Norweskie inspiracje

Wielkie poduchy do siedzenia, kanapy z kolorową tapicerką, stoliki kawowe i konsole do gier - tak, być może, będzie w przyszłości wyglądała nasza rodzima biblioteka miejska.

Oryginalność, a co za tym idzie, również trochę inna funkcjonalność, może być pokłosiem współpracy, którą gorlicka placówka nawiązała ze swoją norweską odpowiedniczką. Wspólnie realizują projekt, który ma promować wielokulturowość. Dlaczego akurat z Norwegami? Bo oni mają to na co dzień, bowiem Norwegia jest swoistym zlepkiem ludności z całego świata.

Pierwsze koty za płoty. Najpierw gorliczanie pojechali do Norwegii, potem gościli swoich przyjaciół u nas na miejscu, pokazując, co mamy najlepszego.

- Zaskoczyła ich piękna architektura drewniana, kościoły i cerkwie. Oddbjorn Hansen, który przyjechał z Biblioteki Wielojęzycznej w Oslo, był po raz pierwszy w cerkwi - opowiada Bartłomiej Kiełtyka, jeden z koordynatorów projektu. - Natomiast drugi nasz gość, Urszula Lach z tej samej biblioteki, była zaskoczona, że w Bielance w jednej cerkwi odbywały się msze w trzech obrządkach i że kobietom zabrania się wchodzenia za ikonostas do części ołtarzowej. Złamała w jej odczuciu tabu i przy zezwoleniu przewodniczki udało się jej zerknąć do tej części świątyni - dodaje ze śmiechem.

Oprócz tego nasi norwescy przyjaciele odwiedzili partnerów w bibliotekach gminnych na terenie powiatu, w Ropie, Sękowej, gminie Gorlice oraz Centrum Kultury im. B.I. Antonycza działającego przy Zjednoczeniu Łemków oraz Stowarzyszenie Ruska Bursa w Gorlicach.

- Biblioteki norweskie działają na nieco innych zasadach niż nasze. Oprócz tego różnimy się stosunkiem do księgozbioru. W bibliotece głównej Deichmanna w Oslo człowiek w niektórych działach czuje się jak na placu zabaw. Jest bardzo kolorowo, mnóstwo poduszek-foteli, kanap - opowiada dalej. Norwegowie w zasadzie nie mają kontaktu z bibliotekarzem, jest samoobsługa niczym w supermarkecie. Bierze się książkę z półki i wychodząc z budynku przepuszcza ją przez czytnik. To wszystko.

- Oprócz tego jest mnóstwo gier i filmów, płyt z muzyką, które można wypożyczyć, jest na przykład cała ekspozycja, wystawa poświęcona Bondowi czy namalowani na ścianach popularni bohaterowie bajek - dodaje. - Paradoksalnie Norwegowie mają mniej książek w bibliotekach, za to znacznie więcej przestrzeni do zagospodarowania w inny, czasem oryginalny sposób - mówi dalej.

Projekt, o którym opowiada, będzie realizowany przez trzy najbliższe lata. - Chcemy zrobić coś dla siebie wspólnie, coś, co będzie trwało, przynosząc korzyści dla wszystkich. Otóż księgozbiory, cenne regionalia należące do Zjednoczenia Łemków i Ruskiej Bursy będą ogólnodostępne dla wszystkich użytkowników - tłumaczy z kolei Natalia Hładyk, również uczestniczka projektu.

Zbiory, o których wspomina, zostaną wprowadzone do systemu Sowa 2 oraz katalogu online MBP w Gorlicach i bibliotek partnerskich. - Księgozbiory obu stowarzyszeń fizycznie zostaną w ich bibliotekach, ale będą udostępniane na zamówienie czytelników za pośrednictwem MBP wszystkim chętnym, mieszkańcy w końcu dowiedzą się, że takie książki też są - uzupełnia Bartłomiej Kiełtyka.

Jest to też sprawa prestiżowa dla nas, ponieważ partnerstwo gorlickie znalazło się w projekcie dzięki osobistej decyzji ministra kultury. Poza tym zajęliśmy pierwsze miejsce w konkursie na projekt działań, konkurując z dużymi miastami, jak choćby Olsztyn czy Opole.

- Większość innych partnerstw nastawiła się na działania jednorazowe, w formie wydarzeń, np. wystaw i koncertów. My postanowiliśmy zagłębić się w autentyczność naszego regionu, w którym mniejszości narodowe i etniczne nie stanowią grup napływowych, ale są autochtonami tej ziemi - dodaje na koniec Kiełtyka.