Każdy z nich jest wyjątkową opowieścią o historii, sztuce, jak również postaciach z nimi związanych. 145 lat jest to więc doskonała okazja, aby o nich przypomnieć. Wszystkie razem gwarantują tuzin wrażeń. Każdemu towarzyszyć będą wrażenia, które będziecie poznawać w ciągu całego roku. Każdego miesiąca opowiemy o innym z oddziałów w naszych mediach społecznościowych z #12oddziałówtuzinwrażeń. Sierpień świętujemy w MNK Szymanowski – jedynym oddziale, który znajduję się nie w Krakowie, a Zakopanem!
W zakopiańskiej willi „Atma” mieści się jedyne na świecie muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego, uważanego obok Fryderyka Chopina, za jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów. Kiedy z powodu złego stanu zdrowia lekarze zalecili Szymanowskiemu górski klimat, postanowił, że zamieszka w Zakopanem na stałe. W 1930 r. wynajął willę „Atma” położoną przy ulicy Kasprusie, nad potokiem Młyniska. Nazwa willi pochodzi od starohinduskiego, sanskryckiego słowa „atman” oznaczającego duszę wszechświata, pierwiastek boski przenikający świat. Swoją nazwę willa zawdzięcza letnikom, którzy jeszcze przed Szymanowskim, w latach dwudziestych XX w. wynajmowali willę i nadali jej tę nazwę, czując niezwykłą atmosferę tego miejsca.
Willa powstała około 1890 roku jako typowy zakopiański pensjonat. Dom jest przykładem stylu zakopiańskiego, wprowadzonego do architektury przez Stanisława Witkiewicza. Został wybudowany przez miejscowego budowniczego Józefa Kasprusia-Stocha. Początkowo był parterowy, w 1925 r. dobudowano piętro domu i wyremontowano. Kształtem i dekoracjami przypomina góralską chałupę.
Po śmierci Szymanowskiego kompozytor Michał Kondracki poddał myśl o stworzeniu w „Atmie” muzeum poświęconego Szymanowskiemu. Starała się o to również jego siostrzenica Krystyna Dąbrowska. Ponownie apelował w tej sprawie krytyk muzyczny Zdzisław Sierpiński na łamach „Życia Warszawy”. Tym razem inicjatywa zyskała szeroki oddźwięk społeczny, w akcję wykupienia „Atmy” zaangażowało się wiele osób, m.in. Jerzy Waldorff. W ciągu kilku lat Warszawskiemu Towarzystwu Muzycznemu udało się zgromadzić środki niezbędne do wykupienia willi wraz z parcelą.
Willa została wykupiona od Zofii Walczakowej z Zakopanego. Pięćdziesiąt lat wcześniej, Szymanowski pojawił się w „Atmie” jako gość na weselu Zofii Stochówny ze Stanisławem Walczakiem. Zofia Stochówna była córką budowniczego willi – Józefa Kasprusia-Stocha. Nabytek przekazano Muzeum Narodowemu w Krakowie, które na parterze budynku urządziło ekspozycję poświęconą kompozytorowi, jego związkom z Tatrami i Zakopanem. Większość eksponatów na wystawie pochodzi z daru siostrzenicy artysty, Krystyny Dąbrowskiej. 6 marca 1976 r. oficjalne otwarto muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego, a jego gospodarzem stało się Muzeum Narodowe w Krakowie.
Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 2011-2013 przeszedł generalny remont i modernizację budynku. W zmodernizowanym wnętrzu wprowadzono multimedia prezentujące biografię kompozytora. Przy urządzaniu nowej ekspozycji, a zwłaszcza gabinetu kompozytora, przy pomocy zachowanych opisów i zdjęć starano się przywrócić willi charakter z lat 30. Zwiedzaniu muzeum towarzyszy muzyka, są to oczywiście kompozycje Karola Szymanowskiego.
Szymanowski urządził się w „Atmie”, nadając temu miejscu przytulny i domowy charakter. Wynajął pianino, kupił fotele, na ścianach zawiesił obrazy podarowane mu przez zaprzyjaźnionych artystów. Na meblach postawił fotografie rodziny i przyjaciół, na łóżkach rozłożył wileńskie narzuty. Życie kompozytora w tym miejscu upływało na pracy oraz spotkaniach z przyjaciółmi. Tam powstały takie dzieła jak Pieśni kurpiowskie na głos i fortepian op. 58, Litania do Marii Panny na sopran, chór żeński i orkiestrę, op. 59, IV Symfonia koncertująca na fortepian i orkiestrę op. 60, II koncert na skrzypce i orkiestrę op. 61 i ostatnie Dwa mazurki na fortepian op. 62, a także instrumentacja ostatniego obrazu Harnasi op. 55.
Oddział MNK Szymanowski to miejsce upamiętniające Karola Szymanowskiego, jego twórczość, poprzez stałą wystawę biograficzną oraz koncerty, spotkania i wykłady.
Bilety na wszystkie wydarzenia w cenie wstępu na wystawy stałe 5 zł. Zapisy nie obowiązują.
17 sierpnia, sobota,
13:00, MNK SZYMANOWSKI, willa "Atma" ul. Kasprusie 19 Zakopane.
Oprowadzanie z przewodnikiem po ekspozycji stałej (muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego) w ramach biletu wstępu w promocyjnej cenie 5 złotych, przewodnik po oddziale MNK Szymanowski - Katarzyna Wójcik
18 sierpnia, niedziela
13:00, MNK SZYMANOWSKI, willa "Atma" ul. Kasprusie 19 Zakopane.
Oprowadzanie z przewodnikiem po ekspozycji stałej (muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego) w ramach biletu wstępu w promocyjnej cenie 5 złotych, przewodnik po oddziale MNK Szymanowski - Katarzyna Wójcik
