Blokada drogi, protest rolników w Wawrzeńczycach. Mówią, że to walka o żywność, o gospodarstwa, o wieś. Zostają na całą dobę

FLESZ - Jaka pogoda na drugą połowę wakacji?

W całym kraju zaplanowano takie 24-godzinne protesty w 13 miejscach. - Walczymy o poprawę sytuacji rolników, o polską żywność, o polską wieś. Nie chcemy utrudnić ludziom życia blokując drogi, przepuszczamy straż, karetki, nawet autobusy. Chcemy, żeby rząd nas usłyszał, dostrzegł i żeby premier zechciał z nami porozmawiać, wysłuchać - mówi Paweł Drabik, organizator protestu w Wawrzeńczycach. Tu na drogę krajową z rana wyjechało ponad 20 traktorów i maszyn.

Rolnicy skarżą się, że pracują po kosztach, a w sklepach ceny ich produktów są niezwykle wysokie. Konrad Galus, rolnik z gminy Igołomia-Wawrzeńczyce daje przykłady niezrozumiałych sytuacji.

Uprawiam seler, zbieram i jadę sprzedać - za 1 kg dostaję 1 zł, a w sklepie widzę ten seler po 4,99 zł. Niech pośrednicy też zarobią, ale nie tyle. Ludzie widzą tak wysokie ceny i myślą, że nam się nieźle powodzi. Ci którzy uprawiają paprykę mają jeszcze gorzej. Sprzedają 1 zł za kilogram, a w sklepie jest po 6 lub 7 zł i to hiszpańska. To się w głowie nie mieści - taka sytuacja w momencie, gdy na polskiej wsi jest wysyp warzyw - ubolewa Konrad Galus.

Edgar Latała z Wawrzeńczyc wskazuje skrzynkę pomidorów, w której mieści się 6 kg. - Za taką skrzynkę pomidorów rolnik dostaje 10 zł. A klient w sklepie kupuje 1 kg za 8 lub 9 zł. Marże naliczają po kilkaset, a nawet tysiąc procent - rozkłada ręce Latała.

Protestujący rolnicy wskazują, że obecnie na polach jest mnóstwo warzyw, niektórych nie opłaca się zbierać, bo ceny w skupie są niższe niż koszty produkcji.

Tymczasem w sklepach są warzywa sprowadzone z innych krajów i w bardzo wysokich cenach. Zachodzę do Lidla, a tam kalafior - francuski, kukurydza - grecka, papryka - hiszpańska. Sieci sklepów mają kontrakty zagraniczne i przywożą zagraniczne warzywa. Nasze zostają na polach, bo nie opłaca się zbierać, a jak ktoś zbierze i sprzeda po kosztach, to i tak ceny wystawią takie, jak za te sprowadzane - mówi rolnik Tomasz Kaczmarczyk.

Przewodniczący protestujących w Wawrzeńczycach Michał Bętkowski podkreśla, że wielu rolników pracuje po kosztach. - 90 procent rolników pracuje dodatkowo w innych miejscach, bo nie jest w stanie utrzymać się z produkcji rolnej. Niech przykładem będzie fakt, że nasi rodzice młodą kapustę sprzedawali za 4 zł, a my po 1 zł lub 70 groszy - mówi Bętkowski.

Rolnicy boją się też kolejnych podwyżek cen nasion, nawozów, materiałów np. folii do produkcji tuneli.

Jeśli teraz pracujemy po kosztach, to po kolejnych podwyżkach, już trzeba będzie z rolnictwa zrezygnować - mówią protestujący.

Protestujących odwiedził starszy rolnik Wiesław Wyszogrodzki obserwował całą akcję i ubolewał, że rolnicy są rozbici, podzieleni na grupki.

Nie mogą się przebić, nie mają dobrych reprezentantów w Sejmie, nie mają siły, bo brakuje wśród nich jedności. Już od czasów Witosa są podzieleni, wciąż walczą o poprawę sytuacji i wciąż mają ciężko - mówi Wyszogrodzki.

Michał Kołodziejczak, lider Agrounii łączył się z rolnikami protestującymi w Wawrzeńczycach. Informował z ubolewaniem, że dopłaty rolnicze z UE nie zostały w polskich rękach. Przepłynęły przez gospodarstwa i dotarły do producentów traktorów, maszyn, różnego rodzaju urządzeń, ale tymi producentami są firmy niemieckie, włoskie, francuskie, holenderskie.

Zależy nam na gospodarstwach rolniczych, ale także na wielu innych branżach połączonych z rolnictwem. Stoimy na drodze, żeby społeczeństwo zobaczyło, że polskie gospodarstwa upadają. Od dawna ogromne trudności mają hodowcy trzody chlewnej ze względu na rozwój choroby afrykański pomór świń (ASF) i oczekują pomocy - mówił Kołodziejczak.

Rolnicy narzekają też na problemy z ubezpieczeniami. - Samodzielnie ubezpieczenie upraw jest niemożliwe, bo koszty przerastają produkcję. Są rządowe dopłaty do ubezpieczeń, ale tak niewiele, że pula pieniędzy kończy się w ciągu godziny po uruchomieniu dopłat. W tym roku ubezpieczano przez dwa dni po godzinie i limity się wyczerpały - mówią rolnicy.

O reakcję na strajk rolników poprosiliśmy w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Małgorzata Książyk, dyrektor Departamentu Informacji i Komunikacji w tym ministerstwie zapewnia, że minister Grzegorz Puda spotyka się z rolnikami i rozmawia o sytuacji w rolnictwie zarówno w gmachu resortu, jak również podczas wyjazdów terenowych.

W resorcie podejmowanych jest szereg działań mających na celu wspieranie rolników. Minister rolnictwa i rozwoju wsi Grzegorz Puda uruchomił realizację Programu wsparcia gospodarstw utrzymujących świnie. (...) Na realizację tego programu rząd przeznaczył 200 mln zł. Jest to pierwszy zintegrowany program wsparcia dla rolników i hodowców świń w związku z ASF - informuje nas Małgorzata Książyk.

Podkreśla też, że odszkodowania są wypłacane sukcesywnie. W tym roku Inspekcja Weterynaryjna wypłaciła rolnikom odszkodowania na ponad 272 mln zł. w związku z ogniskami grypy ptaków oraz afrykańskiego pomoru świń. Kolejne transze środków będą przekazywane we wrześniu i październiku.

Tymczasem rolnicy mówią, że są gospodarstwa, które na ASF straciły już po milion złotych. Niektórzy twierdzą, że właścicieli takich gospodarstw na proteście w jednym miejscu jest kilkunastu lub kilkudziesięciu, więc pulę pieniędzy uważają za żenująco małą.

Wspieraniu rolników będą służyły także rozwiązania zawarte w rządowym programie Polski Ład. Jednym z nich jest opracowany obecnie specjalny program ubezpieczeniowy dla rolników. Będzie on wdrażany już w kolejnym sezonie. Wsparcie będzie udzielone nie tylko w zakresie klęsk żywiołowych, ale także w zakresie chorób takich, jak ASF czy grypa ptaków - dodaje pani dyrektor z Departamentu Informacji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.