7 kwietnia br. w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski zorganizowało IX Małopolską Konferencję Samorządową pt.
Szybka Kolej Aglomeracyjna dla 3 milionów mieszkańców
Krakowa i Małopolski.
Budowa łącznicy kolejowej na Żabińcu oraz dodatkowych 4 km torów
z Krakowa Głównego do Batowic.
Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski od kilkunastu lat aktywnie wspiera powstanie i rozwój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Krakowie i Małopolsce jako strategicznego projektu transportowego dla regionu. Od 2010 r. zorganizowaliśmy już dziewięć konferencji poświęconych rozwojowi kolei i budowie SKA, promując rozbudowę nowoczesnej, ekologicznej i sprawnie funkcjonującej kolei, która dzięki swojej niskoemisyjności stanowi realną alternatywę dla transportu samochodowego, przyczynia się do poprawy jakości powietrza i jest skutecznym sposobem na pokonanie narastających korków w Aglomeracji Krakowskiej.
Pod koniec 2013 roku na wniosek przewodniczącego SGiPM Kazimierza Barczyka (wówczas przewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego) Marszałek Województwa Małopolskiego wpisał do Kontraktu Terytorialnego budowę za 1 miliard złotych 16 km dodatkowej pary torów w Krakowie, które umożliwiły powstanie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej, z której korzysta 20 mln pasażerów.
– Mamy dwie obwodnice kolejowe o długości 120 kilometrów. Dla ich dopełnienia brakuje 4 kilometrów do Batowic. Do tego te dwie obwodnice na Żabińcu dzieli zaledwie 700 metrów. To byłby grzech śmiertelny, gdyby nie zostały połączone – powiedział podczas otwarcia konferencji Kazimierz Barczyk, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski.
Kazimierz Barczyk podkreśla, że priorytetem dla pełnego wykorzystania aż 120 km torów kolejowych w Krakowie oraz utworzenia 4 kolejnych linii SKA, jest pilna budowa łącznicy kolejowej na Żabińcu. Ten liczący około 700 metrów odcinek torów umożliwi połączenie dwóch istniejących obwodnic kolejowych wokół starej części Krakowa i Nowej Huty. To kluczowe połączenie pozwoli na sprawne kursowanie pociągów SKA wokół miasta oraz wyjazd linii SKA do subregionów Małopolski, odciąży układ drogowy, a także zwiększy dostępność kolei dla mieszkańców wielu dzielnic Krakowa.
W imieniu Wicepremiera Władysława Kosiniak-Kamysza i Wojewody Małopolskiego Jana Krzysztofa Klęczara na konferencję przybyła Lucyna Gajda – Dyrektor Generalna Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Zapewniła o pełnym wsparciu Wicepremiera i Wojewody dla rozbudowy Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej.
Jako samorządowcy doceniamy aktualną realizację w Małopolsce największych w Polsce inwestycji kolejowych o wartości 18 mld zł, na czele z ogromną budową ok. 50 km nowych linii kolejowych m.in. na trasie Podłęże-Piekiełko. Inwestycje te prawie dwukrotnie skrócą przejazd z Krakowa do Nowego Sącza do 1 godziny, a do Zakopanego do 1,5 godziny.
Ważne dla rozwoju regionu jest również przywrócenie nowym szlakiem połączenia kolejowego z Krakowa do Niepołomic – miasta z wielką strefą ekonomiczną, a następnie podjęcie prac nad projektem zupełnie nowej linii kolejowej z Krakowa do Myślenic – miasta pozbawionego dostępu do kolei.
Plany rozbudowy SKA poparł również wiceprezydent Krakowa Stanisław Kracik - To, że mieszkańcy Swoszowic czy Opatkowic mogą dotrzeć do centrum miasta w 12 minut, a mieszkańcy Wieliczki podróżują do centrum Krakowa niewiele dłużej, jest namacalnym dowodem na to, jak transport kolejowy potrafi być skuteczny. I podkreślał, że każdy pasażer pociągów SKA nie wjeżdża do miasta samochodem, nie powoduje więc zanieczyszczeń, zmniejsza korki i nie blokuje miejsc parkingowych. (…) Każdemu, kto do rozwoju Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej przyczynił się należą się największe podziękowania.
Praktyka pokazuje, że można i trzeba domknąć system [SKA]. Po prostu nie wolno się z tego wycofać, trzeba to zrobić. (…) Nie ma alternatywy dla tego rodzaju bezkolizyjnych połączeń szynowych, bo po prostu niczym się już w takim tempie nie da przemieścić do centrum miasta. (…) Sądzę, że to co tutaj było przedmiotem rozmowy, czyli Łącznica na Żabińcu (…) tego się trzeba po prostu trzymać i trzeba to zrobić.
Kolejnym niezbędnym uzupełnieniem systemu Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej jest budowa dodatkowej pary torów o długości około 4 km – z Krakowa Głównego do Batowic. Ta inwestycja pozwoli na oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego, zwiększając przepustowość i częstotliwość kursowania pociągów. To warunek konieczny, aby SKA mogła funkcjonować z częstotliwością co 15 minut i objąć swym zasięgiem kolejne subregiony Małopolski. – I Batowice, i Żabiniec, to inwestycje, za którymi PKP PLK i samorządy powinny optować – przekonywał podczas konferencji Rektor Politechniki Krakowskiej prof. Andrzej Szarata. Inwestycja, o której mówimy – czyli Łącznica na Żabińcu, czy druga para torów do Batowic – to elementy niesłychanie ważne nie tylko z perspektywy Krakowa, ale całego województwa. (..) Dlatego to, co mówimy tutaj – mimo że dzieje się to w sali Rady Miasta Krakowa – nie dotyczy tylko Krakowa, ale całego województwa. Stąd Stowarzyszenie Gmin i Powiatów jest jak najbardziej właściwą organizacją do wspierania tego typu przedsięwzięć.
Jego zdaniem już teraz SKA pełni rolę metra, bo np. z Bronowic do centrum miasta można dojechać pociągiem w 8 minut.
Mateusz Wanat, dyrektor Regionu Południowego Centrum Realizacji Inwestycji PKP Polskie Linie Kolejowe, przekonywał podczas środowej konferencji, że rezerwa terenu pod łącznicę na Żabińcu jest niezbędna, a sama inwestycja jest obecnie na etapie analizy kosztów. Według dyrektora Wanata z uwagi na fakt, że Dworzec Kraków Główny jest mocno obciążony, nie ma możliwości, by kolejne pociągi po zatrzymaniu mogły mieć tam postój w oczekiwaniu na kolejny kurs. Budowa łącznicy pozwoliłaby na to, by pociągi mogły wracać na dworzec w Płaszowie lub Bronowicach. PKP PLK nie wyklucza, że część torów w okolicy Żabińca zostanie puszczona pod ziemią tunelem, a na górze mogłyby wtedy powstać boiska sportowe lub tereny zielone dla mieszkańców.
PKP PLK pracuje nad Studium Wykonalności dla nowych rozwiązań kolejowych węzła kolejowego w Krakowie i całej Małopolski. Obecnie Studium jest na etapie analiz, a do końca roku będzie możliwa prezentacja scenariuszy dla poszczególnych rozwiązań, m.in. m.in. połączeń Kraków - Myślenice, Kraków - Niepołomice, a także linia SKA do Nowej Huty, czy też linia w kierunku Zielonek.
Obecny na Konferencji dr Tadeusz Syryjczyk, b. Minister Transportu powiedział: W 2011 pracowałem dla Samorządu Województwa Małopolskiego nad Studium Wykonalności Kolei Aglomeracyjnej na terenie Krakowa (…) przez [SKA] nastąpiła olbrzymia przemiana cywilizacyjna. Łącznica na Żabińcu przebiega przez tereny z garażami, i nie jest to problem i nie jest to straszliwy koszt.
Podczas konferencji zabrała głos również Józefa Majerczak, NOT, Prezes Oddziału w Krakowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP.
Trudno uwierzyć, że w przeciągu – no może nie jednej dekady, ale 15 lat – tak bardzo zmieniła się sytuacja. (…) Trudno uwierzyć, że byliśmy w takiej zapaści na kolei, a teraz jesteśmy w tym miejscu, że nie boimy się mówić o takich inwestycjach, jak Łącznica na Żabińcu. No rzeczywiście – co to jest, prawda? Dziś 200 milionów złotych to niewielka inwestycja [na łącznicę], mówimy przecież o miliardach. To, co teraz się dzieje, jest możliwe dlatego, że nawet wtedy, kiedy była zapaść na kolei, były osoby, które wierzyły w kolej, wierzyły, że to wróci, że można się podnieść. Taką osobą był między innymi pan przewodniczący [Kazimierz Barczyk].
Obecny na Konferencji Grzegorz Stawowy, Przewodniczący Klubu Radnych KO w Radzie Miasta Krakowa i b. Prezes Kolei Małopolskich zabierając głos stwierdził m.in.: Głosowanie w Radzie Miasta nad wpisaniem do planu miejscowego Łącznicy na Żabińcu poprzedzone było całą masą konsultacji ze specjalistami z Politechniki Krakowskiej, Urzędu Marszałkowego, PKP PLK, z obecnym tu Dyrektorem Wanatem, z wynikami jednoznacznymi.
Szef Klubu Radnych Koalicji Obywatelskiej w Sejmiku Województwa Małopolskiego, Sekretarz Zarządu Regionu PO w Małopolsce Grzegorz Małodobry zapewniał, że wspólnie z przewodniczącym Kazimierzem Barczykiem będą zabiegać w Sejmiku Województwa Małopolskiego o dalszy rozwój SKA, taboru kolejowego wykorzystywanego przez Koleje Małopolskie. Radny podkreślił, że jest to koniczność, bo pociągi obecnie już są przeładowane.
W trakcie ubiegłorocznej VIII Konferencji SGiPM poświęconej Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej Piotr Malepszak Wiceminister Infrastruktury ds. kolei powiedział, że w czasie najbliższych lat Kraków i krakowski węzeł kolejowy ma szansę w rozbudowie kolei prześcignąć Wrocław, a nawet Poznań zajmując 3 miejsc w Polsce (po Warszawie i Trójmieście). Wiceminister zadeklarował poparcie dla realizacji koniecznych inwestycji dla domknięcia zintegrowanego systemu kolei w Krakowie i Małopolsce.
Budowie nowej łącznicy kolejowej na Żabińcu sprzeciwia się deweloper - Angel Poland. Firma wykupiła tam działkę, na której chce wybudować osiedle. Wobec uchwalenia przez Radę Miasta Krakowa miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zabezpieczającego teren pod budowę łącznicy, deweloper grozi Miastu Kraków dochodzeniem w sądzie odszkodowania w wysokości nawet 250 mln zł.
W załączeniu przesyłam Stanowisko Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski, w którym m.in. apelujemy do Ministra Infrastruktury o zapewnienie finansowania pilnej budowy około 700-metrowej łącznicy oraz 4 km nowych torów z Krakowa Głównego do Batowic, a do Zarządu i Sejmiku Województwa Małopolskiego - o zakup 25 wieloczłonowych pociągów dla Kolei Małopolskich.
Bartosz Lipszyc
Dyrektor Biura SGiPM
