EkoHERO 2021. Potrzebna jest cała wioska, aby wychować jedno dziecko

Fundacja Demos to polska organizacja non-profit. Organizacja skupia się na tworzeniu infrastruktury na cele społeczne, promuje dbałość o przyrodę, aktywizuje wspólnotę lokalną oraz realizuje projekty na rzecz przywracania pamięci o zapomnianych liderach (np. Jan Wnęk, red. Zygmunt Augustyński). W Odporyszowie koło Żabna (północna część powiatu tarnowskiego) stworzyła, w zgodzie z przyrodą, niezwykłe miejsce, służące dzieciom i społeczności.

„Demos-Jestem częścią świata”, czyli pozarządowa inicjatywa Fundacji Demos w Odporyszowie, zrealizowana wyłącznie dzięki wsparciu sponsorów i prywatnych darczyńców, to rekultywacja terenu o powierzchni 10 ha na i wybudowanie wielofunkcyjnego kompleksu, na który składają się: Dom Dziecka i placówka dzienna, dla ponad 120 wychowanków z zapleczem sportowym oraz Centrum Sportów Konnych. To się udało, i to jak!

Zbudowano nie tylko nowoczesny obiekt wyposażając go w zewnętrzne boiska, plac zabaw, siłownię na świeżym powietrzu, ale i drogi do jazdy na rowerach i rolkach, ścieżki spacerowe, jednocześnie dbając o przyrodę i porządkując tereny zielone.

Na rozległym terenie fundacja stale pielęgnuje drzewostan, prowadzi i dba o sad, liczący sobie – bagatela! - ok. 200 drzew i krzewów owocowych. Założono też ogródki warzywno-ziołowe. Na budynkach zaś powstają zielone dachy.

Rekultywowano tereny pod powstałe pastwiska, padoki, łąki i wyczyszczono przepusty wodne. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż organizacja odzyskuje wodę poprzez założenie zbiorników na wodę deszczową o pojemności 50 tys. litrów. Zbudowano elektrownię fotowoltaiczną o mocy 100 kW, zasilającą obiekty użytkowe. Zadbano także o segregację odpadów.

Jak mówi ks. Augustyński, „potrzeba całej wioski, by wychować jedno dziecko”. Fundacja Demos tworzy miejsca edukacji dzieci, także w zakresie ochrony przyrody, prowadząc z partnerską organizacją SIEMACHA placówki dla dzieci. Co istotne, fundacja stworzyła wychowankom środowisko codziennego kontaktu z przyrodą i troski o zwierzęta (a jest o kogo dbać, bowiem w Centrum Sportów Konnych jest 14 koni, a także psy i koty). W ramach pracowni stolarskiej, wychowankowie przygotowują budki lęgowe dla ptaków i domki dla jeży, instalowane później w różnych zakątkach Polski. Dzieci nie tylko uprawiają ogródki i opiekują się roślinami, ale mogą udzielać się i realizować w szlachetnej sztuce pszczelarstwa. Pasieką składającą się z kilkunastu uli, zajmują się wychowankowie pod okiem pszczelarza. Powstaje miód, a z wosku pszczelego - świece i naturalne kosmetyki.

Fundacja Demos realizuje tematyczne wydarzenia dla wychowanków i społeczności lokalnej. Cieszący się dużą popularnością Festiwal Cztery Żywioły to projekt o tematyce eko; w otoczeniu pięknej przyrody podpowiada się, jak dbać o powietrze, jak wygląda proces filtrowania wody i jak ją oszczędzać, dlaczego sadzić rośliny, czy jak segregować śmieci. Regularne akcje sprzątania okolicy, inspirowane przez Fundację, dają efekty w postaci zebranych wielu worków odpadów, także wielkogabarytowych.