"Nędzarz i madame" - barwna opowieść o przemianie Adam Chmielowskiego w brata Alberta w kinach od 12 listopada

FLESZ - Kryzys na granicy

Postać Adama Chmielowskiego jest niezwykle barwna. Przyszedł on na świat w 1845 roku w rodzinie celnika carskiego. Podczas studiów w Puławach zaprzyjaźnił się z Maksymilianem Gierymskim i rozsmakował w malarstwie. Udział w powstaniu styczniowym przypłacił amputacją nogi. Po upadku zrywu niepodległościowego dał się poznać jako utalentowany artysta. Z chwilą namalowania obrazu Chrystusa, zatytułowanego „Ecce Homo”, doznał duchowej przemiany i wstąpił do zakonu franciszkanów przyjmując imię brata Alberta. Przez wiele lat zajmował się najuboższymi mieszkańcami Krakowa. Zmarł w 1916 roku na raka żołądka. W 1989 roku Jan Paweł II ogłosił go świętym.

- Losy Chmielowskiego zawierają ogromny potencjał inscenizacyjny i dramaturgiczny: posępne lasy powstańcze, barwne oraz rojne salony i teatry, zatęchłe podwórza bezdomnych, mistyczny klasztor, dojmujący zakład psychiatryczny oraz epicka przyroda - na tym tle film niesie uniwersalne przesłanie o wielkich walorach humanistycznych i etycznych, takich jak afirmacja wolności czy prometeizm – tłumaczy Witold Ludwig, reżyser.

„Nędzarz i madame” ukazuje niepowtarzalne losy Adama Chmielowskiego, malarza, który w poszukiwaniu prawdziwej wolności i szczęścia poświęca wszystko, nawet za cenę ofiary z samego siebie. Buntownicza natura i niezgoda na zło sprawiają, że nie tylko ucieka fortelem z carskiej niewoli, ukryty w trumnie, ale w chwilach największej sławy porzuca artystyczną bohemę, aby „umrzeć dla świata” i oddać się służbie ludziom.

Jego tragiczne losy dopełniają życiowe przeciwności: załamanie duchowe, wydalenie z zakonu jezuitów oraz zamknięcie w zakładzie dla umysłowo chorych. Mimo tych trudności z czasem Chmielowski powstaje jak feniks z popiołów, a wówczas – „oszalały” z miłości do drugiego człowieka, powraca jako brat Albert – przyszły święty.

Epicką historię Adama Chmielowskiego dopełniają w filmie losy dwójki jego najbliższych przyjaciół - Heleny Modrzejewskiej (tytułowa „madame”) i Józefa Chełmońskiego, najsłynniejszych artystów swojej epoki. Również i oni – ale każde na swój tragiczny sposób - dojrzewają do świadomości, że najcenniejszą sztuką jest sztuka pięknego życia.

- To nie jest film stricte historyczny, ale nie taki miał być w założeniu. To raczej opowieść oparta na autentycznej historii człowieka, którego los bardzo doświadczył, ale też dokonał w nim głębokich przewartościowań duchowych. Ten czas dojrzewania do przemiany „Adama” w „brata Alberta” znakomicie wydobyty jest w scenariuszu, co więcej - ta przemiana pokazana jest bardzo dyskretnie, na wskroś oryginalnie i atrakcyjnie – podkreśla prof. dr hab. Wiesław Jan Wysocki, kierownik Katedry Historii XIX i XX w. w Instytucie Nauk Historycznych UKSW.

Zdjęcia do „Nędzarza i madame” realizowano przez 48 dni w w kilkunastu lokalizacjach w Polsce: Toruniu, Krakowie, Poznaniu, Żaganiu, Sierpcu, Zbójnie, Białogórze, Ostromecku oraz Smolnikach. Autorem scenografii do filmu jest prof. Marek Chowaniec, dziekan Wydziału Scenografii Teatralnej warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, twórca setek realizacji teatralnych, telewizyjnych i filmowych.

Za kostiumy odpowiada Joanna Walisiak-Jankowska, która ostatnio przygotowywała ostatnio kostiumy do trzech Teatrów Telewizji („Inny świat”, „Negocjator” oraz „Wieczernik”). Kostiumy bohaterów filmu – w tym epokowe kopie strojów Heleny Modrzejewskiej - wykonano w pracowniach Opery Narodowej w Warszawie, natomiast mundury wojskowe w fabryce umundurowań „Hero Collection” w Poznaniu.

Postać dojrzałego brata Alberta gra Krzysztof Wakuliński. W rolę młodego Adama Chmielowskiego wciela się Piotr Zajączkowski, Helenę Modrzejewską odtwarza Magdalena Michalik, a Józefa Chełmońskiego – Tomasz Błasiak. Na ekranie pojawiają się również Radosław Pazura, Lech Dyblik i Marcin Kwaśny. Film promuje piosenka „Wciąż pytasz czemu” w wykonaniu cenionego śpiewaka operowego Andrzeja Lamperta.