Pod Tarnowem powstał wielki mural z Heleną Marusarzówną. Narciarkę i kurierkę rozstrzelano 80. lat temu w Pogórskiej Woli [ZDJĘCIA]

Paweł Chwał

16 września 2021, 11:14

Mural odzwierciedla przedwojenne zdjęcie Heleny Marusarz na nartach. Zdobi jedną ze ścian Szkoły Podstawowej w Pogórskiej Woli

Zobacz galerię (16 zdjęć)

Okazały mural przedstawiający narciarkę Helenę Marusarz zdobi jedną ze ścian Szkoły Podstawowej w Pogórskiej Woli. Malowidło powstało w związku z 80. rocznicą śmierci czołowej polskiej sportsmenki i kurierki Związku Walki Zbrojnej, zamordowanej podczas II wojny światowej. Gruntownie odnowiony został również pomnik przy DK 94, który upamiętnia wszystkie ofiary egzekucji w tym miejscu.

Obchody 80. rocznicy śmierci Heleny Marusarz pod Tarnowem

Mural ma wymiary 4,5 na 9 metrów i wypełnił ścianę szkoły od strony parkingu i kościoła. Wykonał go Ryszard Paprocki, który ma na swoim koncie również inne murale w regionie, m.in. Witolda Pileckiego na szkole w Tarnowcu czy Ignacego Jana Paderewskiego w Ciężkowicach.

Uroczyste odsłonięcie muralu nastąpi w sobotę – 18 września i połączone będzie z obchodami 80. rocznicy śmierci Heleny Marusarzówny.

- Udział w wydarzeniu potwierdziły delegacje wszystkich szkół, które – tak, jak my - noszą imię Heleny Marusarzówny, między innymi z Zębu i Szczyrku. Będą obecni także członkowie rodziny naszej patronki – wylicza Regina Kiwior, dyrektor SP w Pogórskiej Woli.

Pomnik rozstrzelanych w Pogórskiej Woli w nowej odsłonie

Uroczystość rozpocznie o godz. 15 msza św. w intencji Ojczyzny i poległych w czasie II wojny światowej. Po niej złożone zostaną kwiaty przy odnowionym pomniku rozstrzelanych w Pogórskiej Woli. Granitowy monument przedstawia klęczącego mężczyznę, który podtrzymuje zwisającą mu przez ramię postać kobiety. W czasie wojny Niemcy zamordowali tu co najmniej 150 osób, w tym Marusarzównę. Jej szczątki, zostały w latach 50-tych ekshumowane i złożone na cmentarzu zasłużonych w Zakopanem.

- Starania o odnowienie monumentu trwały od kilku lat. Szczęśliwie ich finał zbiegł się w czasie z obchodami 80. rocznicy śmierci Heleny Marusarzówny – mówi Marcin Kiwior, wójt Skrzyszowa.

Wykupiona została m.in. działka przylegająca do pomnika. Teren został wyrównany i wykarczowany. Monument został odrestaurowany, a wokół niego ułożone zostały chodniki – dzięki czemu miejsce kaźni jest teraz doskonale widoczne z DK 94.

Zaproszenie do udziału w uroczystościach odebrał osobiście wiosną, goszczący w szkole w Pogórskiej Woli premier Mateusz Morawiecki.

Helena Marusarzówna przed wojną była najlepszą polską narciarką. Wróżono jej wielką karierę, którą przerwała okupacja. Po niemieckiej napaści Helena Marusarzówna przystąpiła do konspiracji. Była kurierką ZWZ-Armii Krajowej. Gestapo zatrzymało ją w marcu 1940 roku. Niemcy osadzili ją w więzieniu Muszynie, potem w Nowym Sączu, a następnie w Tarnowie. Była brutalnie torturowana, ale nikogo nie zdradziła. Została rozstrzelana w Pogórskiej Woli 12 września 1941 roku. Miała wtedy zaledwie 23 lata.