Matura 2021 CKE - polski rozszerzony. Najważniejsze info, przykładowe wypracowanie, lista lektur. Wszystko, co musisz wiedzieć przed maturą

Matura polski rozszerzony 2021. Najważniejsze informacje, wskazówki

Matura z polskiego rozszerzonego nie jest obowiązkowa. Przystępują do niej tylko ci uczniowie, którzy wyrazili chęć jej zdawania i wynik jest im potrzebny do rekrutacji na studia.

Pod niektórymi względami matura z polskiego rozszerzonego jest łatwiejsza niż podstawowa. Jest tak dlatego, że na maturze rozszerzonej maturzyści mają do zrobienia tylko jedno zadanie. Podczas gdy matura z polskiego na poziomie podstawowym składa się z kilku części - w tym czytania ze zrozumienie, zadań gramatycznych i dłuższej wypowiedzi pisemnej - tak matura rozszerzona polega wyłącznie na napisaniu wypracowania liczącego przynajmniej 300 wyrazów. Zdający mają do wyboru dwa tematy, z czego jeden to napisanie rozprawki na podstawie podanego fragmentu tekstu, natomiast drugi to analiza porównawcza dwóch wierszy.

• W tym roku matura rozszerzona z polskiego odbędzie się 10 maja, w poniedziałek, o godz. 9:00.
• Na jej wykonanie maturzyści będą mieli 180 minut.
• Pamiętaj, żeby zabrać ze sobą przynajmniej dwa CZARNE długopisy.
• Podczas pisania możesz korzystać ze słownika ortograficznego oraz słownika poprawnej polszczyzny.

Matura polski rozszerzony - zadania, przykładowe wypracowanie

Matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym sprawdza umiejętności czytania ze zrozumieniem, interpretacji podanego tekstu oraz znajomość innych tekstów kultury.

W 2020 roku podstawą do pierwszego tematu był fragment tekstu Bożeny Chrząstowskiej, "Prawda i >>zmyślenie<< literackie". Po przeczytaniu tekstu należało najpierw określić jego tezę, a następnie ustosunkować się do niej, podając jako przykłady inne teksty kultury.

O drugim temacie opowiedziała nam jedna z maturzystek, Julia.

- Akurat trafiły się dwa bardzo proste wiersze Kochanowskiego i Herberta – oba ze snem w tytule. Na początku napisałam o tym, że chociaż autorzy są z dwóch różnych epok, to ich spojrzenie na temat snu jest bardzo podobne. Potem rozwinęłam, co dokładnie mówili o śnie i na koniec doszłam do wniosku, że niezależnie od epoki ludzie patrzą na sen jako na ucieczkę od życia realnego.

Do interpretacji był wiersz Kochanowskiego "Do snu" oraz Herberta "Język snu".

Jak przygotować się do matury rozszerzonej z polskiego? Lista lektur

Matura z polskiego rozszerzonego jest nieco bardziej liberalna niż matura podstawowa. Głównie dlatego, że w wypracowaniu można odwołać się do dowolnych tekstów kultury, także takich nieomawianych na lekcjach. Znajomość lektur obowiązkowych jest zdecydowanie przydatna, dlatego też warto powtórzyć sobie najważniejsze wątki i motywy.

Do listy dzieł, których znajomość przyda się podczas pisania matury rozszerzonej z polskiego należą:

Na poziomie podstawowym:

• Władysław Stanisław Reymont, "Chłopi" (t. I)
• Stefan Żeromski, "Ludzie bezdomni"
• Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
• Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" – rozdz. II, III, VI, VII, VIII, IX, X, XII, XIV
• Zofia Nałkowska, "Granica"
• Tadeusz Borowski, "Pożegnanie z Marią" ("Pożegnanie z Marią", "U nas, w Auschwitzu ...", "Proszę państwa do gazu", "Bitwa pod Grunwaldem")
• Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat"
• Bolesław Leśmian – wybór wierszy
• Julian Tuwim – wybór wierszy
• Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – wybór wierszy
• Czesław Miłosz – wybór wierszy
• Krzysztof Kamil Baczyński – wybór wierszy
• Tadeusz Różewicz – wybór wierszy
• Zbigniew Herbert – wybór wierszy
• Miron Białoszewski – wybór wierszy
• Wisława Szymborska – wybór wierszy
• Stanisław Barańczak – wybór wierszy
• Jan Twardowski – wybór wierszy
• Sławomir Mrożek, "Tango"
• Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
• Sofokles, "Król Edyp"
• Horacy – wybór pieśni
• William Szekspir, "Makbet"
• Molier, "Świętoszek"
• Johann Wolfgang Goethe, "Cierpienia młodego Wertera"
• Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
• Joseph Conrad, "Jądro ciemności"
• Albert Camus, "Dżuma"

Na poziomie rozszerzonym:

• Jan Kochanowski, "Treny"
• Juliusz Słowacki, "Kordian"
• Witold Gombrowicz, "Trans-Atlantyk"
• Maria Kuncewiczowa, "Cudzoziemka"
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy"
• Dante Boska Komedia – fragmenty "Piekła"
• Jan Wolfgang Goethe, "Faust" – część I: fragmenty sceny w pracowni (rozmyślania Fausta o sobie i swoim życiu, rozmowa z Mefistofelesem)
• Franz Kafka, "Proces"
• Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata".