"Navigatio" - koncert Chóru Polskiego Radia w kościele św. Marcina w Krakowie

FLESZ - Otyli nie powinni jeść mięsa?

Rodzina Bachów przez prawie dwieście lat miała istotny wkład w kształtowanie historii niemieckiej muzyki. Pochodziło z niej ponad 50 znanych muzyków i kilku ważnych kompozytorów, z których największe uznanie zdobył wprawdzie Johann Sebastian, ale dokonania innych członków tego znamienitego rodu są równie doniosłe.

Obok kompozycji Jana Sebastiana Bacha w koncercie Chóru Polskiego Radia usłyszymy utwory Johanna Christopha Bacha, organisty w kaplicy zamkowej w Arnstadt i klawesynisty kapeli dworskiej w kościele św. Jerzego w Eisenach; Johanna Michaela Bacha, organisty w kościele w Gehren i stryjecznego dziadka Jana Sebastiana, a także Johanna Ludwiga Bacha, kantora i kapelmistrza kapeli na dworze w Meiningen. Kompozycje rodu Bachów uzupełnią utwory Heinricha Schütza – niemieckiego kompozytora i organisty stawianego na równi z Claudio Monteverdim.

Koncert wypełni muzyka związana z okresem Bożego Narodzenia. Zabrzmi zatem tradycyjne, adwentowe, pełne nadziei wołanie "Rorate coeli" („Niebiosa spuście rosę”) opracowane przez Heinricha Schütza, jak również kompozycje świąteczne do słów Marcina Lutra: "Nun komm, der Heiden Heiland" - hymn na I niedzielę adwentu i jedna z najpopularniejszych kolęd niemieckich "Vom Himmel hoch", której wybrane wersety posłużyły Johannowi Christophowi Bachowi do skomponowania motetu "Merk auf, mein Herz, merk auf".

Gatunkiem, który zdominuje koncert jest właśnie motet – jedna z najstarszych form wielogłosowej muzyki wokalnej, uprawiana od XIII do XIX wieku. Choć w średniowieczu był on utworem wielotekstowym (zawierał różne teksty w różnych głosach) i podejmował zarówno tematykę religijną i świecką, w renesansie ustaliła się jego klasyczna forma jako utworu z jednym tekstem, wyłącznie religijnym.

Barokowe motety kontynuowały klasyczną formę, związaną z przekazem religijnym, rozwijając się jednak w koncertującą formę nie tylko wokalną, ale wokalno-instrumentalną. Podczas koncertu zabrzmią – zgodnie z barokową regułą varietas – zarówno motety solistyczne jak i formy wokalno-instrumentalne.