Kraków obiecuje kolej i metro. Jakie są realia?

W naszym artykule z 22 lutego „Metra brak. To może kolej?” opisaliśmy opóźnienia związane z rozwojem Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA) w mieście. Po publikacji otrzymaliśmy telefony i maile, w których krakowianie pomstowali na rozwój SKA.

- Gdzie obiecane kursowanie pociągów co 30 minut? Gdzie parkingi na stacjach kolei aglomeracyjnej? W tej chwili, w takim stanie, tego nawet nie można nazwać koleją aglomeracyjną - pisał zbulwersowany Pan Piotr.

Punktem wyjścia do tekstu były powolne prace nad metrem w Krakowie, które mógłby zastąpić lepszy rozwój kolei. Do naszego tekstu odniosły się też władze Krakowa, które przekonują, że jednak w sprawie SKA coś robią. I w sprawie metra też.

Po informacji od Tadeusza Trzmiela, wiceprezydenta Krakowa ds. inwestycji, jako pierwsi poinformowaliśmy w zeszłym tygodniu, że Ministerstwo Rozwoju pozytywnie zaopiniowało wniosek władz Krakowa o dofinansowanie dla studium wykonalności dla kolei podziemnej w mieście (połowa z 10 mln zł). To ostateczny dokument, na bazie którego ruszy budowa metra. Przetarg ogłoszono by w 2019 roku. Budowa ruszałaby w 2021. Podziemna kolej ma liczyć 21 km, a pierwszy odcinek 8 km. Największą trudnością dla linii Nowa Huta-Bronowice będzie podziemne przejście pod Starym Miastem.

Z kolei rozwój połączeń SKA zależy od współpracy władz miejskich, wojewódzkich i kolejowych. Miasto odpowiada przede wszystkim za budowę przystanków, węzłów przesiadkowych i parkingów park and ride im towarzyszących. Poniżej przedstawiamy listę zbudowanych już przystanków oraz tych, które mają powstać do 2o20 r. Wymieniamy też przystanki, które powstaną w dłuższej perspektywie czasowej. W tym roku mają powstać przystanki Zabłocie i Krzemionki. Odpowiada za nie PKP Polskie Linie Kolejowe.

Przystanki SKA do roku 2020

• Kraków Młynówka (przy ul. Balickiej)
• Kraków Mydlniki-Wapiennik (ul. Brzezińskiego). Miasto współfinansowało dokumentację dla przystanku. Za realizację odpowiada spółka PKP PLK - przystanek już działa
• Kraków Sanktuarium (ul. Marcika, na wysokości Centrum Handlowego „Zakopianka” i Centrum JP II) - już działa
• Kraków Swoszowice (ul. Kolejarzy)
• Kraków Prądnik Czerwony (rejon ul. Powstańców i ul. Reduta)
• Kraków os. Piastów (na wysokości skrzyżowania ul. Powstańców z ul. Piasta Kołodzieja)
• Kraków Bronowice (al. Armii Krajowej - pomiędzy torami kolejowymi a torami tramwajowymi)

Przystanki na dalsze lata

• Lubocza (rejon ul. Lubockiej)
• Nowa Huta (rejon Wadowa)
• Kościelniki (rejon ul. Kościelnickiej
• Wyciąże (rejon ul. Wyciąskiej i Drożyskiej)
• Przylasek Rusiecki (rejon ul. Rzepakowej)
• Złocień (rejon ul. Złocieniowej)

Na pytania odpowiada Tadeusz Trzmiel

W 2007 roku na zamówienie województwa powstało studium wykonalności dla Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej dla Krakowa (SKA). Prawie 10 lat trzeba było czekać, aby cokolwiek zostało zrealizowane z tego dokumentu. Dopiero od końca zeszłego roku mamy cztery linie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej.

Tadeusz Trzmiel: Studium obejmowało dwa etapy. Pierwszy to relacje, które już powstały. Za to odpowiada Urząd Marszałkowski. Przystosowanie infrastruktury kolejowej leży po stronie PKP PLK. Miasto wpisało się aktywnie w realizację studium m.in. poprzez budowę przystanków - Sanktuarium i Balicka-Mydlniki. W projekcie mamy kolejne - Brono-wice, Swoszowice, Prądnik Czerwony.

Mimo wszystko niezbyt dużo w ciągu 10 lat.

To nie jest tak, że miasto jest bezczynne. Jesteśmy aktywni w ramach podziału kompetencji, które zapisano w studium z 2007 i w jego aktualizacji w 2011 roku. Z tym wiąże się też polityka budowy parkingów P&R i zintegrowanych węzłów przesiadkowych, jak planowany w Bronowicach. Dla tego ostatniego przygotowaliśmy pełną dokumentację, którą PLK wprowadziło do swojej dokumentacji w ramach przebudowy linii E30. Gotowa jest dokumentacja dla przystanku Mydlniki-Wapiennik (razem z gminą Zabierzów i Urzędem Marszałkowskim).

Co się zmieniło w aktualizacji w 2011 roku?

Podjęto decyzję o dwuetapowym rozwoju SKA. Pierwszy to linie już działające, drugi etap to analiza pozostałego układu kolejowego w mieście. I to jest nasza inicjatywa. Dalszy rozwój innych relacji SKA był uzależniony od potencjału potoków pasażerskich. Wtedy nie było uzasadnienia dla ich dalszego rozwoju, teraz chcemy to przeanalizować.

Teraz na nowe studium w budżecie miasta zarezerwowano 200 tys. zł. Czemu ono ma służyć?

Chcemy sprawdzić czy zagospodarowanie terenu po 2011 pozwala na dalszy rozwój SKA w Krakowie. Jeżeli założenia z 2007 i 2011 się zmieniły, to chcemy zobaczyć, gdzie teraz mogą być przystanki kolejowe, jak zmieniły się potoki pasażerskie.

Linie SKA, które funkcjonują, to maksimum dla Krakowa?

Teraz nie wiemy, chcemy to potwierdzić w nowym studium. Analiza ma m.in. odpowiedzieć czy można wykorzystać małą i dużą obwodnicę kolejową Krakowa. Mamy szczegółowe dane o rozwoju wielu obszarów miasta do 2021 w oparciu o wydane decyzje o warunkach zabudowy, pozwolenie na budowę, itp. Znamy obszary aktywizujące się w zakresie budownictwa mieszkaniowego i biurowego. Zwłaszcza te ostatnie znacząco decydują o zagospodarowaniu i potencjale obszaru i zapotrzebowaniu na obsługę komunikacyjną. Zakładamy, że w najbliższych latach powierzchnia biurowa w mieście zwiększy się od 700 tys. mkw. do 1,3 mln mkw. Nie będziemy budować nowego układu kolejowego, tylko chcemy sprawdzić czy obecny wystarczy do zwiększonego zapotrzebowania komunikacyjnego.

Gęsta zabudowa biurowa i mieszkaniowa może spowodować, że dotychczasowa oferta transportowa będzie niewystarczająca. Czy miasto myśli o powołaniu spółki z udziałem PKP, władz województwa i okolicznych gmin do obsługi SKA?

SKA jest uzupełnieniem. Podstawą jest ruch tramwajowy i autobusowy. W SKA chodzi o ograniczenie dojazdów samochodowych do miasta.

Aktualnie w rozwój SKA aktywnie wpisuje się PKP PLK, które prowadzą duże inwestycje kolejowe w mieście - budowę łącznicy kolejowej, rozbudowę linii E30, dobudowa drugiej pary torów między Krakowem Głównym a Płaszowem. Rozwój SKA w Krakowie jest projektem realnym do wykonania. Na przykładzie relacji Wieliczka - lotnisko, a zwłaszcza Wieliczka - Kraków Główny, przewidujemy, że znaczna liczba mieszkańców gmin ościennych porzuci samochody i przesiądzie się do SKA. Jest w tym pełne współdziałanie PLK, miasta i Urzędu Marszałkowskiego. Chcemy wspólnego systemu taryfy biletowej, która pozwoli na skorzystania ze wszystkich środków komunikacji miejskiej w obszarze funkcjonowania SKA na terenie miasta.

Kraków doczeka się miejskiej kolei z prawdziwego zdarzenia?

Obecne studium to inicjatywa radnych PiS. Założenie jest takie, żeby zrobić analizę relacji kolejowych, które nie są brane teraz pod uwagę przy SKA. Jeśli się okaże, że są one potrzebne, to miasto z inicjatywy PiS wystąpi do ministra infrastruktury Andrzeja Adamczyka o podjęcie działań i objęcia programem modernizacji takich odcinków. To spadnie wtedy na kolejarzy, miasto zapewni przystanki, a województwo tabor.

Co z budową metra? Mieszkańcy domagali się tego w referendum z 2014 roku. Czy miasto w końcu się na nie zdecyduje i czy taka inwestycja nie będzie kolidować z SKA?

Kraków będzie budował metro. Właśnie dostaliśmy z rządu pozytywną opinię dla naszego wniosku do Komisji Europejskiej o dofinansowanie studium wykonalności dla kolei podziemnej. Ten dokument powstanie do 2019 roku i będzie podstawą dla rozpisania przetargu w formule zaprojektuj i zbuduj. Natomiast SKA nie będzie alternatywą dla metra. Dobrze widać to na przykładzie linii 95 - linii kolejowej biegnącej łukiem od Nowej Huty do Bronowic. Takie połączenie nigdy nie będzie równie atrakcyjne, jak linia metra na osi wschód-zachód czy nawet jak linie tramwajowe.