Euro 2012: do rozpoczęcia mistrzostw zostało 366 dni

Mecz otwarcia (zagra w nim reprezentacja Polski) rozegrany zostanie 8 czerwca 2012 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie. Ale jeszcze tego samego dnia cały piłkarski świat będzie patrzył również na Wrocław, gdzie piłkarze będą zmagali się w drugim pojedynku. Do tego czasu Wrocław ma się zmienić. Jeśli chodzi o okolicę stadionu na Pilczycach: wręcz nie do poznania. Dlaczego?

Oprócz tego, że już za kilka tygodni gotowa będzie sama arena, to w najbliższym jej sąsiedztwie powstanie nowa linia Tramwaju Plus. Przebudowane zostaną też drogi: Kosmonautów, Królewiecka, Pilczycka oraz Lotnicza (na wysokości stadionu). Kawałek dalej (urzędnicy obiecują, że jeszcze w sierpniu) pomkniemy autostradową obwodnicą Wrocławia.

Najwyższa Izba Kontroli wzięła pod lupę przygotowania Wrocławia do Euro. NIK ma kilka zarzutów, m.in. ograniczenie projektu Tramwaj Plus oraz zagospodarowania terenu na wschód od stadionu.

Ale Izba miasto także chwali. Pozytywnie oceniła działania urzędu miejskiego m.in. w obszarach "Opieka medyczna i ratownictwo", "Zapewnienie bezpieczeństwa" i "Hotele i zakwaterowanie".

Raport Najwyższej Izby Kontroli:

"Wrocław zdąży, ale nie bez trudności"

NIK skontrolował Wrocław, odnośnie przygotowania do organizacji finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012.

Poprzednio kontrole w ww. zakresie przeprowadzone zostały w IV kwartale 2008 r. i IV kwartale 2009 r. Celem kontroli była ocena działań w latach 2007-2010 (narastająco) organów administracji rządowej, jednostek samorządu terytorialnego i spółek celowych oraz innych jednostek organizacyjnych zaangażowanych w przygotowanie do organizacji EURO 2012. Kontrolą objęto cały okres dotychczasowych przygotowań do EURO 2012, tj. od 2007 r. do końca 2010 r. w 19 jednostkach, w tym we Wrocławiu: Urząd Miejski, Port Lotniczy oraz Spółkę Wrocław 2012 Sp. z o.o.

W odniesieniu do kontroli Urzędu Miejskiego we Wrocławiu, Najwyższa Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu pozytywnie oceniła kontrolowaną działalność, mimo stwierdzonych nieprawidłowości. Formułując pozytywną ocenę, uwzględniono terminową i w pełnym zakresie realizację siedmiu z dwunastu inwestycji komunikacyjnych związanych z przygotowaniem EURO 2012, prawidłową realizację zobowiązań umownych Wrocławia podjętych w związku z przygotowaniem do Turnieju, wywiązywanie się Urzędu z zadań dotyczących budowy stadionu oraz efektywną współpracę z innymi podmiotami w zakresie przygotowań do Turnieju.

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: ograniczenia zakresu rzeczowego trzech zadań komunikacyjnych realizowanych na Turniej (przebudowa ul. Kosmonautów, Zintegrowany System Transportu Szynowego - etap I oraz zagospodarowanie terenu wschodniego pomiędzy obszarem stadionu i rzeką Ślęzą wraz z budową kładki), a także opóźnień procesów inwestycyjnych ostatniego z wymienionych zadań oraz Systemu Sterowania Ruchem ITS-Wrocław - etap I, wynoszących odpowiednio 8 i 7 miesięcy. W odniesieniu do dwóch ww. pierwszych zadań, spowodowane to było m.in. ograniczonymi możliwościami finansowymi Gminy Wrocław.

Uwagę kontroli zwróciła rezygnacja z budowy przed Turniejem, połączenia portu lotniczego ze stadionem piłkarskim w ciągu drogi krajowej nr 94.

Z realizowanych przez Wrocław 11 zadań komunikacyjnych na EURO 2012, po rezygnacji z realizacji przed Turniejem budowy połączenia portu lotniczego ze stadionem piłkarskim, dwa zadania kluczowe dla EURO 2012 zostały zakończone, tj. przebudowa ul. Lotniczej w ciągu drogi krajowej nr 94 - etap I oraz budowa północnej obwodnicy śródmiejskiej - I etap. Natomiast pozostałych 9 zadań (7 kluczowych/krytycznych i 2 ważne dla EURO 2012) znajdowało się na różnym etapie realizacji. Połączenie obwodnicy śródmiejskiej z portem lotniczym - etapy I i II (2 zadania kluczowe), zostało już udostępnione dla ruchu samochodów.

Prace budowlane dla 2 kolejnych zadań (ważnych), tj. Systemu Sterowania Ruchem ITS-Wrocław - etap I oraz zagospodarowania terenu wschodniego pomiędzy obszarem stadionu i rzeką Ślęzą wraz z budową kładki - etap I nie zostały rozpoczęte.

W konsekwencji opisywanych ograniczeń, zadanie kluczowe dla EURO 2012 "Przebudowa ul. Kosmonautów w ciągu drogi krajowej nr 94" zostało podzielone na 2 etapy, z których tylko pierwszy o długości 700 metrów zostanie zrealizowany przed Turniejem. Ograniczenia objęły także budowę i modernizację pierwszej i drugiej linii Tramwaju Plus oraz trasy średnicowej, czyli 3 z 6 podzadań realizowanego zadania "kluczowego" dla EURO 2012 pod nazwą "Zintegrowany System Transportu Szynowego w Aglomeracji i we Wrocławiu - etap I". Skróceniu uległa także druga trasa Tramwaju Plus, ponieważ zamiast połączenia Leśnicy z Sępolnem, zdecydowano o jej poprowadzeniu z Pilczyc do Stadionu Olimpijskiego.

Skrócono także trasę średnicową, która zamiast z Oporowa do Biskupina, będzie przebiegać z pętli tramwajowej przy ul. Grabiszyńskiej do pl. Kromera. Dodatkowo planowana wcześniej lokalizacja węzła przesiadkowego na ul. Suchej (między dworcami PKS i PKP) gwarantowałby jego lepszą funkcjonalność niż lokalizacja na ul. Borowskiej przy dworcu PKS, ponieważ będzie on wtedy obsługiwał - poza linią Tramwaju Plus - także inne linie tramwajowe oraz będzie bardziej oddalony od dworca PKP.

Trzecia z inwestycji, której planowana realizacja została ograniczona, to zadanie "ważne" dla EURO 2012 pod nazwą "Zagospodarowanie terenu wschodniego pomiędzy obszarem stadionu i rzeką Ślęzą wraz z budową kładki". Zadanie to zostało podzielone na 2 etapy, z których tylko pierwszy zostanie zrealizowany przed Turniejem. Zaznaczyć jednak należy, że zmiana została podyktowana potrzebami zgłoszonymi przez UEFA, zgodnie z którymi teren ten podczas Turnieju będzie zajęty pod namioty VIP.

Procesy inwestycyjne dwóch zadań "ważnych" dla EURO 2012, prowadzone były z opóźnieniem. Dotyczyło to budowy Systemu Sterowania Ruchem ITS-Wrocław - etap I oraz zagospodarowania terenu wschodniego pomiędzy obszarem stadionu i rzeką Ślęzą wraz z budową kładki - etap I. Opóźnienia wynikały z przyczyn niezależnych od Urzędu, niemniej w ocenie NIK termin zakończenia tego zadania planowany na wrzesień 2011 r. jest poważnie zagrożony, ponieważ na przeprowadzenie postępowania o zamówienie publiczne oraz wykonanie robót budowlanych pozostaje łącznie 10 miesięcy.

NIK pozytywnie oceniła działania Urzędu podjęte w obszarach "Opieka medyczna i ratownictwo", "Zapewnienie bezpieczeństwa", "Hotele i zakwaterowanie" , "Marketing i zabezpieczenie wartości intelektualnych symboli Turnieju".

NIK nie wniosła uwag do sprawowanego przez Miasto nadzoru nad Spółką Wrocław 2012 Sp. z o. o. w zakresie terminowej budowy stadionu na Turniej oraz do współpracy Wrocławia z innymi instytucjami w zakresie prowadzonych przygotowań do EURO 2012. NIK pozytywnie z nieprawidłowościami oceniła działalność Spółki Wrocław 2012 Sp. z o.o. w kontrolowanym zakresie.

Pozytywną ocenę uzasadniają działania Spółki w zakresie wykonywania nadzoru nad budową Stadionu, którego realizacja, według stanu na koniec 2010 r., nie jest zagrożona. Spółka po rozwiązaniu w dniu 30 grudnia 2009 r. umowy z 14 kwietnia 2009 r. z dotychczasowym wykonawcą - konsorcjum firm Mostostal Warszawa SA, przygotowała i przeprowadziła postępowanie w celu wyłonienia nowego wykonawcy i kontynuowania rozpoczętej budowy Stadionu we Wrocławiu. W efekcie tych działań w dniu 16 stycznia 2010 r. została zawarta umowa z nowym wykonawcą firmą Max Bögl Polska Sp. z o.o.

NIK pozytywnie ocenia działania Spółki zmierzające do wybudowania Stadionu w terminie do dnia 30 czerwca 2011 r. Wprawdzie, wraz ze zmianą Wykonawcy budowy Stadionu, wydłużono czas realizacji inwestycji o 9 miesięcy, w tym o 4,5 miesiąca samego Stadionu i zwiększono wynagrodzenie Spółki z tytułu wykonania Umowy o Powierzenie o kwotę 2.367,3 tys. zł, jednak wartość przedmiotu umowy (przy uwzględnieniu wartości robót zrealizowanych przez konsorcjum Mostostalu Warszawa SA i ceny kontraktowej konsorcjum Max Bögl Polska Sp. z o.o. ) jest niższa o 1.468,5 tys. zł od ceny kontraktowej Mostostalu Warszawa SA. NIK również pozytywnie ocenia działania Spółki, jako inwestora zastępczego. Na ocenę tą wpłynęło m.in. terminowe wykonanie robót budowlanych objętych do końca 2010 r. pięcioma tzw. kamieniami milowymi oraz brak przesłanek, na dzień zakończenia kontroli (31 grudnia 2010 r.), niedotrzymania terminu zakończenia realizacji inwestycji.

NIK nie wnosi również uwag do zabezpieczenia finansowania realizacji Przedsięwzięcia EURO 2012 - budowy Stadionu we Wrocławiu. Poza środkami Gminy Wrocław, budowa Stadionu, zgodnie z zawartą 29 czerwca 2010 r. przez Spółkę umową z Kredytodawcami, tj. BRE Bank SA, Nordea Bank Polska SA, finansowana będzie z kredytu bankowego udzielonego do maksymalnej wysokości 499,5 mln zł.

Natomiast negatywnie NIK ocenia działania Spółki w zakresie rozliczeń kończących współpracę z byłym Wykonawcą (konsorcjum Mostostalu Warszawa SA) oraz ponoszenie kosztów związanych z wyposażeniem placu budowy. Sprawy te będą przedstawione przez Izbę wkrótce.
NIK pozytywnie ocenia działania Zarządu Spółki Portu Lotniczego Wrocław SA, mające na celu zwiększenie przepustowości portu lotniczego we Wrocławiu, w aspekcie uzyskania możliwości sprawnej obsługi komunikacji lotniczej, podczas trwania finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012.

Realizowane przez Port Lotniczy Wrocław SA przedsięwzięcia inwestycyjne i organizacyjne, w tym budowa nowego terminala pasażerskiego, stwarzają w ocenie NIK, przesłanki do wykonania wszystkich zobowiązań wynikających z zawartej 17 sierpnia 2006 r. z UEFA tzw. umowy lotniskowej.
Pozytywnie, zdaniem NIK, należy ocenić postęp w realizacji założonego programu inwestycyjnego jakim jest budowa nowego terminala pasażerskiego. Stwierdzone w toku kontroli średnie, ponad 70% zawansowanie wykonawstwa, a także zakontraktowanie wszystkich niezbędnych elementów wyposażenia terminala, daje zdaniem NIK realne podstawy do zakończenia budowy na przełomie maja i czerwca 2011 r., i zachowania ustalonego na wrzesień 2011 r. terminu oddania terminala do użytku.

Pozytywnie należy ocenić działania Zarządu PLW w zakresie dotychczasowego finansowania budowy terminala pasażerskiego. Skumulowanie odpowiedniej kwoty środków własnych, a także pozyskanie 70 mln PLN kredytu pomostowego, pozwoliło - w sytuacji przesunięcia w czasie możliwości pozyskania środków unijnych - na bezpieczną realizację robót.