
Teren historycznej Bitwy Racławickiej (Racławice)
Pole bitwy pod Racławicami zostało uznane za Pomnik Historii w 2004 roku. Bitwa pod Racławicami - zwycięskie starcie polskich oddziałów powstańczych dowodzonych przez Tadeusza Kościuszkę z korpusem rosyjskim generała Aleksandra Tormasowa - przeszła do historii jako pierwsza wygrana bitwa insurekcji kościuszkowskiej, będącej aktem zbrojnego sprzeciwu wobec polityki państw zaborczych i próbą zapobieżenia całkowitej utracie polskiej państwowości.

Opactwo św. Wojciecha Mniszek Benedyktynek (Staniątki)
Zespół kościoła i klasztoru Benedyktynek w Staniątkach pełni wyjątkową rolę w życiu religijnym, historii i kulturze Polski. Pomnikiem Historii stał się w 2020 r.

Zespół staromiejski wraz z klasztorem Sióstr Klarysek (Stary Sącz)
Zespół staromiejski Starego Sącza wraz z klasztorem Sióstr Klarysek jest zabytkiem o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa polskiego. O wyjątkowej randze zespołu decyduje m.in. autentyczność widoczna zarówno w skali kompozycji układu urbanistycznego, jak i w skali poszczególnych budowli oraz detalu i wyposażenia wnętrz (zwłaszcza w klasztorze). Pomnikiem Historii został w 2018 roku.

Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła (Szalowa)
Późnobarokowy kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej zachował się od czasu budowy w prawie niezmienionej formie, dzięki czemu posiada dużą wartość typologiczną jako ogniwo linii rozwojowej tradycyjnych kościołów drewnianych na terenie naszego kraju i cenny dokument potrzeb duchowych oraz estetycznych schyłku doby sarmackiej. Pomnikiem Historii został w 2017 r.