Autor: Piotr Rąpalski, Gazeta Krakowska
NFOŚ nie dał na walkę ze smogiem, ale porozumiał się z fundacją o. Rydzyka
LIFE ma pomóc Małopolsce walczyć ze smogiem, m.in. dzięki ekodoradcom zatrudnionym w 37 gminach, którzy będą nakłaniać mieszkańców do wymiany pieców węglowych na lepsze źródła ogrzewania i pomagać im w tym.
Urząd Marszałkowski mimo, niekorzystnej decyzji NFOŚiGW zapowiada walkę o utrzymanie programu. Ma miesiąc, aby znaleźć brakujące pieniądze. Inaczej może straci 42 mln zł dotacji z Unii Europejskiej, która czeka na decyzję w tej sprawie.
Więcej pieniędzy będą musiały wyłożyć gminy, część z nich się już jednak wycofała. - Decyzja Funduszu jest polityczna, nie było merytorycznych przesłanek, aby nie dofinansować programu LIFE - komentuje Jacek Krupa, marszałek Małopolski.
Sąd Okręgowy w Warszawie zaakceptował ugodę między Fundacją Lux Veritatis a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Tym samym Fundacja otrzyma ponad 26 milionów złotych odszkodowania oraz odsetki.
NFOŚiGW cofnął przyznaną w 2007 roku dotację, tłumacząc się wątpliwościami związanymi z prawami własności nieruchomości, które stanowiły zabezpieczenie dla wypłaty dotacji. Nieoficjalnie mówiło się jednak, że decyzja podyktowana była względami politycznymi. Lux Veritatis pozwała Fundusz w 2009 roku.
Brak dofinansowania nie przeszkodził jej jednak w przeprowadzeniu odwiertów. Z tamtejszych źródeł geotermalnych - zdaniem Fundacji - można ogrzać m.in. znaczną część Torunia.
Oświadczenie NFOŚ:
"Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zaleciła Zarządowi NFOŚiGW przyznanie preferencyjnej pożyczki na ten projekt. W związku z upowszechnianymi w mediach, nieprawdziwymi doniesieniami, jakoby Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odmówił wsparcia finansowego dla projektu Program LIFE – „Małopolska w zdrowej atmosferze”, Zarząd NFOŚiGW informuje: Podczas posiedzenia Rady Nadzorczej NFOŚiGW, które odbyło się w piątek 19 lutego 2016 roku, Rada Nadzorcza nie podjęła uchwały w sprawie zatwierdzenia wniosku o dofinansowanie (w formie bezzwrotnej dotacji) przedsięwzięcia o nazwie „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla
województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, które jest realizowane przez Województwo Małopolskie.
Decyzja ta w żadnym razie nie oznacza jednak odmowy wsparcia finansowego dla wspomnianego projektu. Rada Nadzorcza NFOŚiGW zaleciła bowiem Zarządowi ponowne rozpatrzenie wniosku pod kątem ewentualnego udzielenia wnioskodawcy dofinansowania w formie preferencyjnej, czyli nisko oprocentowanej pożyczki. Kwestia ta będzie procedowana przez Zarząd NFOŚiGW."
Odpowiedź Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego na stanowisko NFOŚ:
"Program priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Wsparcie Programu LIFE” obowiązujący w 2015 r. przewidywał dofinansowanie dla projektów LIFE w formie dotacji w wysokości do 30% kosztów kwalifikowanych projektu. Co więcej zgodnie z pkt 7.2 ppkt 1) i 5) oraz pkt 7.2 ppkt 1) lit. d) ww. programu priorytetowego NFOŚiGW pożyczka mogła stanowić tylko uzupełnienie dotacji – możliwe było uzyskanie dodatkowych 5% pożyczki do 30% dotacji. Na tych zasadach oparła się konstrukcja budżetu projektu i zaplanowane zadania.
Obecne tłumaczenie NFOŚiGW świadczy więc o braku znajomości własnych regulaminów i zasad dofinansowywania przedsięwzięć.
Wniosek Województwa Małopolskiego o dofinansowania projektu LIFE złożony w NFOŚiGW dotyczył przyznania dotacji a nie pożyczki. Promesa dofinansowania projektu LIFE z kwietnia 2015 r. również dotyczyła przyznania dotacji w wysokości ponad 20 mln zł. Na tym etapie procedowania wniosku – już po decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania projektu, nie jest możliwa zmiana formy wsparcia z dotacji na pożyczkę.
Należy zauważyć, że działania realizowane w ramach projektu przez Województwo Małopolskie, samorządy gminne oraz pozostałych partnerów nie mają charakteru komercyjnego i nie są zadaniami inwestycyjnymi. Większość partnerów projektu to samorządy. Działania, które podejmują w ramach projektu nie są nastawione na zysk lub zwiększenie majątku gminy, ale są podejmowane dla dobra mieszkańców. Ich celem jest pomoc dla mieszkańców w zakresie likwidacji niskiej emisji a w konsekwencji poprawa jakości powietrza w Małopolsce.
Co więcej zadania z zakresu ochrony powietrza stanowią dla samorządu województwa zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Oznacza to, że budżet państwa powinien być zobowiązany do pokrycia w całości wszystkich wydatków związanych z zadaniami w zakresie opracowania i wdrażania Programu ochrony powietrza.
Zaciąganie pożyczki na realizację zadań projektu LIFE nie miałoby uzasadnienia. Decyzja Rady Nadzorczej o odmowie przyznania dotacji na realizację projektu zintegrowanego LIFE w praktyce oznacza więc brak wsparcia tej instytucji dla tego projektu. Zwłaszcza w sytuacji, gdy odwlekanie decyzji Rady Nadzorczej spowodowało duże opóźnienie realizacji projektu i poważne ryzyko utraty środków z Komisji Europejskiej."
