Kraków. Świąteczny tramwaj już kursuje, a w nim...

autorem tekstu o historii świąt Bożego Narodzenia, jak też mitu o św. Mikołaju z Turcji jest Piotr Cielebiaś który ładnie opisał to w artykule umieszczonym na łamach Onetu pt. 6 faktów o Bożym Narodzeniu.

Miejski przewoźnik przegina z tą wazeliną w stosunku do watykańskiego okupanta.

Nie spotkałem w życiu osoby która mieszkając w Polsce, zapomniała o zimowych, pogańskich świętach przesilenia zimowego przejętego przez chrześcijan i nazwanego jako Boże Narodzenie.

Mało kto o tym pamięta, ale zgodnie ze stanowiskiem wypracowanym na Soborze watykańskim II (1962-5), św. Mikołaj został usunięty z listy świętych, a 6 grudnia przestał być oficjalnie świętem kościelnym. Istnienie św. Mikołaja – biskupa-cudotwórcy z Miry w Licji (skraj dzisiejszej południowo-zachodniej Turcji) zostało zakwestionowane, bowiem historycy nie dopatrzyli się go na liście uczestników Soboru nicejskiego, w którym powinien był uczestniczyć. Co więcej, jakiekolwiek informacje o św. Mikołaju (żyjącym na przełomie III i IV w.) pojawiają się dopiero po VI stuleciu. Na firmamencie historii pojawia się on więc nagle, z biegiem czasu stając się jednym z najpopularniejszych świętych. Uważa się go m.in. za patrona dzieci, ludzi w potrzebie oraz osób opętanych przez złe moce. Był też popularnym bohaterem legend i opowieści, a zwyczajem związanym z jego świętem 6 grudnia było wręczanie podarków. Ponieważ jednak kult św. Mikołaja był i jest niezwykle rozpowszechniony papież zgodził się, by nadal upamiętniano go na zasadzie tzw. wspomnienia dowolnego, uwarunkowanego długoletnią tradycją. Brodaty i brzuchaty święty Mikołaj w czerwonym wdzianku to już jednak twór kultury masowej wywodzący się z niemieckiej i holenderskiej tradycji ludowej, przejęty potem przez krąg kultury anglosaskiej. Z historią św. Mikołaja z Miry nie ma on nic wspólnego poza tym, że również wiąże się go z dziećmi i prezentami.

Boże Narodzenie to święto wielokulturoweBoże Narodzenie to święto wielokulturowe - Shutterstock

4/6 Boże Narodzenie to święto wielokulturowe

Choć brzmi to niedorzecznie, jest to prawda. Boże Narodzenie jest bowiem świętem eklektycznym, powstałym z połączenia kilku tradycji: antycznej, chrześcijańskiej i pogańskiej. Jak wiemy, okres przesilenia zimowego był świętem "uniwersalnym" w wielu religiach przedchrześcijańskich. W dniach 17-23 grudnia Rzymianie obchodzili Saturnalia – święto równości połączone z ucztowaniem i wręczaniem prezentów. Było ono popularne i przetrwało aż do IV w., a potem, podczas tzw. ciemnych wieków tradycja ta zrosła się w świadomości ludzi z Bożym Narodzeniem. Druga niechrześcijańska tradycja, która wpłynęła na kształt świąt Narodzenia Pańskiego związana była z wierzeniami barbarzyńskich ludów Europy, m.in. Słowian, Celtów i Germanów. Ci ostatni święto przypadające pod koniec grudnia nazywali Jul (bądź Yule), co do dziś w krajach zachodnioeuropejskich i skandynawskich stanowi synonim Bożego Narodzenia. Słowianie obchodzili wtedy z kolei Święto Godowe. Tak więc prastare tradycje oraz niepewność co do prawdziwej daty narodzin Jezusa sprawiły, że z biegiem wieków chrześcijanie zaczęli zszywać swą tradycję z różnych elementów.