„Niedziela dobrem publicznym - chrońmy ją ustawowo” - pod takim hasłem posłowie, kupcy i związkowcy debatowali wczoraj w Sejmie o zakazie handlu w niedziele i święta. Alfred Bujara, szef handlowej „Solidarności”, przekonywał, że można tego dokonać na dwa sposoby: poprzez specjalną ustawę o handlu lub zmianę w kodeksie pracy. - Niedziela w polskiej tradycji jest dniem odpoczynku, a praca w niedziele uniemożliwia godzenie życia zawodowego z rodzinnym - argumentuje Bujara.
Pomysł popiera wielu posłów PiS należących do parlamentarnego zespołu na rzecz wspierania przedsiębiorczości i patriotyzmu gospodarczego. „Za” są także drobni kupcy. Z kolei Krakowska Kongregacja Kupiecka (KKK) chce zakazu, ale tylko dla centrów handlowych, marketów i dyskontów.
- Jeśli ktoś chce coś zrobić dla ochrony resztek tradycyjnego polskiego handlu, to to jest zdecydowanie najlepsze rozwiązanie - przekonuje Wiesław Jopek, prezes Kongregacji. Jego zdaniem podatek od sprzedaży detalicznej, z którym od miesięcy męczy się PiS, nie ograniczy tak skutecznie ekspansji zachodnich sieci. - Natomiast niedzielny zakaz da nam, Polakom, trochę oddechu - uważa prezes Jopek.
Rodzimi kupcy różnią się jednak co do tego, czy nowe przepisy winny objąć wszystkie sklepy, czy tylko największe. Zdaniem szefa KKK, prawo powinno dopuszczać handel w małych rodzinnych sklepach, bo wtedy mogłyby one przechwycić część dochodów wielkich sieci.
Odmiennego zdania jest Michał Sadecki, prezes Polskiej Grupy Supermarketów, skupiającej sieci sklepów Top Market, Minuta8 i Delica. - To obce sieci zmusiły nas do pracy w niedziele, polscy przedsiębiorcy musieli się - chcąc nie chcąc - dostosować, inaczej by padli. A naszym zdaniem sześć dni w tygodniu całkowicie wystarczy na dokonanie zakupów - mówi Sadecki. Jego zdaniem wszyscy pracownicy handlu powinni mieć wolne niedziele - dla rodziny.
Temat wzbudza olbrzymie kontrowersje, także w Sejmie, bo Polacy przyzwyczaili się do weekendowych zakupów. Markety notują wtedy nawet trzy razy wyższe obroty niż w pozostałe dni, na same niedziele przypada do 20 procent tygodniowych przychodów.
Z raportu przygotowanego przez renomowaną firmę doradczą Deloitte na zlecenie Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji (POHiD), skupiającej zagraniczne sieci, wynika, że ograniczenie działalności sklepów w niedziele przyniesie polskiej gospodarce 5 miliardów złotych strat rocznie (to równowartość obrotów Żabki, czyli najpopularniejszej w Polsce sieci małych sklepów). POHiD straszy też zwolnieniami - pracę miałoby stracić 25 tys. osób.
- Zakaz handlu w niedziele może zostać zrekompensowany handlem w inne dni tygodnia, szczególnie w soboty, więc nie wpłynie negatywnie na obroty sklepów - uważa Alfred Bujara.
Podobnego zdania jest Maria Brożek z Małopolskiego Porozumienia Organizacji Gospodarczych (MPOG), współwłaścicielka dobczyckiej piekarni i cukierni „Złoty Kłos”. Zwraca uwagę, że to, iż ludzie nie będą mogli zrobić zakupów w niedziele, nie oznacza, iż nie zrobią ich wcale. Zrobią - tylko kiedy indziej. A być może także gdzie indziej niż dotąd. - Już teraz przed świętami Polacy robią bardzo duże zapasy. W przedświąteczny dzień bywają one nawet większe niż suma zakupów w dwa normalne dni. Tak będzie w soboty. To gdzie tu spadek dochodów? - pyta Maria Brożek.
Wiesław Jopek dodaje, że w zdecydowanej większości krajów Europy obowiązuje zakaz handlu w niedziele „i nikt od tego nie umarł, wręcz przeciwnie”.
Posłowie obecni na wczorajszej prezentacji obywatelskiego projektu „S” mówili o zakazie ciepło. Za ograniczeniem handlu w niedziele opowiadają się też oficjalnie: premier Beata Szydło oraz jej ministrowie, Henryk Kowalczyk i Mateusz Morawiecki. Rząd przewiduje konsultacje społeczne (być może nawet referendum) w tej kwestii.
Co proponuje „Solidarność”?
Handel w niedziele i święta byłby dopuszczalny jedynie:
- w najmniejszych placówkach (do 50 mkw.) obsługiwanych przez właścicieli;
- na niedużych stacjach benzynowych (do 300 mkw.);
- w sklepach z pamiątkami;
- w aptekach i kwiaciarniach.
Sklepy internetowe też byłyby objęte zakazem.
W Kodeksie Pracy miałby być umieszczony zapis, że praca w niedziele, Wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę dopuszczalna jest wyłącznie za zgodą pracownika.
Źródło: Dziennik Polski
