Kraków. Miasto walczy ze smogiem, ale spektakularnych efektów brak

Autror: Piotr Ogórek

Wzrost liczby wniosków o wymianę palenisk węglowych, większe wypłaty dla mieszkańców w ramach Lokalnego Programu Osłonowego (LPO) oraz nieznaczny spadek poziomu zanieczyszczenia powietrza w Krakowie - to sukcesy, jakimi w walce ze smogiem pochwalili się wczoraj urzędnicy za pierwszy kwartał 2016 roku.

Z drugiej strony są wydłużające się epizody smogowe, wciąż do likwidacji 24 tys. palenisk węglowych, a także zaskarżona uchwała wprowadzającą darmową komunikację dla kierowców na czas wysokiego przekroczenia norm. Do dzisiaj miasto musi przedstawić swoje stanowisko Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu. - Podtrzymujemy zapisy uchwały. Kwestie równości konstytucyjnej nie mają tutaj zastosowania, bo musimy chronić życie i zdrowie ludzi - mówi Witold Śmiałek, doradca prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza.

Darmową komunikację w tym roku wprowadzono dwa razy. Gdyby uchwała obowiązywała od listopada, to takich dni byłoby osiem. Urzędnicy nie wiedzą jednak, jakie są efekty tych działań. - Nie da się tego precyzyjnie podsumować. Podczas kontroli w pojazdach komunikacji miejskiej, kilkadziesiąt osób okazało aktualne dowody rejestracyjne. Tych dni było za mało, żeby oszacować skalę i koszty - mówi Witold Śmiałek.

Zgodnie z uchwałą małopolskiego sejmiku, od września 2019 roku w Krakowie będzie obowiązywał zakaz grzania węglem. Tymczasem do usunięcia jest wciąż ok. 24 tys. palenisk węglowych. Od stycznia do końca marca urząd miasta prowadził akcję „Tak! Dla czystego powietrza”. Ankieterzy odwiedzili wszystkie 16,3 tys. nieruchomości, w których znajdują się paleniska. Zastali w nich blisko 9,5 tys. gospodarzy, których starali się przekonać do zmiany na ekologiczny system grzewczy i skorzystania z miejskich programów osłonowych. Efektem tego jest 437 wniosków o wymianę palenisk w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji w samym tylko marcu. To postęp, bo w tym samym miesiącu w poprzednich latach liczba składanych wniosków spadała. Wzrosła także liczba wniosków w LPO, który wyrównuje rachunki po zmianie systemu grzewczego.

Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Paweł Ciećko zwraca uwagę, że zanieczyszczenie powietrza to nie tylko efekt palenia w piecach. To także transport. Dzięki stacji pomiarowej na Dietla udało się zauważyć, że w momencie startu większych remontów i skierowaniu się ruchu aut bardziej do centrum, poziom stężeń był wyższy na Dietla, niż na Alejach Trzech Wieszczów. - Dlatego Kraków musi zacząć rozważać, co zrobić z zanieczyszczeniem komunikacyjnym - uważa inspektor.

Walkę ze smogiem wspomoże Zarząd Zieleni Miejskiej, który planuje intensywne nasadzenia zieleni w tym roku. Przy pasach drogowych (Czarnowiejska, Witosa, Królewska i Armii Krajowej) pojawi się 100 tys. krzewów, a ekrany drogowe (Grota-Roweckiego) mają być pokryte pnączami (1,2 tys. sztuk). Z kolei na Alejach Trzech Wieszczów pojawią się... łąki kwietne.