Fragment Panoramy Siedmiogrodzkiej udało się odnaleźć dzięki muralowi w Tarnowie i spostrzegawczości turysty. Obraz jest większy niż sądzono

24 listopada 2023, 12:04

Obraz przedstawiający huzara na koniu jest już po konserwacji (po prawej) i niebawem ma zostać oficjalnie zaprezentowany w tarnowskim muzeum. W jego odnalezieniu pomógł mural, który zdobi ścianę jeden z kamienic przy ul. Wałowej w Tarnowie (z lewej)

Do Muzeum Okręgowego w Tarnowie wrócił po konserwacji obraz przedstawiający huzara na koniu, będący częścią Panoramy Siedmiogrodzkiej. To ważny fragment, pociętego na ponad sto części monumentalnego dzieła Jana Styki, które od lat z mozołem kompletuje tarnowskie muzeum.

Turysta doprowadził do odnalezienia nowego fragmentu Panoramy Siedmiogrodzkiej

Niesamowita jest historia obrazu, w odnalezieniu którego pomógł mural namalowany kilka lat temu na ścianie kamienicy przy ulicy Wałowej w Tarnowie, przedstawiający centralną scenę Panoramy Siedmiogrodzkiej. Zobaczył go jeden z turystów, który przyjechał w odwiedziny do Tarnowa i podczas spaceru natknął się na to ogromne malowidło naścienne. Jego wzrok przykuł huzar na koniu w prawym, dolnym roku. Skojarzył, że obraz z podobnym jeźdźcem widział już u swoich znajomych. Gdy doczytał, że może być to fragment Panoramy Siedmiogrodzkiej, skontaktował się z Muzeum Okręgowym w Tarnowie, aby poinformować o swoich przypuszczeniach. Te okazały się jak najbardziej celne. Znawcy potwierdzili, że to oryginał, a dzięki środkom przekazanym przez województwo małopolskie, muzeum odkupiło podpisane przez Jana Stykę płótno za 100 tysięcy złotych.

- Obraz przez lata wisiał na klatce schodowej w prywatnym domu. Jego właściciele nie mieli świadomości tego, że to fragment większego dzieła. Był narażony na wilgoć, kurz i inne czynniki zewnętrzne, które mocno odcisnęły na nim swój ślad. Nie mogliśmy go wtedy pokazać, gdyż był w fatalnym stanie i konieczna była jego konserwacja – wyjaśnia Kazimierz Kurczab, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie.

Pandemia opóźniła konserwację obrazu

Huzar na koniu trafił do krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, z którą współpracuje tarnowskie muzeum. Jego konserwacją mieli zająć się studenci uczelni, jednak na przeszkodzie w tym stanęła pandemia i to, że zajęcia przez pewien czas odbywały się zdalnie. Obraz musiał poczekać na swoją kolej. Pięknie odnowiony wrócił do Tarnowa przed kilkoma dniami.

Co ciekawe, konserwacja pozwoliła na odzyskanie... większego fragmentu Panoramy Siedmiogrodzkiej niż pierwotnie sądzono. W trakcie prac okazało się bowiem, że spora część płótna była zawinięta za ramą, a przez to schowana z tyłu. Obraz jest teraz o kilka centymetrów szerszy i wyższy (mierzy ok. 2,50 na 2,40 cm).

Marzenia o rotundzie

Muzeum planuje oficjalnie zaprezentować odnowiony obraz na początku przyszłego roku. W międzyczasie placówce udało się pozyskać jeszcze jeden fragment Panoramy Siedmiogrodzkiej, dzięki czemu posiada już w swoich zasobach 24 części monumentalnego dzieła. Większość z nich prezentowana jest w galerii „Panorama” na tarnowskim dworcu PKP.

W planach jest budowa w Tarnowie rotundy, na wzór wrocławskiej z Panoramą Racławicką, w której prezentowana byłaby wierna kopia obrazu Jana Styki wraz z odnalezionymi fragmentami. Oryginał miał 15 metrów wysokości i 120 metrów obwodu. Być może wcześniej uda się stworzyć wirtualną wersję Panoramy, którą można będzie oglądać za pomocą okularów VR.

Muzeum jest w kontakcie z właścicielami kolejnego fragmentu dzieła Styk , jednak ci na razie nie są zainteresowani jego odsprzedaniem.