Premier Mateusz Morawiecki przychylnie odniósł się do inicjatywy powołania w Krakowie muzeum generała Władysława Andersa. Ale uważa, że dofinansowanie tego przedsięwzięcia może być udzielone jedynie ze środków będących w dyspozycji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dlatego ostatecznie to do wicepremiera prof. Piotra Glińskiego trafił list, który w zeszłym roku w tej sprawie napisali wojewoda małopolski Piotr Ćwik i rektor Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie prof. Kazimierz Karolczak. Ale odpowiedź, która właśnie nadeszła, nie daje nadziei, że muzeum powstanie szybko.
- Minister poinformował, że w pełni popiera wszelkie inicjatywy mające na celu zachowanie i promocję wiedzy o wybitnych Polakach. Jednakże z uwagi na zaangażowanie się ministerstwa w inne projekty obecnie nie może wesprzeć finansowo tej inicjatywy - tłumaczy rzeczniczka wojewody małopolskiego Joanna Paździo.
Propozycja powołania muzeum gen. Andersa wyszła z Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego, które w bazie ma tysiące dokumentów i fotografii związanych z wyjściem ludności cywilnej ze Związku Sowieckiego w 1942 r. i jej dalszymi losami. W zbiorach znajduje się też kilkaset nagrań relacji cywilów i wojskowych związanych z armią Andersa.
- Jest to cenna baza, która bezsprzecznie powinna być godnie zagospodarowana - podkreśla rzeczniczka UP Dorota Rojek.
Na to jednak nie ma szans, bo na utworzenie muzeum pieniędzy nie mają ani wojewoda, ani rektor. Dlatego w czerwcu ubiegłego roku poprosili o pomoc rząd. W sprawę zaangażowała się też senator Anna Maria Anders, córka generała. Wszystko to nie przyniosło efektu.
- Koszty rocznego funkcjonowania muzeum nie są znane - przyznaje Joanna Paździo. - Ale na początek potrzeba 100 tys. zł na digitalizację zbiorów będących w zasobach centrum.
Wojewoda wkrótce zamierza się spotkać z rektorem UP, by zastanowić się, jakie podjąć kroki w sprawie muzeum gen. Andersa. Prof. Karolczak, na co dzień historyk i syn żołnierza gen. Andersa, zdecydował tymczasem, że na razie zbiory przeznaczone dla muzeum pozostaną w dyspozycji Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP.
Charakterystyka muzeum (zagadnienia tematyczne – poszczególne sale wystawowe):
1. Sytuacja Polaków we wrześniu 1939 roku (wkroczenie wojsk sowieckich – konsekwencje)
2. Masowe wywózki Polaków w głąb ZSRS w latach 1940-1941
3. Życie w więzieniach, łagrach i posiołkach
4. Układ Sikorski–Majski – konsekwencje (działalność Rządu Londyńskiego)
5. Postać gen. Władysława Andersa
6. Tworzenie Armii Polskiej w ZSRS
7. Wyjście ludności polskiej z ZSRS
8. Pobyt w Iranie i Iraku
9. Bliski Wschód – (działania, instytucje, organizacje)
10. Droga II Korpusu
11. Polskie osiedla cywilne w Afryce, Indiach, Meksyku i Nowej Zelandii – charakterystyka
12. Zakończenie wojny – konsekwencje dla Polaków – uchodźców z Kresów RP
13. Życie w Wielkiej Brytanii – osiedla, organizacje, instytucje
14. Diaspory Polaków „od Andersa” w Kanadzie, Australii, RPA, USA i innych krajach (życie i działalność, instytucje)
15. Spuścizna (Testament dla Ojczyzny) 120. tysięcy ocalonych ( w tym uroczystości kombatanckie, zjazdy Sybiraków, konferencje naukowe) – teraźniejszość.
WIDEO: Trzy Szybkie. Sprawa Tomasza Komendy, czyli jak policjanci, prokuratorzy i sędziowie wtrącili do więzienia niewinnego człowieka
