Białe zawsze u góry, a czerwone na dole. Rozmowa o fladze z historykiem - heraldykiem

Wiele osób zadaje sobie pytanie – w jaki sposób prawidłowo zawiesić naszą flagę?

Tak naprawdę nie ma tutaj żadnych ograniczeń, jednak należy pamiętać o bardzo ważnym rozróżnieniu. W Polsce mamy dwie flagi: flagę narodową, będącą równocześnie flagą państwową i flagę urzędową (formalnie zwaną flagą państwową z godłem). Na tej drugiej oprócz płatu biało-czerwonego umieszczony jest herb przedstawiający ukoronowanego Orła Białego w polu czerwonym. To jest flaga, która przysługuje tylko najwyższym organom i przedstawicielstwom państwa polskiego. Obywatele nie powinni używać tej flagi. Jednak każda osoba ma prawo używać flagi narodowej, będącej, jak już wspomniałem, równocześnie flagą państwową, tj. biało-czerwonej, która jest złożona z samych płatów materiałów. Prawo do jej stosowania mają nie tylko urzędy państwowe, lecz również wszyscy obywatele, którzy mogą ją wywiesić w godnym miejscu lub użyć podczas manifestacji.

Jak można rozumieć miejsca godne?

Takie odpowiednie, godne miejsce to na przykład gdzieś przy wejściu do domu (najlepiej na lewo od drzwi), na ścianach budynków, na masztach, jeżeli ktoś takowe posiada, czy też gdzieś na balkonach. Natomiast istotne jest, aby nie wywieszać flag na takich miejscach jak budynki gospodarcze czy też komórki na narzędzia. Bardzo ważne jest, by zdać sobie sprawę, że fladze należy się szacunek, ponieważ ona symbolizuje państwo polskie. Eksponowanie flagi w nieodpowiednim miejscu jest czymś obraźliwym. Musimy sami mieć takie poczucie, gdzie w naszym otoczenie jest godne miejsce do powieszenia flagi biało-czerwonej. Wedle tradycji zawsze były to okolice wejścia do domostwa, urzędu itp.

Budynki to nie jedyne miejsce, gdzie pojawiają się flagi.

Naturalnie Polacy eksponują miniaturki flag w różny sposób w swoich biurach, na samochodach, w czasie uroczystości sportowych czy też manifestacji i jest to jak najbardziej normalne.

Przy wywieszaniu flag, flaga państwowa zawsze ma pierwszeństwo?

Flaga Polski ma zawsze pierwszeństwo i nie ma od tego wyjątków. W sytuacji gdy mamy jedną flagę, nie ma problemu, jednak gdy są dwie flagi, to zawsze z prawej heraldycznie strony (czyli na lewo od patrzącego) powinna wisieć polska flaga państwowa. Jeśli z kolei mamy trzy flagi, np. Polski, Unii Europejskiej i jeszcze jakiegoś innego państwa, to wtedy flaga Polski musi być pośrodku, ponieważ jest najważniejsza. Musimy pamiętać, że to jest bardzo ważne i zawsze zwracać uwagę na regulujący tę sprawę protokół flagowy.

Co zrobić z flagą, która się zużyje i wyblaknie?

Flagę powinno się wieszać zawsze czystą, niepostrzępioną. Jeżeli zaś jest wyblakła, poplamiona, postrzępiona czy też w inny sposób zużyta , to w takim wypadku powinna zostać zniszczona. Co rozumiemy przez zniszczenie flagi? Najbardziej odpowiednie będzie po prostu jej spalenie. Stara, zniszczona flaga w żadnym wypadku nie powinna nam służyć jako kawałek zwykłego zużytego materiału, bo musimy pamiętać, że to nadal symbol państwa.

Kiedy powinniśmy wywieszać flagę?

Przez czas PRL-u funkcjonowała niepisana, ale pilnowana przez milicję zasada, że ludzie musieli wywieszać flagę na 1 maja i szybką ją zdejmować 2 maja, tak żeby przypadkiem nie została na 3 maja. Teraz 3 maja ponownie jest świętem państwowym, zaś 2 maja wprowadzono trochę na wzór amerykański – Dniem Flagi. Uważam, że lepiej byłoby wprowadzić raczej Dzień Herbu lub Orła Białego, jednak to już kwestia dyskusji. Dlatego też flaga powinna zawisnąć 1 maja późnym wieczorem i wisieć na czas święta 2 maja. Teoretycznie powinno się ją zdjąć wkrótce po 3 maja, jednak nie jest to obowiązkiem. Flaga często wisi dłużej i naturalnie nie ma w tym nic złego, jednak tak jak w każdej innej kwestii, również i w tej nie należy z tym przesadzać. W naszej tradycji wywieszenie flagi jest podkreśleniem wyjątkowości danego dnia.