W piątek, 19 maja, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, wojewoda małopolski Łukasz Kmita, prezydent miasta Krakowa Jacek Majchrowski oraz dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie Andrzej Szczerski spotkali się, by podsumować dotychczasowe działania zawiązane z przejęciem eksponatów i ich zabezpieczeniem.
- Aby odzyskać te eksponaty, niestety musieliśmy przeprowadzić egzekucję administracyjną. Jeszcze raz dziękuję wszystkim, którzy uczestniczyli w tym niełatwym procesie. Dokonana została wstępna ocena muzealiów – przypomniał wojewoda Łukasz Kmita.
W trakcie egzekucji eksponatów, która odbyła się 13 kwietnia zabezpieczono 192 muzealia, z czego tylko 38 było wpisanych do księgi inwentarzowej. Wśród nich znajdują się dwa ołtarze polowe używane przez kapelanów Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie w okresie II wojny światowej oraz zabytki związane ze służbą duszpasterską w Wojsku Polskim, w tym obiekty po księdzu pułkowniku Zygmuncie Goli, kapelanie Wojska Polskiego, proboszczu kościoła garnizonowego św. Agnieszki w Krakowie. Obiekty trafiły do budynku Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przy ul. Orzeszkowej, gdzie poddawane są zabiegom usunięcia organizmów żywych: grzybów i insektów z tkanin.
- Stan tych obiektów był tak zły, że nie mogliśmy ich nawet przewieźć do naszego budynku – mówi Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Jak oceniają eksperci Muzeum Narodowego w Krakowie, obiekty są w różnym stanie zachowania. Wszystkie zostały objęte opieką prewencyjno-konserwatorską, poddano je kwarantannie ze względu na ślady żerowania owadów, sporządzono także spisy stanów zachowania wszystkich przedmiotów.
- Przygotowywany jest proces fumigacji, polegający na usunięciu resztek owadów oraz zagrożeń mikrobiologicznych – wyjaśnia Andrzej Szczerski.
Jednocześnie Muzeum Narodowe w Krakowie przygotowuje się do opracowania wystawy stałej w budynku przy ul. Oleandry, na której mają się znaleźć także eksponaty z MNK, a jest to ponad bezcennych obiektów, wśród których jest, m.in. kurtka marszałka Piłsudskiego
- Będzie to spektakularny oddział naszego muzeum poświęcony historii, wojskowości, ale też historii Krakowa i artystów, którzy byli związani z legionami – dodaje Andrzej Szczerski. - Ten budynek posiada kluczowe znaczenie dla historii Polski XX wieku, upamiętnia ważne wydarzenia historyczne, ale także pamięć, jaką wokół tych miejsc powstawała.
Nowe muzeum ma się wpisać w nową przestrzeń w Krakowie poświęconą kulturze, zamykającą się między trzema oddziałami Muzeum Narodowego w Krakowie: Gmachem Głównym, dawnym hotelem Cracovia, gdzie otwarte zostanie Muzeum Architektury i Designu, a także placem między nimi oraz budynkiem przy ul. Oleandry.
Zanim jednak muzealia będą mogły trafić na ekspozycję, sam budynek musi przejść gruntowny remont. Przed kilkoma laty prace remontowe objęły jedynie elewację.
- Cała historia walki o Oleandry trwa 20 lat – przypomniał Jacek Majchrowski. - Teraz, kiedy posiadamy już klucze, zleciliśmy opracowanie kompletu przeglądów stanu technicznego, co pozwoli nam zaplanować kolejne konieczne prace. Mamy świadomość roli tego miejsca dla historii i kultury Krakowa oraz Polski. Sądzę, że jesteśmy na dobrej drodze.
Przypomnijmy, w efekcie przeprowadzonej w 2018 roku kontroli, która wykazała rażące uchybienia, w maju 2020 roku minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński zakazał dalszej działalności Muzeum Czynu Niepodległościowego w Domu im. Józefa Piłsudskiego na krakowskich Oleandrach. Eksponaty zgromadzone przez Związek Legionistów Polskich miały zostać przekazane do Muzeum Narodowego. Wprawdzie decyzja ministra zyskało wprawdzie rygor natychmiastowej wykonalności ze względu na interes społeczny, jakim jest zabezpieczenie przed możliwym zniszczeniem lub kradzieżą zbiorów mających duże znaczenie dla dziedzictwa narodowego, oraz ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa zwiedzającym, ale do tej pory pandemia powstrzymywała przed jego egzekucją. Decyzja resortu kultury została przekazana do realizacji wojewodzie małopolskiemu.
Najtańszy urlop? Najlepiej pomiędzy majówką a wakacjami
