ZAKOPANE (PORONIN, CHOCHOŁÓW)
Zakopanego nie mogło zabraknąć na naszej liście. Początek jesieni to dobra pora na wycieczkę na Podhale - turystów na pewno będzie mniej, ceny noclegów mogą być niższe, a po Krupówkach można swobodnie spacerować.
Zakopane (i Podhale) to nie tylko góry. Jeśli wyczerpujące wycieczki są ci nie w smak, warto wybrać się na spacer po mieście i zobaczyć np:
Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku;
zespół drewnianej zabudowy przy ul. Kościeliskiej;
Kaplicę Najświętszego Serca Pana Jezusa na Jaszczurówce;
Warto także skorzystać z kolejki linowo-terenowej i wyjechać na Gubałówkę.
Zakopane i okolice oferuje również wypoczynek w uwielbianych przez turystów wodach termalnych (Terma Bania, Termy Chochołowskie, termy Bukowina Tatrzańska, Aqua Park Zakopane, Termy Szaflary, termy Gorący Potok, Polana Szymoszkowa).
Będąc w Zakopanem, warto zahaczyć o Poronin. Poronin położony jest tuż obok Zakopanego. Ta mała miejscowość zdaje się być zapomnianą. Zaznasz tam ciszy i spokoju, znajdziesz nocleg, dobrze zjesz. W niedzielne poranki zobaczysz tam spacerujących w kierunku kościoła górali. Ubrani w tradycyjne stroje zmierzają na mszę w góralskiej oprawie.
Przy ulicy Jana Kasprowicza, pod numerem 77, stoi Dom Mardułów-Gałów. Kiedy słynny poeta i dramaturg Jan Kasprowicz przyjeżdżał na Podhale zawsze zatrzymywał się w domach górali. Upodobał sobie między innymi ten.
Chochołów natomiast to pięknie położona, jedna z najbardziej malowniczych wsi na Skalnym Podhalu. Słynie z doskonale zachowanej drewnianej zabudowy z przełomu XVIII i XIX wieku.
Jedną z najpiękniejszych chałup jest ta z Jednej Jedli numer 24, której frontową ścianę postawiono pod koniec XIX wieku z jednego, ogromnego jodłowego pnia. W Chałupie Bafiów, wzniesionej w 1798 roku i przebudowanej w 1889 roku, działa Muzeum Powstania Chochołowskiego, filia Muzeum Tatrzańskiego.
MUSZYNA (PIWNICZNA-ZDRÓJ)
Dzięki długiej historii Muszyna może poszczycić się ciekawymi zabytkami. Urocza, małomiasteczkowa drewniana zabudowa (znajdująca się na Szlaku Architektury Drewnianej) zachowała się zwłaszcza przy ulicy Kościelnej. Tu także stoi barokowy kościół świętego Józefa, a przy nim znajdują się największe w Polsce Ogrody Biblijne.
Będąc w Muszynie warto odwiedzić także Muzeum Regionalne „Państwa Muszyńskiego” ze zbiorami poświęconymi historii regionu oraz etnografii, mieszczące się w dawnym zajeździe obok Dworu Starostów Muszyńskich z XVIII wieku oraz niedaleko Parku Kultury i Dawnego Rzemiosła.
W Muszynie znajdują się największe w Polsce ogrody tematyczne. Zostały one podzielone na ogrody sensoryczne (zmysłów) zaprojektowane tak, by mogły oddziaływać na wszystkie pięć zmysłów, ogrody magiczne (miłości), w których znajdują się posągi przypominające muzy oraz bogów greckich i ogrody biblijne.
Ze średniowiecznego zamku w Muszynie z około 1390 roku zachowały się fragmenty murów, stanowiące doskonały punkt widokowy. Wokół wznoszą się szczyty Beskidu Sądeckiego – z Muszyny można iść w kierunku Jaworzyny Krynickiej (około 3 godziny) lub w przeciwną stronę, w dzikie leśne ostępy Pasma Leluchowskiego.
Od 2021 roku Muszyna może pochwalić się nowym budynkiem ratusza, stylizowanego na tego typu obiekty z XIX wieku oraz zrewitalizowanym rynkiem. W Ratuszu znajdują się zbiory muzealne. Eksponaty pochodzą z prac wykopaliskowych prowadzonych w rynku miasta. W budynku znajduje się także punkt poboru wody mineralnej.
Piwniczna-Zdrój jest niewielkim uzdrowiskiem z doskonałymi wodami mineralnymi. Piwniczna - Zdrój może poszczycić się dużym parkiem zdrojowym na zboczach góry Kicarz.
W Piwnicznej - Zdroju znajduje się przystań flisacka, skąd organizowane są spływy aż do Rytra. W tej ostatniej miejscowości warto wspiąć się na strome wzgórze Zamczysko z ruinami średniowiecznego zamku z XIII wieku. Spod baszty zamkowej rozciąga się piękny widok na przełom Popradu.
Zarówno dolina Popradu, jak i otaczające ją masywy górskie Beskidu Sądeckiego leżą na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego.
KRYNICA-ZDRÓJ (TYLICZ)
Krynica-Zdrój zwana jest perłą polskich uzdrowisk. Niepowtarzalny klimat tworzą stylowe pensjonaty, zaciszne tereny zielone i deptak przed Domem Zdrojowym.
Pobyt w Krynicy nie musi ograniczać się do kuracji, gdyż atrakcji turystycznych zarówno w samym uzdrowisku, jak i w jego okolicy jest pod dostatkiem. Spacer głównym deptakiem miasta to okazja do podziwiania zabytkowych gmachów uzdrowiskowych. Warto zwiedzić również Górę Parkową, Jaworzynę Krynicką oraz wieżę widokową w koronach drzew na szczycie stacji narciarskiej Słotwiny Arena. W okolicznych miejscowościach godne uwagi są także drewniane cerkwie znajdujące się na Szlaku Architektury Drewnianej.
W Tyliczu zaś, w osadzie turystycznej "Domki w Lesie" znajduje się mofeta, czyli bardzo ciekawe zjawisko pochodzenia wulkanicznego. W tym miejscu z ziemi naturalnie ulatnia się dwutlenek węgla. Gaz wyziewa również pod powierzchnią wody, co powoduje powstawanie bąbelków i sprawia wrażenie, jakby źródełko wrzało.
Dla turystów odwiedzających to miejsce zbudowano altankę z ławeczkami oraz postawiono tablicę informacyjną. Nad kręgami znajduje się też mostek, dzięki któremu można podziwiać bulgoczące źródełko.
ZAMEK TENCZYN W RUDNIE (KRZESZOWICE)
Jurajska warownia położona na wygasłym wulkanie. Zamek położony jest ok. 30 kilometrów od granic Krakowa, w otoczeniu Puszczy Dulowskiej, parków krajobrazowych i rezerwatów. Z charakterystycznej Wieży Nawojowej roztacza się zapierający dech w piersiach krajobraz obejmujący nie tylko Rów Krzeszowicki i okoliczne miejscowości, ale także Beskidy, a czasem nawet… Tatry.
W Krzeszowicach swój pałac wybudowali Potoccy. Kolejny - Pałac Vauxhall jest najstarszym i najcenniejszym zachowanym zabytkiem Krzeszowic. Ciekawostką i atrakcją Krzeszowic jest zdobiący rynek pomnik gladiatora z trójzębem w ręku i mieczem za pasem – to kopia posągu, który kiedyś stał przy Pałacu Potockich. Krzeszowice są jedynym polskim miastem z pomnikiem gladiatora na rynku.
Koniecznie należy zwiedzić również Muzeum Ziemi Krzeszowickiej – to niezwykła podróż w czasie, podczas której można poznać między innymi dzieje rodów Tęczyńskich i Potockich, zobaczyć makiety najciekawszych zabytków region uczy nieistniejącego drewnianego kościoła pod wezwaniem Marcina w Krzeszowicach. Ponadto dawne meble, sprzęty kuchenne, obrazy czy elementy stroju ludowego, pocztówki z historycznymi widokami, dokumenty, postacie ważne dla historii regionu. We wnętrzu stojącej nieopodal stodoły prezentowane są narzędzia rolnicze i gospodarskie oraz zabytkowy sprzęt górniczy.
