Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Górale walczą o nabycie "Katowni Podhala"

Łukasz Bobek, Tomasz Mateusiak
W tym budynku w czasie II wojny światowej mieściła się siedziba gestapo. Tu mordowano ludzi
W tym budynku w czasie II wojny światowej mieściła się siedziba gestapo. Tu mordowano ludzi Łukasz Bobek
Minister kultury i dziedzictwa narodowego, Urząd Marszałkowski w Krakowie, a także ambasador Izraela w Polsce - górale wezwali właśnie na pomoc wszystkie jednostki, które mogą pomóc im w przejęciu budynku Palace w Zakopanem. To tam znajduje się Muzeum Męczeństwa i Walki "Katownia Podhala". Gdy budynek - należący do prywatnej osoby - został wystawiony na sprzedaż, pojawiło się ryzyko, że izba pamięci ofiar hitlerowców może zniknąć.

Poczet Papieży czyli 258 pontyfikatów w pigułce

"Katownia Podhala" znajduje się przy ul. Chałubińskiego. W podziemiach gmachu w czasach II wojny znajdowała się siedziba gestapo. Było tam sześć cel więziennych. Niemcy mordowali więźniów zarówno w celach, jak i na pozostałych piętrach budynku, a także na przyległym terenie.

Napisy wydrapane na ścianach cel świadczyły, że oprócz Polaków przez Palace przeszło także wielu cudzoziemców - Romowie, Słowacy, Czesi. Więziono tam także wielu Żydów. Z końcem stycznia 1945 r. więzienie przestało istnieć.

Po zakończeniu wojny w budynku powstało sanatorium przeciwgruźlicze. Od 1978 r. działał tam żłobek miejski. Potem budynek przeszedł w prywatne ręce. Był tam dom wczasowy, w którym przez ostatnie lata często wypoczywali młodzi sportowcy. Dzięki staraniom dr. Wincentego Galicy, byłego więźnia Palace, a później obozów Auschwitz, Mauthausen-Gusen i Sachsenhausen, udało się dogadać z właścicielem i utworzyć muzeum. Przed rokiem pojawiło się jednak ryzyko, że działające od kilkunastu lat muzeum może zostać zamknięte.

Okazało się, że właściciel budynku wystawił go na sprzedaż. Chce za Palace 16 mln zł. - Uważam, że budynek powinny przejąć podhalańskie gminy, by urządzić tam europejski instytut integracji historycznej - mówi Jan Gąsienica Walczak, radny zakopiański, który czynnie włączył się w walkę o ocalenie miejsca kaźni.

Z uwagi jednak na zaporową cenę podhalańskie samorządy nie są w stanie udźwignąć ciężaru zakupu budynku.
Dlatego pojawił się pomysł, by w walkę o Palace włączyć ministra kultury i ambasadę Izraela. - Pan Bogdan Zdrojewski, minister kultury, jest mocno zainteresowany historią i miejscami kaźni Polaków. Dlatego postanowiłem zainteresować go naszym problemem - wyjaśnia Gąsienica Walczak.

Radny ponadto spotkał się z ambasadorem Izraela w Polsce. - Rozmawiałem z nim o tym problemie. Wyraził zainteresowanie. Być może uda się zaprosić go do Zakopanego, by odwiedził to miejsce - mówi. - Pan ambasador o pomyśle pamięta, ale jak na razie nie umie jeszcze określić, w jaki sposób mógłby pomóc w przejęciu budynku - mówi Mateusz Pigoń, z ambasady Izraela w Polsce.- Więcej na pewno będziemy mogli powiedzieć za kilka tygodni. Do tego czasu dotrą do nasdokumenty mówiące o tym, jak Palace będzie zagospodarowany po ewentualnym przejęciu.

Z entuzjazmem do pomysłu zaadaptowania Palace na ośrodek, gdzie integrować się i poznawać historię będzie mogła młodzież z całego świata, podchodzą też urzędnicy Ministerstwa Kultury. - Za wcześnie jednak na podawanie szczegółów. O nich będzie można mówić, gdy pomysł okrzepnie - mówią pracownicy służb prasowych ministra.

Zrealizować plan radnego Gąsienicy Walczaka chętnie pomogłoby też Muzeum Tatrzańskie. - Pomóc przy kupnie budynku nie możemy, bo nie mamy takich środków, ale w zarządzaniu przyszłą instytucją stworzoną w Palace - jak najbardziej. Mamy odpowiednie doświadczenie - mówi Anna Wende-Surmiak, dyrektor muzeum

Możesz wiedzieć więcej!Kliknij, zarejestruj się i korzystaj już dziś!

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska