Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Uczony odniósł sukces? Trzeba go ukarać!

Ryszard Tadeusiewicz, profesor AGH
Ryszard Tadeusiewicz
Ryszard Tadeusiewicz Andrzej Banaś
W felietonie tydzień temu opisywałem rywalizację, jaka toczyła się w okresie „zimnej wojny” między ZSRR i USA w dziedzinie lotów kosmicznych. Wydatkowano wtedy gigantyczne sumy, żeby osiągnąć sukces i dowieść swojej przewagi. Koszt programu Apollo (lądowania na Księżycu) w przeliczeniu na dolary 2005 roku wyniósł 165 mld! Ile wydali Rosjanie - nigdy się pewnie nie dowiemy. Ale były to sumy astronomiczne.

Tymczasem rywalizację w innej dziedzinie Rosjanie, mając przewagę, przegrali na własne życzenie. Chodzi o programy komputerowe grające w szachy.

Na temat możliwości stworzenia programu komputerowego grającego w szachy teoretyzowali najwięksi amerykańscy twórcy podstaw informatyki: Claude Shannon i Alan Turing. Jednak mimo tych opracowań teoretycznych w USA - pierwszy praktycznie działający program szachowy został opracowany w Rosji w 1958 roku. Stworzył go Alex Bernstein na komputerze BESM.

Amerykanie zareagowali na sukces Bernsteina podobnie, jak na kosmiczny lot Gagarina. Zbudowanie programu komputerowego, który pokona program rosyjski, stało się wyzwaniem dla dumy narodowej. W słynnym MIT powstał więc w 1962 roku program Kotok-McCarthy (nazwany tak od nazwisk głównych twórców). Uznano go za najlepszy szachowy program amerykański i rzucono wyzwanie Rosjanom. W latach 1966-1967 przez 9 miesięcy toczyły się zmagania między programem Kotok-McCarthy (który w międzyczasie przeniesiono na silniejszy komputer na Uniwersytecie Stanforda w sercu obecnej Krzemowej Doliny) a rosyjskim programem z ITEP (moskiewskiego Instytutu Fizyki Teoretycznej i Eksperymentalnej).

Amerykański program przegrał sromotnie w stosunku 3:1.

Był to duży sukces, w dodatku za darmo! Władze rosyjskie zareagowały jednak na to w sposób specyficzny: Dyrektor ITEP Aleksander Kronrod, z którego inicjatywy komputer ITEP zamiast rozwiązywać problemy fizyki jądrowej rozgrywał partie szachów - został wyrzucony ze stanowiska i pozbawiony tytułu profesorskiego.

Od tej pory w komputerowych szachach liczyły się już tylko programy amerykańskie, aż do momentu, gdy w 1997 roku zmierzyli się najwięksi z największych. Po jednej stronie szachownicy zasiadł Garry Kasparow, pochodzący z Rosji arcymistrz szachowy, a po drugiej stronie program Deep Blue firmy IBM. Mecz trwał kilka dni (rozgrywano 6 partii) i zakończył się 11 maja przegraną Kasparowa. Arcymistrz musiał uznać wyższość arcykomputera!

Chcę jeszcze wrócić do tego, jak Rosjanie zareagowali na osiągnięcie swojego uczonego, Aleksandra Kronroda. Ponieważ odniósł on sukces - więc został ukarany.

Podobne przypadki zdarzają się do dziś! Także w Polsce.

To już chyba taka nasza słowiańska specjalność: Nieprzeciętnych ludzi się tępi!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska