By żyło się lepiej. O innowacjach dla seniorów

- Świat, w którym obecnie żyjemy to przede wszystkim szybkie tempo, dynamiczne zmiany i niepewność przyszłości. Mówi się nawet, że obecnie jedyną stałą rzeczą jest zmiana. W takich okolicznościach, tworzenie polityki społecznej jest wyzwaniem wymagającym elastycznego podejścia, wsłuchania się w głos seniorów i umiejętnej obserwacji ich potrzeb. Tak też zrobiliśmy. „Srebrna Małopolska” skupiona na potrzebach starszych osób, ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia im godnego starzenia się oraz wsparcia w codziennym życiu - podkreśla Witold Kozłowski marszałek województwa małopolskiego.

Rozwój technologiczny, który dla młodszych pokoleń jest naturalny, dla wielu seniorów może stanowić trudność. Niekiedy technologia staje się barierą komunikacyjną i społeczną, powodującą poczucie odcięcia seniorów od coraz bardziej cyfrowego świata. W odpowiedzi na aktualne wyzwania, współcześni seniorzy stają się coraz bardziej otwarci, pytają, sprawdzają, szukają i korzystają z możliwości jakie daje im rozwój społeczny i technologiczny. Coraz więcej seniorów uczestniczy w różnorodnych zajęciach społecznych, kursach, czy klubach zainteresowań rozwijając swoje pasje, nawiązując nowe znajomości i utrzymując aktywność umysłową. Oferta kulturalna coraz częściej zauważa odbiorcę 60+ dostosowując się do różnych gustów i form przekazu. Coraz częściej seniorzy korzystają z Internetu i kontaktują się z bliskimi za pośrednictwem mediów społecznościowych. Z danych jednak wynika, że nadal wykluczenie cyfrowe osób starszych jest duże i przynajmniej 1 na 3 seniorów nigdy nie korzystał z Internetu. Zadaniem dobrze przemyślanej polityki społecznej jest wsparcie seniorów w adaptacji do dzisiejszych uwarunkowań, aby mogli cieszyć się godnym życiem w erze zmian.

- Coraz większa otwartość i determinacja współczesnych seniorów powoduje, że rzadziej wzbraniają się przed korzystaniem z nieznanych im dotąd rozwiązań. Obserwujemy, że coraz częściej uczą się, próbują i sięgają po to, co oferuje im „świat zmian”. A oferuje on wiele! Między innymi innowacje społeczne. Czyli opracowane, przetestowane i zweryfikowane nowe produkty, narzędzia i usługi wspierające aktywne i zdrowie życie seniorów. Co ważne, innowacje te, nie są „zarezerwowane” dla inteligentnych technologii, korporacji i dużych przedsiębiorstw. To z pozoru niewielkie rozwiązania, które wywołują dużą zmianę w codziennym funkcjonowaniu - przekonuje wicemarszałek Łukasz Smółka.

W jakich obszarach znajdziemy zatem innowacje społeczne, które już dziś mogą wykorzystywać seniorzy?

• Teleopieka i zdalna opieka zdrowotna
Dostęp do porad specjalistów za pomocą telefonu, zdalne monitorowanie parametrów zdrowotnych takie jak ciśnienie krwi, poziom cukru czy liczbę kroków, pomagają utrzymać seniorom kontrolę nad stanem zdrowia.

W tym obszarze odnajdziemy „Telerehabilitację oddechową”. Innowacja została opracowana przez fizjoterapeutkę – Agnieszkę Wideł – Frączek i przetestowana dzięki wsparciu finansowanemu i merytorycznemu Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie. Rozwiązanie pozwala na przeprowadzenie rehabilitacji oddechowej np. po zapaleniu płuc, zakażeniu koronawirusem, we własnym zaciszu domowym, bez konieczności dojazdów do szpitala. Rozwiązanie składa się z: 4 szczegółowo opisanych schematów postępowania, 63 zestawów filmów z ćwiczeniami oddechowymi, instrukcji ich wykonania, spisu niezbędnych akcesoriów.

Co mówią sami testerzy „Telerehabilitacji oddechowej”?

„Ćwiczenia były skierowane na oddech, ale uruchamiały inne części ciała, mieszkamy w małym miasteczku, nie mamy dostępu do specjalistów, mamy ograniczenia, i tutaj ta telerehabilitacja była świetną opcją”
„Poruszam się na wózku, mam uraz kręgosłupa, łatwiej się żyje po tych ćwiczeniach, oddech jest lżejszy”

• Dostawy i e-zakupy

Internetowe zakupy oraz usługi dostaw mogą być szczególnie korzystne dla seniorów, umożliwiając im łatwy dostęp do potrzebnych produktów bez konieczności opuszczania domu.

• Aplikacje mobilne i e-sport

Aplikacje mobilne oferujące gry logiczne, łamigłówki czy aplikacje związane z e-sportem mogą być atrakcyjnym sposobem na aktywne spędzanie czasu i utrzymanie sprawności umysłowej.

• E-usługi publiczne:

Platformy umożliwiające załatwianie online spraw urzędowych takich jak np. składanie wniosków o świadczenia społeczne czy rezerwacje wizyt lekarskich, mogą zredukować konieczność osobistego stawiania się w urzędach.

• Kursy online i edukacja zdalna:

Platformy edukacyjne oferujące kursy online pozwalają seniorom na rozwijanie swoich zainteresowań i umiejętności, nawet w późniejszym wieku.

Jednym z przykładów innowacji w tym obszarze jest „Merkury- symulator kiosków samoobsługowych” opracowany przez Stowarzyszenie Edukacji Pozaformalnej "Meritum". To internetowa platforma umożliwiająca dostęp do symulatora czterech urządzeń samoobsługowych (bankomatu, parkomatu, paczkomatu oraz kasy samoobsługowej), dająca możliwość przetestowania ich obsługi w bezpiecznych, domowych warunkach. Wspiera seniorów w samodzielnej obsłudze tych urządzeń w przestrzeni publicznej ponosząc ich kompetencje cyfrowe. Rozwiązanie zostało przetestowane, a obecnie jest upowszechniane przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie. Wypróbować rozwiązanie można na stronie www.wyplacesam.pl

Co sądzą o platformie testerzy?

"Idzie Pani do banku czy kupić bilet, do paczkomatu, warto wiedzieć, jak to obsługiwać, bo to zaczyna być uciążliwe jeśli się tego nie wie. Pierwszy raz prosiłam jakiegoś młodego człowieka, który mi tam pomógł uruchomić to urządzenie [biletomat], sama doszłam do momentu płatności i pierwszy raz nie wiedziałam, co z tą kartą zrobić – to powinno być wyraźnie oznakowane i różna jest wiedza ludzi.”
„Znikną te punkty obsługi i to się przeniesie do automatów i to wszystko idzie w takim tempie, i w tym kierunku, to czyni te usługi niedostępne dla ludzi, którzy tego nie znają, więc trzeba to w telewizji promować i zachęcić."

Nie od dziś wiemy, że Europa starzeje się i pilnie potrzebuje rozwiązań, które zwiększą wydajność sektora usług opiekuńczych by wspierać osoby starsze w codziennym życiu. Dane Eurostatu wskazują, że za kilka lat, blisko 1/3 ludności UE (także w Polsce) będzie miała powyżej 65 lat. Polska nie czeka jednak bezczynnie aż prognozy te staną się rzeczywistością. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie od ponad 8 lat poszukuje nowych rozwiązań i testuje je by podnosić jakość życia m.in. seniorów. Nie robi tego jednak sam –poszukuje aktywnych, otwartych, wrażliwych i pomysłowych osób, organizacji i instytucji, gotowych sprawdzić w praktyce swój pomysł na włączenie społeczne grup zagrożonych wykluczeniem. Dzięki tym innowacjom adaptacja seniorów w dzisiejszym - tak dynamicznym świecie - może być łatwiejsza, a poprawa funkcjonowania sprawia, że w pełniejszy sposób będą mogli doświadczać otaczającej rzeczywistości.

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie wraz z Krakowskim Centrum Innowacyjnych Technologii INNOAGH sp. z o.o w IV kwartale bieżącego roku ogłosi nabór wniosków o grant w projekcie „Inkubator Włączenia Społecznego 2.0.”. Oznacza to w praktyce możliwość pozyskania maksymalnie 120 000 zł na opracowanie i test innowacji społecznej, która będzie wspierać m.in. osoby starsze, z niepełnosprawnościami, w kryzysie bezdomności czy wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych i poprawiać jakość ich życia. Szczegóły dotyczące konkursu i aktualnej oferty „Inkubatora Włączenia Społecznego 2.0” znajdują się na stronie https://rops.krakow.pl/ oraz https://www.facebook.com/ROPS.Krakow/.

Warto zaznaczyć, że Innowatorem może zostać każdy! Dlatego w przypadku chęci pozyskania informacji o konkursie lub skorzystania z opisanych wyżej innowacji, zapraszamy do kontaktu z Działem Innowacji Społecznych ROPS Kraków pod adresem [email protected] lub tel. +48 12 422 06 36 w. 34.