Skala marnotrawstwa jest ogromna, co pokazuje kolejna liczba. Okazuje się, że taką ilością jedzenia można by zapełnić ok. 12 miliardów talerzy.
Na problem zwrócono również uwagę w Krakowie. Temat został poruszony w interpelacji, którą radny Łukasz Gibała ("Kraków dla Mieszkańców") złożył do prezydenta miasta Jacka Majchrowskiego.
Kraków twierdzi, że zapobiega marnowaniu jedzenia
W odpowiedzi gmina zapewnia, że przeciwdziała marnowaniu żywności. Jako przykład podaje realizowany od 2021 roku program pilotażowy, w ramach którego na terenie Krakowa funkcjonują lodówki społeczne. Dzięki nim mieszkańcy nie tylko nie marnują żywności, ale wspierają również potrzebujących.
- Lodówki społeczne funkcjonują przy trzech ośrodkach wsparcia, które działają w ramach Miejskiego Dziennego Domu Pomocy Społecznej: na os. Szkolnym 20, przy ul. Sas-Zubrzyckiego 10 oraz przy ul. Sudolskiej 7a. Służą jako punkty nieodpłatnej dystrybucji żywności dla osób potrzebujących - twierdzą urzędnicy.
- Najczęściej są zaopatrywane przez mieszkańców pobliskich osiedli w okresach okołoświątecznych oraz po weekendach. Do lodówek trafia również żywność z firm cateringowych oraz przede wszystkim nadwyżki jedzenia ze wspomnianych ośrodków wsparcia - głównie w przypadku, gdy uczestnicy nie odbiorą zamówionego dla nich posiłku - dodają przedstawiciele magistratu.
Żeby nie marnować żywności, a jednocześnie by wspomagać osoby, będące w potrzebie, gmina współpracuje m.in. z Bankiem Żywności, Caritasem Archidiecezji Krakowskiej oraz Polskim Komitetem Pomocy Społecznej. To właśnie te organizacje przekazują mieszkańcom jedzenie, pozyskiwane m.in. od darczyńców.
Dobre jakościowo produkty
W 2022 roku Bank Żywności w Krakowie uratował przed zmarnowaniem ponad 2,1 mln kg jedzenia. - Codziennie odbieramy ze sklepów i od producentów niesprzedane, dobre jakościowo produkty, które następnie trafiają do 207 partnerskich organizacji pomocowych, mających pod swoją pieczą prawie 75 tys. osób w Małopolsce - wylicza Artur Jurkowski z Banku Żywności w Krakowie.
Przez 25 lat Bank przekazał ubogim ponad 76 tysięcy ton artykułów spożywczych o wartości ponad 307 milionów zł. To każdego roku prawie 8 milionów posiłków dla potrzebujących. - Ponad połowa przekazywanej ubogim żywności to produkty uratowane przed marnotrawstwem - dodaje Jurkowski.
Największymi dostawcami Banku Żywności w Krakowie są sieci handlowe. - To od nich otrzymaliśmy w 2022 roku ponad półtora miliona kilogramów uratowanych przed zmarnowaniem produktów, które stanowiły 50 proc. całej żywności, rozdzielonej dla potrzebujących przez nasze stowarzyszenie. Ogólna wartość tego wsparcia w ubiegłym roku wyniosła prawie 20 milionów złotych - wylicza nasz rozmówca. - Razem z 209 sklepów w Małopolsce trafiały do nas głównie produkty świeże, ratowane przed zmarnowaniem, takie jak owoce, warzywa, pieczywo oraz nabiał - dodaje Jurkowski.
Bank Żywności w Krakowie otrzymuje również dary od producentów i dystrybutorów z terenu całej Polski. - To od nich pochodziło w ubiegłym roku 392 tysiące kilogramów jedzenia, stanowiące 13 proc. całej żywności, dostarczonej do osób w niedostatku. Ogólna wartość tego wsparcia w ubiegłym roku wyniosła ponad 4 miliony trzysta tysięcy złotych - twierdzi mężczyzna.
Sklep socjalny dla potrzebujących
W Krakowie - przy ul. Siemaszki 31 - od ponad roku działa ponadto pierwszy sklep społeczny: "Dobry Sklep", który jest prowadzony przez Bank Żywności w Krakowie. Z jego wsparcia mogą korzystać osoby lub rodziny, znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej - na podstawie skierowania, wydanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
- Każda z osób, która ma uprawnienia do korzystania ze sklepu, otrzymuje imienną kartę magnetyczną z numerem PIN do wykonywania transakcji. Na karcie są zapisane punkty, przyznane na dany miesiąc, które można wykorzystać przez okres 30 dni od daty aktywowania - zauważa Jurkowski.
W "Dobrym Sklepie" można nieodpłatnie otrzymać artykuły spożywcze maksymalnie dwa razy w tygodniu. Ponadto w kawiarence, należącej do sklepu, są organizowane bezpłatne warsztaty edukacyjne i konsultacje. - Pracownicy sklepu i wolontariusze pomagają także przy wyborze produktów, tak aby były one zróżnicowane i pełnowartościowe - dodaje nasz rozmówca.
Sklep prowadzony jest przez Bank Żywności w Krakowie na podstawie umowy z miastem, która obowiązuje do marca 2025 roku. Do tego czasu gmina wesprze inicjatywę kwotą 885 tys. zł. Jak wyliczają miejscy urzędnicy, w czwartym kwartale 2022 r. ze wsparcia sklepu socjalnego skorzystało 120 osób. W tym roku pomocą zostanie objętych łącznie ponad 300 krakowian.
