Sejm uznał język śląski za język regionalny. Monika Rosa i Michał Gramatyka zadowoleni, Waldemar Andzel jest innego zdania

Za głosowało 236 posłów, przeciwko było 186, zaś 5 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi do Senatu, a następnie – jeśli uzyska jego poparcie – do prezydenta Andrzeja Dudy.

Monika Rosa (Nowoczesna), posłanka Koalicji Obywatelskiej ze Śląska, w rozmowie z i.pl oceniła, że „to dzień historyczny dla Śląska, ślązaczek i ślązaków”. – Po kilkudziesięciu latach pracy oddolnej i 12 latach pracy w Sejmie, w końcu się udało. Sejm pierwszy raz w historii składania ustaw uznał, że śląski jest językiem regionalnym – podkreśliła.

Pytana o głosowanie posłów PiS oraz Konfederacji, którzy byli przeciwko uznaniu języka śląskiego za regionalny, Monika Rosa odpowiedziała, że jej zdaniem wynika to ze strachu, a być może niewiedzy. – Tak naprawdę PiS zawsze bał się różnorodności, nie chciał jej i nie rozumiał. Mówili o nas jako o „opcji niemieckiej”, o patologiach na Śląsku. Tak naprawdę chodzi głównie o różnorodność. Chodzi o to, żeby języki mniejsze były przez państwa szanowane i uznawane – dodała.

Monika Rosa pytana o to, czy posłowie ze Śląska będą apelować do prezydenta Andrzeja Dudy i przekonywać go do tego, aby podpisał te ustawę, odpowiedziała, iż ma nadzieję, że „prezydent – tak, jak deklarował – będzie prezydentem wszystkich Polek i Polaków, wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej”. – I uzna, że ślązaczki i ślązacy mają prawo do swojego języka – powiedziała.

Michał Gramatyka (Polska 2050), wiceminister cyfryzacji, poseł ze Śląska, powiedział i.pl, że „śląsko godka je richtig dobro”. – Podczas sejmowej debaty nad językiem śląskim, przyszły do mnie protokolantki, żebym im powiedział, jak się pisze to, co powiedziałem z mównicy. A powiedziałem: karlusy i felki z tej galeryi, za tym gelendrem. To jest najlepszy dowód na to, że śląski jest osobnym językiem, językiem, który ma swoje zasady, swoje słowa i swoje konstrukcje gramatyczne, podobnie, jak język kaszubski – ocenił.

Zdaniem polityka Polski 2050 to „wielki dzień dla ślązaczek i ślązaków, ale też dla Rzeczypospolitej Polskiej, która jest silna swoją różnorodnością i zawsze taka była”.

Pytany o głosowanie posłów PiS i Konfederacji, którzy byli przeciwni uznaniu języka śląskiego za regionalny, Michał Gramatyka powiedział, że najbardziej zastanawia go stanowisko Konfederacji. – Dlatego, że z tego ugrupowania, w debacie brał udział pan poseł Roman Fritz, który pięknie mówił po śląsku, czym udowadniał, że to jest oboczność języka polskiego. To jakaś totalna hipokryzja, bo on naprawdę pięknie mówi po śląsku, pięknie godo po naszemu. Kaszubom też zakwestionują ich język? Po prostu boją się różnorodności, zawsze się jej bali – ocenił.

Michał Gramatyka pytany, czy jego zdaniem prezydent Andrzej Duda podpisze ustawę uznającą język śląski za regionalny powiedział, że ma taką nadzieję. – Przy takiej większości, która przegłosowała ustawę w Sejmie, a także przy takich argumentach, jakie padały w dyskusji, powinien to zrobić. Pan prezydent przecież ma żonę, która jest językoznawczynią, więc myślę, że ona będzie dla niego wsparciem w tej sprawie – dodał.

Z kolei Waldemar Andzel (PiS), który głosował przeciwko, przypomniał w rozmowie z i.pl, że jest posłem Rzeczypospolitej Polskiej, posłem z województwa śląskiego, a dokładnie z Zagłębia Dąbrowskiego. – Tak, jak cały klub Prawa i Sprawiedliwości, głosowałem za odrzuceniem ustawy. Nasze zdanie w tej sprawie jest niezmienne – języka śląskiego nie ma, jest gwara śląska, a nie język śląski. W tej sprawie wypowiadali się językoznawcy, mają w tej sprawie jasne zdanie – nigdy nie było języka śląskiego. Nie można pewnych rzeczy jednak mieszać, jest to tylko czysta polityka, która – moim zdaniem – zagraża niestety integralności państwa – ocenił.

Poseł PiS wyraził nadzieję, że „pan prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zawetuje tę ustawę”.

Na mocy ustawy język śląski ma zostać wpisany do ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych jako drugi – obok języka kaszubskiego – język regionalny. Oznacza to m.in. możliwość wprowadzenia do szkół dobrowolnych zajęć z języka śląskiego, montowania dwujęzycznych tablic z nazwami miejscowości, gdzie używanie języka śląskiego deklaruje ponad 20 proc. mieszkańców, dofinansowanie działalności związanej z zachowaniem języka śląskiego czy wprowadzenie do Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych dwóch przedstawicieli osób posługujących się językiem śląskim.

Podczas spisu powszechnego w 2021 roku narodowość śląską zadeklarowały 596 224 osoby, w tym 236 588 jako pierwszą, a 187 372 jako jedyną. Używanie języka śląskiego w kontaktach domowych potwierdziło 467 145 osób, a spośród nich 54 957 jako jedynego.