https://gazetakrakowska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Wielkanoc w Wieliczce. Dawny, zadziwiający zwyczaj - Siuda Baba szuka panien w okolicy ARCHIWALNE ZDJĘCIA

Barbara Ciryt
Wieliczka 1935 rok. Grupa ludzi obserwuję przepychanki trzech Siudych Bab
Wieliczka 1935 rok. Grupa ludzi obserwuję przepychanki trzech Siudych Bab NAC
Strażniczka ognia w okolicy Wieliczki była zawsze. To Siuda Baba, czyli mężczyzna przebrany za kobietę z usmoloną sadzą twarzą w starych łachmanach. Do ludzi wychodzi raz w roku w Poniedziałek Wielkanocny. A na co dzień mieszka w podwielickiej Lednicy Górnej. Dziś zlot Siudych Bab organizowany jest na Rynku w Wieliczce, ale kiedyś Siuda Baba chodziła po chałupach, bo szukała w okolicy panien. Zobacz jak ten zwyczaj obchodzono w czasach przedwojennych. Mamy zdjęcia z 1935 roku z Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Siuda Baba jest przedstawiana jako niechlujna, paskudna postać w podartych, brudnych ubraniach. Z ziemniaków miewa korale, a twarz ma umorusaną sadzą. Ze swej świątyni wychodzi raz w roku - wiosną i szuka następczyni na cały, kolejny rok. Bywa, że Siuda pojawia się w towarzystwie Cygana z batem.

Dawniej Siuda Baby pojawiała się w wielu polskich miejscowościach, do dziś ten zwyczaj zachował się w nielicznych miejscach. W dzisiejszych czasach wielickie centrum kultury organizuje konkurs z Siudą Babą, czyli ocenia przebierańców pojawiających się w Poniedziałek Wielkanocny na Rynku w Wieliczce. Bywa ich tu po kilkadziesiąt na raz.

Siuda Baba to obrzęd znany od niepamiętnych czasów, kultywowany w Poniedziałek Wielkanocny. Podobno tradycja nawiązuje do starych wiosennych słowiańskich obrzędów wypędzania zimy. Pod Wieliczką jest legenda związana z ta umorusana postacią.
Mieszkała podobno na Kopcowej Górze we wsi Lednica Górna. Tam miała swoje miejsce - była kapłanką - pilnowała ognia w drewnianej, pogańskiej świątyni Ledy nad źródełkiem w świętym gaju. Tej kapłance strażniczce ognia nie wolno było podczas pełnienia obowiązków myć się, czesać ani przebierać. Posiłki donosili jej okoliczni mieszkańcy.

1937 rok. Grupa kobiet z dziećmi z koszami ze święconką przed dworem w Tomaszowicach

Przedwojenna Wielkanoc pod Krakowem. Święcenie pokarmów w ko...

Sezon rowerowy już niedługo! Jaki rower wybrać?

od 16 lat
Wideo
Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska