Marcową pogodę coraz trudniej przewidzieć. Apoloniusz Rajwa: Wpływ na to mają zawirowania klimatu

Niektórzy twierdzą, że tegoroczny marzec jest najzimniejszy od kilkunastu lat. Zgadza się Pan z tym?
Moim zdaniem on jest przeciętny - nie jest ani za zimny ani za ciepły. Było kilka dni z dodatnimi temperaturami, gdzie w Zakopanem temperatura w cieniu wahała się między 12 a 14 stopni, a teraz nastąpiło ochłodzenie - nocą było 8 stopni na minusie i posypało trochę śniegiem, to nie jest nic nadzwyczajnego. Dawniej w górach, gdy przychodził marzec bywało tak, że leżało nawet po dwa metry śniegu, a teraz leży ponad metr.

Powiedzenie "w marcu jak w garncu" jest typowe dla tego miesiąca. Kilka dni temu w Małopolsce cieszyliśmy się słońcem i temperaturą sięgającą nawet siedemnastu stopni na plusie, a teraz przymrozki, śnieg lub deszcz, silny wiatr, a lokalnie nawet burze. Z czego biorą się tak gwałtowne zmiany pogody?
Jest to ewidentny skutek napływu różnych mas powietrza. Obecnie cyrkulacja powietrza kształtuje się tak, że na zachodzie jest wyż, a my jesteśmy pod wpływem niżu z północy. Stąd te ochłodzenie i przelotne opady śniegu. Jeżeli ten wyż w środę się przesunie i utrzyma nad Polską, na co wskazują mapy synoptyczne, to będziemy potem pod wpływem cyrkulacji południowej, co przyniosłoby nam dodatnią temperaturę. Pokrzyżować to może jednak formujący się nad Hiszpanią nowy niż. Na ten moment, trudno zatem stwierdzić, co czeka nas w Wielkanoc.

Wspomniał Pan o pogodzie na Wielkanoc, która za ponad tydzień, a często nie jesteśmy w stanie przewidzieć pogody na kolejne dni. Do którego momentu te prognozy są wiarygodne?
Z tymi prognozami jest różnie. Kiedyś ich przewidywanie było łatwiejsze. Pamiętam czasy, gdy pracowałem jako dyżurny meteorolog na Kasprowym Wierchu i dzień w dzień wydzwaniali do mnie dziennikarze, by zapytać o pogodę np. przed zawodami sportowymi. Wtedy ta sprawdzalność była na poziomie ok. 90%. Teraz bym się takiej oceny nie podjął. Bo co kilka godzin wszystko się zmienia. Mamy satelity, radary więc teoretycznie powinniśmy bez problemu przewidzieć pogodę, tylko że w atmosferze dzieją się rzeczy, które kiedyś nie występowały.

To znaczy?
Nagłe zmiany układów barycznych. Kiedyś, na przykład w latach 60. czy 70. układy baryczne przesuwały się regularnie, np. niż znad Islandii. Wiadomo było, że nadchodzą długotrwałe opady, a teraz to wygląda tak, że zbliża się jakiś układ baryczny, a na drugi dzień on się rozmywa. Cała sytuacja jest na tyle niestabilna i krucha, że nic nie można przewidzieć.

Z czego to wynika?
To są wpływy zawirowań klimatu spowodowane zanieczyszczeniami atmosfery, których następstwem są opady deszczu, śniegu czy gradu.

Takie zawirowania pogody nie są bez wpływu również na nasze samopoczucie. Niektórzy przed zmianą pogody odczuwają bóle głowy, zawroty, bolą ich stawy.
Młodsi tego tak nie odczuwają, ale starsze osoby owszem. My nie potrafimy się tak szybko przystosować do zmian mas powietrza i wtedy te dolegliwości mogą faktycznie być uciążliwe. W moim przypadku, kiedy przychodzi zimna masa powietrza, to parę godzin wcześniej mam bóle w okolicy serca i wydaje mi się, że będę miał zawał. A to tylko napływ zimnej masy powietrza. Zawroty głowy natomiast często występują w momencie wypiętrzania chmur burzowych.

Sezon rowerowy już niedługo! Jaki rower wybrać?