Kalendarzowa a astronomiczna zima. Różnice
Niewiele osób wie, że zima dzieli się aż na dwa rodzaje: kalendarzową i astronomiczną. Daty ich rozpoczęcia oraz zakończenia mogą się znacznie różnić.
Astronomiczna zima rozpoczyna się bowiem w momencie przesilenia zimowego i trwa aż do momentu równonocy wiosennej. Na półkuli północnej może to wydarzyć się w okresie pomiędzy 22 grudnia a 21 marca. Z kolei data kalendarzowej zimy zawsze jest stała. Oznacza to, że daty ich rozpoczęcia i zakończenia mogą być co roku inne.
Kiedy kończy się kalendarzowa zima?
Jak już wspomnieliśmy, data rozpoczęcia i zakończenia kalendarzowej zimy co roku jest ta sama. Zima 2021 potrwa od 22 grudnia aż do 21 marca. Wtedy też przywitamy kolejną porę roku - wiosnę. Dni zaczną robić się coraz dłuższe, termometry z każdym dniem wskażą wyższą temperaturę, a cała przyroda powoli zacznie budzić się do życia.
Koniec zimy a początek wiosny szczególnie świętowany będzie w szkołach, ponieważ to właśnie 21 marca obchodzony jest Dzień Wagarowicza. W wielu miastach odbędzie się również topienie Marzanny, czyli kukły przedstawiającej słowiańską boginię zimy, śmierci i odrodzenia. Ten symboliczny gest ma zapewniać urodzaj w nadchodzących miesiącach.
Co ciekawe, zima kalendarzowa i astronomiczna zaczną się w tym samym dniu dopiero w 2023 roku.
Jare Gody, czyli słowiańskie obrzędy na zakończenie zimy
Obrzędy związane z zakończeniem zimy i powitaniem wiosny sięgają historii kultury słowiańskiej. Przed wiekami topieniu lub paleniu Marzanny towarzyszył klekot grzechotek, trzaskanie batów, jak również ludowe śpiewy i gra na instrumentach. Dodatkowo, aby przyspieszyć nadejście wiosny, na wzgórzach palono ogromne ogniska. W celu "przepędzeniu starego, zasiedziałego zła" wietrzono oraz sprzątano domostwa wraz z obejściem, prano i szykowano świeże odzienie. Całe gospodarstwo obchodzono i okadzano ziołami każdy jego zakątek.
Kulminacją tych przygotowań były zazwyczaj urządzane na świętych wzgórzach uroczyste uczty, podczas których organizowano igrzyska połączone ze śpiewem i tańcem oraz obdarowywano się kraszankami. Nazajutrz dzień rozpoczynano od obmywania się w świętej wodzie. Obchodzono również Śmigus – rytuał polegający początkowo na uderzaniu się nawzajem rozkwitłymi witkami.
