Ustawa wprowadziła rewolucyjne zmiany w obrocie nieruchomościami rolnymi i to nie tylko w wymiarze nieruchomości państwowych, jak wskazuje jej tytuł, ale przede wszystkim nieruchomości znajdujących się w prywatnych rękach. Najważniejsze zmiany związane z obrotem nieruchomościami rolnymi dotyczą osób, które będą mogły nabywać tego typu nieruchomości. Obecnie takim podmiotem może być jedynie rolnik indywidualny, czyli osoba fizyczna, posiadająca kwalifikacje rolnicze, zamieszkała na terytorium gminy miejsca położenia nieruchomości i prowadząca osobiście gospodarstwo rolne.
Ustawa przewiduje małe wyjątki, kiedy posiadanie przymiotu rolnika indywidualnego nie będzie konieczne. Zwolnienie z tego obowiązku, co ciekawe, będzie dotyczyć kościołów i związków wyznaniowych. Kowalski, który nie będzie chciał zostać rolnikiem, jak również inne podmioty (w tym spółki prawa handlowego) zamierzające nabyć nieruchomość rolną będą musiały uzyskać zgodę Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, wydawaną w formie decyzji administracyjnej po spełnieniu odpowiednich przesłanek określonych w ustawie, na tyle rygorystycznych, iż uzyskanie takowej zgody będzie napotykało spore trudności. Wyjątkiem od powyższej zasady będzie nabycie nieruchomości rolnych o powierzchni do 30 arów. Z tym że powyższy zapis stoi w sprzeczności z inną regulacją, która zabrania wydzielania działek rolnych mniejszych niż 30 arów.
Jednym z ciekawszych i na pewno nie korzystnych dla przyszłych nabywców pomysłów jest uregulowanie, które powoduje, iż nabywca nieruchomości rolnej dozna znaczących ograniczeń w zakresie wykonywania prawa własności nieruchomości. Mam tu na myśli fakt, iż w okresie co najmniej 10 lat od dnia nabycia, będzie zobowiązany do prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabywana nieruchomość. W tym okresie wyłączona będzie również możliwość zbywania nieruchomości, jak również oddawania jej w posiadanie innym podmiotom (np. w dzierżawę lub najem). Nasuwa się więc pytanie czy są w ogóle jakieś udogodnienia dla przyszłych kupujących. Na taryfę ulgową mogą liczyć osoby bliskie (małżonkowie, zstępni, wstępni). W ich przypadku nadal istnieje swoboda w nabywaniu, jak również dziedziczeniu gruntów rolnych.
Piotr Pietraszko, adwokat
