kierowana do osób kończących szkołę średnią. A co z młodszymi uczniami?
Nasz wydział wychodzi z różnymi propozycjami do uczniów, którzy interesują się światem chemii. W ubiegłym roku zorganizowaliśmy po raz pierwszy ogólnopolską Olimpiadę Wiedzy Chemicznej dla uczniów szkół podstawowych. Do tej pory dla tej grupy uczniów dostępne były tylko konkursy kuratoryjne, na poziomie wojewódzkim. Nam udało się zorganizować konkurs na skalę ogólnopolską. Pierwsze dwa etapy odbywają się zdalnie, trzeci – stacjonarnie. W olimpiadzie wzięło udział ponad 4 tysiące uczniów, z ponad tysiąca szkół w całym kraju. Do trzeciego etapu dotarło ponad 200 finalistów, z których wyłoniono ponad 20 laureatów. W tym roku jesteśmy już na finiszu drugiej edycji tego wydarzenia.

Jakie korzyści z udziału w olimpiadzie mają finaliści?
Olimpiada odbywa się pod patronatem Ministra Edukacji i Nauki i Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kuratorzy zgodzili się przyznać laureatom olimpiady dodatkowe punkty przy rekrutacji do szkoły ponadpodstawowej. Laureatów i ich opiekunów zapraszamy na uroczyste zakończenie olimpiady. W ciągu całego dnia spędzanego na Wydziale Chemii i Kampusie uczniowie mogą zwiedzić Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ, wziąć udział w warsztatach i pokazach chemicznych i poczuć się jak nasi studenci.

Na jakie atrakcje edukacyjne, poza próbną maturą w chemii, mogą liczyć uczniowie szkół ponadpodstawowych?
Uczniowie mogą wziąć udział w „Olimpiadzie Wiedzy Chemicznej dla szkół ponadpodstawowych”. Współpracujemy z wieloma szkołami, organizujemy warsztaty chemiczne. Wiele szkół przyjeżdża na pokazy chemiczne, organizujemy online cykl wykładów popularno-naukowych „Chemia niejedno ma imię”. Przeprowadziliśmy też konkurs filmowy „Z chemią za pan brat”. Z kolei laureaci olimpiad mogą wziąć udział w pilotażowym projekcie, który pozwala uczniom dotknąć świata nauki. Młodzi miłośnicy chemii mają możliwość spędzenia kilkunastu dni w roku szkolnym pod opieką naukowca, pracując nad konkretnym problemem badawczym, np. nad analizą i genezą zanieczyszczeń gleby w okolicach Nowego Targu. Uczniowie mają szanse poczuć się jak studenci 3 roku, którzy przygotowują prace licencjackie.

Jak na próbną maturę z chemii reagują nauczyciele tego przedmiotu z innych miast?
Każdego roku dostajemy informacje od wielu nauczycieli, że nasze zestawy zadań są najlepszymi arkuszami próbnymi. Siedem lat temu byliśmy pionierami w organizacji próbnej matury z chemii. Dziś wiemy, że z naszego pomysłu czerpią inne uczelnie.

W ubiegłym roku Wydział Chemii UJ obchodził 40 urodziny? Jak podsumowaliście ten czas?
Z tej okazji otworzyliśmy stałą ekspozycję muzealną Wydziału Chemii, na której pokazujemy, jak chemia wyglądała 150, 100 i 50
lat temu i jak się rozwija do dzisiaj. Osoby, które odwiedzają wystawę, mają możliwość oglądania sprzętu, którego używał sam profesor Karol Olszewski. Pomnik tego wielkiego chemika stanął przed wejściem do budynku naszego wydziału. Warto zwrócić również uwagę na postać Ignacego Łukasiewicza, który znany jest m.in. z opracowania destylacji ropy naftowej – rok 2022 jest rokiem Łukasiewicza, w tym miesiącu mija 200 lat od jego urodzin. Nasze muzeum jak i prowadzone na naszym wydziale prace badawcze pokazują, że świat chemii jest fascynujący i warto go zgłębiać.

Jakie są efekty siedmiu lat próbnej matury z chemii?
Nie prowadzimy szczegółowych statystyk, ale po naszych studentach widać, że jako wydział utrzymujemy wysoki poziom jakości nauczania. Potwierdza to również bardzo wysoka ocena naszego kierunku chemia, którą właśnie wystawiła Polska Komisja Akredytacyjna. Również w rankingach Perspektyw nasz flagowy kierunek kolejny raz uzyskał pierwsze miejsce w Polsce. Jestem przekonany, że jednym z naszych największych atutów są świadomi młodzi ludzie, którzy bardzo dobrze wiedzą, po co idą do nas na studia.