Z pisma przekazanego prokuratorowi wojewódzkiemu Andrzejowi Załęckiemu przez ówczesnego sekretarza KK PZPR Jerzego Hausnera (późniejszego ministra w rządach Leszka Millera i Marka Belki): „Informuję, że w dniu 22 stycznia br. do budynku KK PZPR (…) około godz. 11.45 wtargnęła 40-osobowa grupa w celu podjęcia okupacji budynku. Wtargnięcie miało miejsce w momencie wpuszczania grupy dziennikarzy. (...) Używając świec dymnych, miotaczy gazu i pałek napastnicy sforsowali drzwi, szybko rozproszyli się po obiekcie, agresywnie traktując pracowników KK PZPR”.
W dokumentach postępowania prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Krakowie, w sprawie zbiegowiska publicznego, nie ma zgodności co do liczebności szturmowców. Zeznania mówią o 50, 40, 30 osobach. - Jestem przekonany, że nawet 30 nas nie było. Przecież im więcej osób, tym mniejszy efekt zaskoczenia. I nie musieliśmy używać siły, to była zwykła szarpanina. Nawet nie był potrzebny łom - wspomina Jerzy Jajte-Pachota, wówczas słuchacz prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim i szef Organizacji Studenckiej KPN, jeden z liderów okupacji KK PZPR.
- Podeszliśmy w jakieś sześć osób pod drzwi. Powiedzieliśmy, że jesteśmy dziennikarzami i chcieliśmy się widzieć z sekretarzem Gajewiczem. Zdezorientowany portier, a właściwie ochroniarz, odpowiedział: „Muszę sprawdzić legitymacje prasowe”. Uchylił drzwi i zamiast legitymacji zobaczył nogę wsuniętą w szczelinę. Drzwi puściły. Zaczęła się przepychanka z grupą ochroniarzy. Gdy chcieli z nami ostro, w ruch poszły gaz obezwładniający i pałka. Wepchnęliśmy się do środka, za nami weszła reszta - opowiada Maciej Gawlikowski, w okresie PRL-u także aktywny działacz KPN, drugi z liderów okupacji partyjnego komitetu w Krakowie.
Wkrótce z dachu sześciopiętrowego budynku przy ul. Solskiego 43 (dziś św. Tomasza) zwisały ogromne płótna z napisami: „Komuniści, pamiętajcie o swojej Norymberdze”, „Konfederacja Polski Niepodległej”, „Front Antykomunistyczny”. Dziesiątki młodych ludzi rozbiegły się po korytarzach i salach partyjnego gmachu przy Plantach. Towarzysze do walki się nie palili. - To był czas naszej rewolucji, a nie ich. - pokpiwa Grzegorz Surdy, od 1989 r. działacz Niezależnego Zrzeszenia Studentów i Ruchu Wolność i Pokój.
Pracownicy komitetu tak zeznawali na MO: "Usłyszałem z dołu budynku krzyk, a potem poczułem łzawienie. Skojarzyłem to z gazem łzawiącym. Doszło do szarpaniny, członkowie KP(N) używali przemocy". "Nadmieniam, że większość tych ludzi miała przysłonięte twarze chusteczkami". "Jeden z tych mężczyzn wykręcił mi rękę. Do chwili obecnej boli mnie palec wskazujący lewej ręki".
Jak potoczyły się wypadki, kto negocjował z „okupantami” – o tym w miesięczniku Nasza Historia. Ponadto na stu stronach styczniowego wydania m.in.:
KRAKÓW i MAŁOPOLSKA
Józef Dietl – pogromca kołtuna. Przybliżamy wielkiego prezydenta Krakowa drugiej połowy XIX wieku, który walczył z brudem w mieście, chorobami mieszkańców i wielowiekowymi zabobonami.
Tajemnice Szczerbca. Rzecz o mieczu koronacyjnym polskich królów - bezcennym eksponacie ze Skarbca Koronnego na Wawelu. Wciąż nie wiadomo, kto go wykuł i co znaczą niektóre wyryte na nim symbole.
Afera w Grand Hotelu. Przypomina sensację ze stycznia 1932 r. Słynącej z urody i bujnego życia Marii Ciunkiewiczowej, podejrzewanej o szpiegostwo na rzecz bolszewickiej Rosji, z hotelowego pokoju w Krakowie skradziono wielką gotówkę, kilka futer i diamentową biżuterię.
Księga chamów. Lustracyjne dzieło szlachcica spod Krakowa. Dlaczego XVII-wieczny spis plebejuszy podających się za szlachciców wydano drukiem dopiero w czasach Gomułki?
Jak AK-owcy wystraszyli Hansa Franka. Przeprowadzony pod Niepołomicami zamach oddziału „Błyskawica” wymierzony był w niemiecki pociąg. Tak się złożyło, że jechał nim do Lwowa generalny gubernator.
Lato z piękną agentką. Historia unikatowego zdjęcia z 1950 roku, pochodzącego z krakowskiego archiwum Adama Macedońskiego. Na fotografii widać Blankę Kaczorowską, donosicielkę gestapo, która po wojnie przeszła na usługi komunistycznego wywiadu.
Szalony lot pod mostem. W styczniu 1930 r. Jan Sołtykowski trzykrotnie przeleciał awionetką pod przęsłem mostu Dębnickiego w Krakowie, tuż nad zamarzniętą powierzchnią Wisły. Jak młody pilot tłumaczył się ze swego wyczynu?
KRAJ i ŚWIAT
W oczekiwaniu na III wojnę światową. Nikt nie chciał tak mocno jak Polacy konfrontacji między Wschodem i Zachodem. Polska armia na Zachodzie starała się przez lata zachować gotowość bojową. W jaki sposób?
Irena i jej generał. Mogli być pierwszą parą odrodzonej Polski. Opisujemy płomienny romans generała Władysława Andersa z piękną aktorką.
Prawdziwy Hans Kloss. Było ich co najmniej trzech. Przedstawiamy sylwetki głęboko zakonspirowanych agentów, którzy mogli być inspiracją dla scenarzystów „Stawki większej niż życie”.
Klątwa rodu Frykowskich. To niezwykle barwna historia o ponurym zakończeniu. Przypominamy drogę Wojciecha Frykowskiego od nocnego życia Warszawy aż do śmierci z rąk Charlesa Mansona.
Sztyletnicy - Kedyw Powstania Styczniowego. W szeregach powstańców 1863 roku działała tajna struktura skrytobójców i zamachowców.
Generał Kiszczak poluje na gejów. Operacja „Hiacynt”, czyli milicyjne uderzenie w 12 tysięcy polskich homoseksualistów. Odsłaniamy kulisy tej akcji.
Kościół pod wezwaniem Bieruta. Historia ruchu księży-patriotów, za pomocą którego komuniści chcieli rozsadzić Kościół od środka.
Ofensywa w Ardenach. Zimowy kontratak niemieckich wojsk miał zatrzymać natarcie Aliantów na froncie zachodnim i odmienić losy II wojny światowej. Jakie szanse miały osłabione oddziały Wehrmachtu i SS, by w grudniu 1944 roku zatrzymać nieuchronne?
Stalin bierze pełnię władzy. Morderstwo Siergieja Kirowa, ważnego działacza bolszewickiego, w grudniu 1934 r., stało się dla Józefa Stalina pretekstem o gigantycznej czystki w partii i armii. Do 1939 r. do łagrów trafiło półtora miliona członków partii bolszewickiej, a Stalin zyskał nieograniczoną władzę w kraju.
Miłosny trójkąt III Rzeszy. Joseph Goebbels, jego żona oraz Adolf Hitler - tę trójkę łączyło coś więcej niż tylko wiara w narodowy socjalizm.
KULTURA POPULARNA
Polka, która rozkochała w sobie Hollywood. Historia pięknej, zdolnej i niepokornej Poli Negri, polskiej aktorki, która podbiła międzynarodowe kino nieme, a za sprawą głośnych romansów z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino, stała się niekwestionowanym symbolem seksu.
Moda, sztuka, rozrywka - m.in. historia kultowego trencza Burberry, podwodnych fotografii Bruce’a Mozarta i nowojorskiego Flatironu - budynku w kształcie żelazka, jednego z pierwszych na świecie wieżowców o stalowej konstrukcji.
Stary technik i historia kalkulatora. Od starożytnego abakusa (prekursora liczydła) po komputerowe aplikacje liczące.
Kolekcjonerka wielkich nazwisk. Romanse Lou Andreas-Salomé - rosyjskiej arystokratki, która uwiodła m.in. Nietzschego i Freuda.
Kuchnia, a w niej o słodkościach w starym i nowym wydaniu. W roli głównej staropolskie wariacje na temat cukru i ciasto cukiniowe.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
