Rząd wydaje za dużo. Tak uważają przedsiębiorcy i nie tylko. Nie oszczędzamy w dobrych czasach, jak będzie w gorszych? Jest się czego bać?

Gospodarczy Gabinet Cieni BCC, pełen byłych członków kolejnych rządów, apeluje do premiera Mateusza Morawieckiego i partii władzy o zdecydowanie rozsądniejsze wydawanie publicznych pieniędzy. W zgodnej opinii ekspertów, efektywność wydatków budżetowych niepokojąco maleje - i to w okresie gospodarczej hossy, gdy większość rozsądnych krajów gromadzi pieniądze na gorsze czasy.

- Wynik budżetowy państwa powinien mieścić się w przedziale od maksimum 3 proc. PKB deficytu w okresie słabej koniunktury do 3 proc. PKB nadwyżki w okresie dobrej koniunktury. Tymczasem w ostatnich latach – w czasie niewątpliwie dobrej koniunktury – relacja wydatków publicznych do PKB pogarsza się – zauważa dr Irena Ożóg, była wiceminister finansów, twórczyni projektów budżetu państwa.

Prof. Stanisław Gomułka, były wiceminister finansów, podkreśla, że rząd powinien szczególnie zadbać o to, by nie wzrastał już bardzo wysoki udział w budżecie wydatków sztywnych, których gwałtownie przybyło – głównie za sprawą kolejnych programów socjalnych.

Małopolscy przedsiębiorcy widzą w zwiększonych sztywnych wydatkach państwa realne zagrożenie dla swojej działalności. Z jednej strony podawani są silnej presji płacowej, więc rosną im koszty pracy (zarazem rosną składki na ZUS), a z drugiej ponoszą koszty kolejnych reform (m.in. wymuszonej rewolucji technologicznej w kontaktach z urzędami) oraz uszczelnień podatkowych (odwrócony VAT, podzielona płatność…), a także innych posunięć rządu, jak wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych czy zniesienie tzw. limitu 30-krotności w ZUS.

- Mimo ustnych deklaracji rządu, realne obciążenia przeciętnego przedsiębiorcy rosną. Nagłośnione przez władzę ulgi i obniżki podatków czy ZUS dotyczą tylko ułamka firm – komentuje Janusz Strzeboński, prezes Małopolskiego Porozumienia Organizacji Gospodarczych, reprezentującego głównie drobne firmy. Dodaje, że coraz więcej przedsiębiorców rozważa zamknięcie biznesu, a ich dzieci „w tych warunkach” nie mają ochoty prowadzić firmy i „płacić za to wszystko”.

Naruszona równowaga między wynagrodzeniem za pracę a zasiłkiem?

„To wszystko” to głównie programy znane pod umowną nazwą „pięćsetek”. – Zwiększenie transferów społecznych było konieczne i my je popieramy, ale jednocześnie dochodzi do niebezpiecznego dla gospodarki zachwiania równowagi między dochodami z pracy i z zasiłków – mówił nam już rok temu Marek Piwowarczyk, szef BCC w Małopolsce.

Dzisiaj, po kolejnych „pięćsetkach”, takie wrażenie, a właściwie przekonanie, stało się wśród przedsiębiorców powszechne. I nie jest ono wcale odosobnione wśród reszty Polaków. Jak wynika z niedawnego badania popularnego portalu CiekaweLiczby.pl (na miarodajnym panelu badawczym Ariadna), 71 proc. Polaków uważa, że polski rząd wydaje za dużo i niepotrzebnie zadłuża kraj. Zdaniem większości, rząd powinien ograniczać, a nie zwiększać wydatki typu 500 plus, wyprawka plus czy dodatkowa emerytura. Sądzą tak zwłaszcza ci, którzy zdają sobie sprawę, iż finansują te transfery.

Na pytanie „Co robisz w sytuacji, gdy dobrze Ci się powodzi i zarabiasz więcej niż się spodziewałeś” 55 proc. badanych odpowiedziało, że stara się zaoszczędzić jak najwięcej na wypadek gorszej sytuacji w przyszłości. Widać tu pewną różnicę między elektoratem PO i Nowoczesnej (62 proc. oszczędza) a PiS (oszczędza 51 proc.).

Co robią ci, którzy nie odkładają nadwyżki? 19 proc. spłaca długi, 22 proc. wydaje wszystko na bieżące potrzeby (w PiS prawie 30 proc.), a 2 proc. zaciąga nowe kredyty i pożyczki, by wydawać jeszcze więcej (w PiS 4 proc.). Obywatele wydają się zatem znacznie odpowiedzialniejsi niż rząd, który w czasach koniunktury zadłuża państwo, by wydawać więcej od dochodów.

We wspomnianym badaniu tylko 8 proc. Polaków stwierdziło, że w dobrych czasach rząd powinien wydawać wszystkie dochody na bieżące potrzeby, a 4 proc. - że winien zwiększyć zadłużenie, by wydawać jeszcze więcej. Co ciekawe, odpowiedzi sympatyków PiS oraz PO i Nowoczesnej były dosyć zbliżone. Większość badanych uznało, że zwiększone dochody z okresu dobrej koniunktury powinny być przeznaczone na spłatę długów państwa oraz zaoszczędzone na wypadek gorszej sytuacji w przyszłości.

WIDEO: Barometr Bartusia